TikTok Shop, mối đe dọa đang trỗi dậy đối với Amazon

Buổi phát trực tiếp trên TikTok Shop tại studio của Công ty Flame Media ở Jakarta. Flame Media quản lý một nhóm gồm khoảng 50 người phát trực tiếp tại một cửa hàng buôn bán sầm uất ở Jakarta. Ảnh: Bloomberg

Khai phá thị trường Indonesia

Bên trong một cửa hàng ở ở Jakarta (Indonesia), hàng chục nhân viên thay phiên nhau bán mỹ phẩm, kính áp tròng và phụ kiện tóc. Một phụ nữ giúp một khách hàng chọn màu son phù hợp với màu da, trong khi một người đàn ông thông báo đợt giảm giá mới cho các viên uống vitamin.

Đây không phải là quang cảnh ở một khu chợ trời mà là một thị trường được phát trực tiếp trên TikTok thông qua TikTok Shop.

Với lực lượng dân số trẻ, sành sỏi về thiết bị di động, Indonesia là thị trường đầu tiên và lớn nhất của TikTok Shop. Tổng giá trị giao dịch hàng hóa (GMV) thực hiện qua TikTok Shop dự kiến đạt 20 tỉ đô la Mỹ vào cuối năm nay, tăng gấp 4 lần so với một năm trước đó.

Các nhà phân tích cho biết, nếu có thể duy trì động lực tăng trưởng đó, TikTok Shop có thể tạo ra sự chuyển đổi lớn ở một công ty xem các video ca hát, nhảy nhót là nền tảng trụ cột.

Hank Wang, người quản lý khoảng 50 streamer (người phát trực tiếp) ở Jakarta, tin rằng TikTok Shop sẽ làm thay đổi ngành bán lẻ và biến những doanh nhân như anh thành những “ông trùm” thương mại điện tử tiếp theo.

“Tôi muốn trở thành Forrest Li tiếp theo”, Wang nói khi ám chỉ người sáng lập tập đoàn Sea, công ty internet lớn nhất Đông Nam Á và là chủ sở hữu của Shopee. Wang chỉ đạo nhóm của mình bán sản phẩm thay mặt cho các nhà sản xuất mỹ phẩm và hàng tiêu dùng như L’Oreal. Anh chia sẻ lợi nhuận với những người tổ chức phát trực tiếp. Anh mới chuyển từ Thượng Hải đến Jakarta bảy tháng trước và thành lập công ty Flame Media.

Vào tháng 6, CEO của TikTok, Shou Zi Chew đã đến thăm Jakarta và cam kết đầu tư hàng tỉ đô la vào Đông Nam Á trong vòng 3 -5 năm tới. Mặc một chiếc áo sơ mi batik truyền thống của Indonesia, ông đã ghé thăm các cửa hàng địa phương có tham gia bán hàng trên TikTok.

TikTok Shop được giới thiệu đầu tiên ở Indonesia, nền kinh tế lớn nhất Đông Nam Á, vào thời điểm đại dịch Covid-19 đang lan rộng.

Trong những ngày đầu tiên, dự án thương mại điện tử toàn cầu này được đặt mật danh là “Magellan XYZ”, theo tên của Ferdinand Magellan, nhà thám hiểm Bồ Đào Nha ở thế kỷ 16, người đã đi vòng quanh thế giới và đã tìm đường đến quần đảo Spice, một phần của Indonesia ngày nay.

Các hoạt động bán hàng trên TikTok Shop trở nên chuyên nghiệp hơn khi các đại lý như Flame Media của Wang kết nối các thương hiệu với những người tổ chức phát trực tiếp và thành lập các studio (phòng phát trực tiếp). Các video phát trên TikTok Shop vẫn giữ được nét hơi nghiệp dư và ngẫu hứng so với các video được dàn dựng cẩn thận trên Instagram. Đó là yếu tố giúp tính năng này được ưa chuộng, khi người mua sắm cảm thấy có mối liên hệ gần gũi, chân thực hơn với người bán.

Suanto, người có tên trực tuyến là Kohcun, là một trong những người có ảnh hưởng nổi bật nhất trên TikTok Shop ở Indonesia.

Phong cách bình dân và ngẫu hứng của Suanto đã thu hơn một triệu người theo dõi tài khoản của anh. Người đàn ông 36 tuổi này trước đây từng làm video đánh giá về thiết bị trên YouTube. Nhưng hiện tại, anh phát trực tiếp trên TikTok Shop sáu giờ mỗi ngày, bán điện thoại Samsung và túi Louis Vuitton. Anh tiết lộ số tiền kiếm được từ tiền hoa hồng và các hợp đồng với các thương hiệu cao gấp khoảng ba lần số tiền anh ấy kiếm được thông qua YouTube.

Hiện nay, TikTok có hơn 100 triệu người dùng thường xuyên hàng tháng ở Indonesia, những người trung bình dành hơn 100 phút cho ứng dụng này mỗi ngày.

