Tin thế giới 30/6: Thông tin mới về thảm kịch khủng bố ở thủ đô Moscow, Iran tố Mỹ chơi trò tâm lý, 'thòng lọng' của ông Trump
Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số sự kiện quốc tế nổi bật trong 24h.

Vụ tấn công khủng bố phòng hòa nhạc Crocus City Hall vào hồi tháng 3/2024. (Nguồn: ABC News)
Châu Âu
* Nga công bố kết quả điều tra ban đầu vụ tấn công khủng bố Crocus City Hall, khiến 149 người thiệt mạng hồi tháng 3/2024, cho biết, những loại vũ khí được sử dụng để thực hiện vụ tấn công được đưa vào từ lãnh thổ của bên tổ chức và khách hàng là Ukraine.
Trước khi bị bắt giữ, thủ phạm đã lái xe từ bãi đậu xe của Tòa thị chính Crocus đến đường vành đai Moscow rồi hướng đến xa lộ M-3 Ukraine.
Theo lời khai của 1 trong 4 thủ phạm, vì khách hàng là một cơ cấu nhà nước Ukraine nên vũ khí được chuyển từ lãnh thổ Ukraine đến Moscow.
Thủ phạm trên cho biết vụ tấn công khủng bố đã được “dàn dựng” để công chúng nghĩ rằng Tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng đã thực hiện vụ tấn công. (TASS)
* Ngoại trưởng Đức Johann Wadephul thăm Ukraine trong ngày 30/6 để thảo luận về việc hỗ trợ Kiev trong cuộc xung đột với Nga.
Ông Wadephul khẳng định, Đức sẽ tiếp tục kiên định sát cánh cùng Ukraine để nước này có thể tiếp tục "tự vệ thành công – với các hệ thống phòng không hiện đại và vũ khí khác, cùng với hỗ trợ nhân đạo và kinh tế”.
"Đức ủng hộ Ukraine. Chúng ta không được để mất tự do ở đây. Chúng ta phải ủng hộ Ukraine và bảo đảm sẽ đạt được lệnh ngừng bắn cuối cùng. Tổng thống Nga Vladimir Putin phải nhận ra rằng không thể tiếp tục cuộc xung đột này và phải đàm phán một giải pháp hòa bình", Ngoại trưởng Wadephul nhấn mạnh. (The Kyiv Independent)
* Nga chỉ trích việc NATO tăng chi tiêu quốc phòng, cho rằng quyết định này là thảm họa đối với Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov nhấn mạnh: “Việc chi tiêu quốc phòng tăng vọt một cách thảm họa của các nước NATO rốt cuộc sẽ dẫn đến sự tan rã của liên minh, và các nước phương Tây nên hành xử dựa trên lẽ thường thay vì những mối đe dọa tưởng tượng”.
Theo thỏa thuận mới, các đồng minh NATO đã nhất trí nâng mục tiêu chi tiêu chung lên 5% tổng sản phẩm quốc nội trong thập kỷ tới. (TASS)
* Thỏa thuận Anh-Mỹ có hiệu lực một phần đối với ô tô và thiết bị hàng không vũ trụ xuất khẩu của London sang Washington trong khi hai bên tiếp tục đàm phán về thuế thép.
Trong một tuyên bố, Bộ Thương mại Anh cho biết, với thỏa thuận này, các nhà sản xuất ô tô và hàng không vũ trụ của Anh xuất khẩu sang Mỹ sẽ được áp thuế thấp hơn, cứu hàng nghìn việc làm trong ngành này.
Thủ tướng Anh Keir Starmer gọi đây là “thỏa thuận thương mại lịch sử”, sẽ mang lại lợi ích cho các doanh nghiệp Anh và bảo vệ việc làm của Vương quốc Anh. (Gov.uk)
* Tổng thống Serbia Aleksandar Vucic tuyên bố sẽ không nhượng bộ trước áp lực từ hàng trăm nghìn người biểu tình yêu cầu tổ chức bầu cử sớm, đồng thời khẳng định chính quyền sẽ tiến hành thêm các vụ bắt giữ sau loạt đụng độ với lực lượng an ninh.
Tuyên bố được đưa ra một ngày sau khi khoảng 140.000 người đổ về trung tâm thủ đô Belgrade và cắm trại qua đêm nhằm phản đối chính phủ. (The Sun)
Châu Á-Thái Bình Dương
* Hàn Quốc-Singapore nhất trí thúc đẩy quan hệ song phương qua cuộc điện đàm của Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung và Thủ tướng Singapore Lawrence Wong ngày 30/6.
Người phát ngôn phủ Tổng thống Hàn Quốc Kang Yu-jung nêu rõ: “Hai nhà lãnh đạo đã đồng ý làm sâu sắc hợp tác chiến lược trên nhiều lĩnh vực toàn diện, bao gồm hòa bình và ổn định trên Bán đảo Triều Tiên, cũng như các lĩnh vực tăng trưởng tương lai như trí tuệ nhân tạo và kỹ thuật số”. (Yonhap)
* Trung Quốc nối lại nhập khẩu thủy sản từ Nhật Bản lần đầu tiên sau gần 2 năm đình chỉ khi Tập đoàn Điện lực Tokyo (TEPCO) xả nước nhiễm xạ đã qua xử lý từ Nhà máy điện hạt nhân Fukushima số 1 ra đại dương, theo thông tin từ Tổng cục Hải quan Trung Quốc ngày 29/6.
Tuy nhiên, lệnh cấm vẫn áp dụng đối với nhiều mặt hàng thực phẩm (không riêng thủy hải sản) của 10 địa phương của Nhật Bản, bao gồm tỉnh Fukushima và thủ đô Tokyo, vốn áp dụng từ sau thảm họa động đất sóng thần năm 2011.
Người phát ngôn chính phủ Nhật Bản Kazuhiko Aoki đánh giá việc Trung Quốc dỡ bỏ lệnh cấm nhập khẩu đối với thủy hải sản từ Nhật Bản là một bước tiến tích cực. (Kyodo)
* Triều Tiên thông báo kế hoạch xây dựng công sự trong Khu Phi quân sự (DMZ) với Bộ Chỉ huy Liên hợp quốc (UNC) do Mỹ dẫn đầu, theo thông tin của Bộ Quốc phòng Hàn Quốc ngày 30/6.
Theo truyền thông, hôm 25/6, Triều Tiên đã thông báo cho Bộ Chỉ huy đa quốc gia, cơ quan giám sát hoạt động biên giới liên Triều, rằng họ sẽ nối lại việc dựng hàng rào và rào dây thép gai bên phía mình trong DMZ. Khi được hỏi về thông tin này, một quan chức Bộ Quốc phòng Hàn Quốc đã xác nhận. (Yonhap)
* Nổ nhà máy hóa chất ở bang Telangana, miền Nam Ấn Độ khiến ít nhất 8 người thiệt mạng và 26 người khác bị thương.
Điều tra sơ bộ cho thấy, một lò phản ứng trong nhà máy đã phát nổ trong quá trình hoạt động thường lệ và gây ra hỏa hoạn lớn. Hình ảnh đăng tải trên truyền hình cho thấy những cột khói đen dày đặc bốc lên từ nhà máy.
Các đội ứng phó khẩn cấp đã được nhanh chóng triển khai đến hiện trường. Cảnh sát cho biết số người thiệt mạng có thể gia tăng do một số người bị thương trong tình trạng nguy kịch. Vào thời điểm xảy ra vụ nổ, bên trong nhà máy có khoảng 150 công nhân. (The Times of India)
Trung Đông-châu Phi
* Iran chỉ trích việc Tổng thống Mỹ Donald Trump thay đổi lập trường về việc dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Tehran, gọi đây là "trò chơi tâm lý và truyền thông" không nhằm mục đích giải quyết các vấn đề giữa hai nước.