Hank Wang, người sáng lập Công ty Flame Media. Ảnh: Bloomberg

Lên kế hoạch thách thức Amazon tại Mỹ

Dù thành công của TikTok ở Indonesia có thể giúp bảo vệ nền tảng này khỏi tác động của lệnh cấm tiềm năng ở Mỹ, vẫn có những điều không chắc chắn ở thị trường đông dân nhất Đông Nam Á.

Sức mua của tầng lớp trung lưu Indonesia ngày càng tăng nhưng còn kém xa với người tiêu dùng Mỹ. Theo Công ty nghiên cứu Cube Asia, khách hàng của TikTok ở Indonesia chi trung bình khoảng 6 đến 7 đô la Mỹ cho mỗi lần mua sắm. Đó là lý do tại sao, dù phải đối mặt với lệnh cấm ở Mỹ, TikTok vẫn xem đây là thị trường quan trọng đối với hoạt động kinh doanh thương mại điện tử của nền tảng này.

Hồi tháng 11 năm ngoái, TikTok ra mắt tính năng mua sắm trong ứng dụng tại Mỹ, với chùm cửa hàng nhỏ được liên kết với hồ sơ của những người có ảnh hưởng và người sáng tạo. Sau đó, tính năng này được mở rộng cho các thương hiệu ở Mỹ. Kế hoạch tiếp theo trong những tháng tới của công ty là triển khai một thị trường mua bán, gần giống với nền tảng web mua sắm truyền thống hơn. Điều này giúp người tiêu dùng Mỹ có thể tìm kiếm, so sánh và mua sản phẩm cùng ở một nơi.

Bytedance đang mời chào các nhà sản xuất và xuất khẩu Trung Quốc niêm yết hàng và giao hàng miễn phí trên TikTok để cuối cùng xâm nhập vào thị trường Mỹ. Các nguồn thạo tin cho biết, TikTok đang thiết lập các kho hàng và trung tâm hoàn thiện đơn hàng ở Mỹ.

Đó là một chiến lược khiến TikTok trở nên khác biệt với các nền tảng xã hội của Mỹ như Instagram và YouTube, vốn tránh quản lý hàng hóa thực tế ngay cả khi họ cố gắng mở rộng sang thương mại điện tử. Chiến lược đó cũng đặt TikTok vào thế cạnh tranh trực tiếp với Amazon trên sân nhà của người khổng lồ thương mại điện tử này.

Trong một động thái tập trung hơn cho thương mại điện tử, TikTok đang thuê các cựu nhân viên của thương hiệu thời trang và phong cách sống để giám sát các danh mục bán lẻ như thời trang, gia đình và sắc đẹp. Dự kiến, những người này sẽ đóng vai trò then chốt trong việc tuyển dụng người bán và hướng dẫn họ cách tạo ra loại video phù hợp cũng như cách hợp tác thành công với người sáng tạo nội dung.

Jianggan Li, người sáng lập Công ty tư vấn Momentum Works, cho rằng kế hoạch mở rộng thương mại điện tử của TikTok tại thị trường Mỹ không chỉ nhằm thu hút người tiêu dùng có khả năng chi tiêu cao hơn mà còn nhằm đạt được “lợi thế to lớn về sức mạnh đàm phán cho chuỗi cung ứng hệ thống hoàn thiện đơn hàng” của công ty.

Tuy nhiên, thị trường Mỹ không phải là sân chơi dễ dàng đối với TikTok dù ứng dụng này đã có 150 triệu người ở đây. Cạnh tranh trên thị trường bán lẻ Mỹ có nghĩa là cạnh tranh với những tay chơi Trung Quốc khác như ứng dụng Temu của hãng thời trang nhanh Shein, cũng như Amazon.

Ngay cả trong khu vực Đông Nam Á, vẫn có những lo ngại về việc liệu TikTok Shop có thể tiếp tục phát triển hay không một khi TikTok giảm quy mô tiếp thị và trợ cấp mạnh mẽ cho những người có ảnh hưởng.

Dù cho đến nay, chính phủ Indonesia vẫn thể hiện quan điểm ủng hộ, nhưng có những lo ngại rằng cuối cùng, giới chức trách có thể tăng cường quản lý TikTok Shop. Mối quan hệ giữa đa số người Hồi giáo của Indonesia và thiểu số giàu có hơn của người gốc Hoa tại đây cũng vẫn là một vấn đề nhạy cảm.

Tuy nhiên, hiện tại, các doanh nhân như Hank Wang nhìn thấy rõ tiềm năng tăng trưởng mạnh của TikTok Shop. Công ty của Wang sắp đạt doanh thu bán hàng hàng tháng là 1 triệu đô la trên TikTok. Vì vậy, Wang dự định chuyển trụ sở công ty đến một tòa nhà văn phòng mới được cải tạo ở Menteng, một khu phố thượng lưu ở thủ đô Indonesia. Anh cũng có kế hoạch thuê 500 người phát trực tiếp vào cuối năm nay. Sau đó, anh cho biết có thể chuyển sang các thị trường tăng trưởng khác.

“Điều đầu tiên là trở thành số 1 ở Indonesia. Sau đó, chúng tôi có thể thử sức ở khu vực khác, một lục địa khác”, Wang nói.

Theo Bloomberg

Chánh Tài