Về vấn đề hạt nhân, Iran khẳng định sẽ không bao giờ dừng việc làm giàu uranium. Đại sứ thường trực Iran tại Liên hợp quốc Amir Saeid Iravani ngày 29/6 cho biết: “Làm giàu uranium là quyền của chúng tôi, quyền không thể tước bỏ, và chúng tôi muốn thực thi quyền này”.
Về những thiệt hại của nước này trong các cuộc không kích Mỹ nhằm vào các cơ sở hạt nhân Iran, lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei ngày 29/6 cáo buộc ông Trump đã phóng đại mức độ thành công của các hành động này, cho rằng các cuộc tấn công không đạt kết quả đáng kể.
Trong khi đó, về phía Mỹ, Tổng thống Trump tái khẳng định, nước này đã “hoàn toàn hủy diệt” các cơ sở hạt nhân của Tehran, đồng thời tuyên bố ông không đàm phán với Iran cũng như không đưa ra “bất kỳ đề nghị nào” với nước này. (Anadolu, RIA)
* Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu lạc quan về cơ hội giải cứu con tin tại Dải Gaza sau cuộc giao tranh với Iran kéo dài 12 ngày, nói rõ: "Nhiều cơ hội đã mở ra... Trước hết là giải cứu các con tin... Tất nhiên, chúng ta cũng sẽ phải giải quyết vấn đề Gaza, đẩy lùi Hamas, nhưng tôi cho rằng chúng ta sẽ đạt được cả hai mục tiêu".
Phát biểu trên của Thủ tướng Irael đã làm dấy lên hy vọng về một lệnh ngừng bắn mới cho cuộc xung đột kéo dài hơn 20 tháng qua tại Gaza. Trước đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng bày tỏ hy vọng một lệnh ngừng bắn có thể được ký kết “trong tuần tới”. (Times of Israel)
* Israel mong muốn hòa bình và bình thường hóa quan hệ với Lebanon và Syria, theo lời Ngoại trưởng Israel Gideon Saar ngày 30/6.
Ngoại trưởng Israel nêu rõ: "Chúng tôi có lợi ích trong việc đưa thêm các quốc gia, cụ thể là Syria và Lebanon - những láng giềng của chúng tôi - vào quỹ đạo hòa bình và bình thường hóa, đồng thời vẫn bảo vệ các lợi ích thiết yếu và an ninh của Israel". (Times of Israel)
Châu Mỹ
* Mỹ không gia hạn việc tạm hoãn "thòng lọng" thuế quan sau ngày 9/7, thời điểm kết thúc giai đoạn đàm phán mà Tổng thống Donald Trump đã ấn định. Theo đó, Mỹ sẽ xem xét cách các nước "đối xử" với Washington và đối với một số quốc gia không quan tâm, xứ cờ hoa sẽ đánh mức thuế cao.
Ông Trump tuyên bố, chính quyền Mỹ sẽ sớm gửi thông báo cho các nước về việc biện pháp trừng phạt thương mại sắp có hiệu lực và những bức thư đó sẽ ghi: “Chúc mừng, chúng tôi cho phép các bạn mua sắm ở Mỹ, các bạn sẽ phải trả thuế 25%, hoặc 35% hoặc 50% hay 10%”. (Fox News)
* Mỹ tạm dừng đàm phán thương mại với Canada, cho đến khi Ottawa bãi bỏ một số loại thuế nhất định, thwo lời Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 29/6.
Tổng thống Trump nêu rõ: “Mọi người không nhận ra rằng Canada rất khó để giao thương. Họ đã áp mức thuế lên tới 400% - gần 400% - đối với một số sản phẩm và một số thứ. Trong khi nông dân của chúng ta muốn xuất khẩu, họ phải trả mức phí 200-300-400%". (Fox News)