Tin thế giới ngày 20/8: Nga-Trung bị cảnh cáo vì Iran, Hong Kong trả miếng vì bị Mỹ 'dứt tình', Tổng thống Belarus liệu có sai lầm?

Mỹ-Iran

Mỹ cảnh cáo Nga-Trung nếu từ chối tuân thủ các lệnh trừng phạt Iran

Ngày 19/8, Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo nước này sẽ yêu cầu Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc khôi phục tất cả các lệnh trừng phạt từng áp dụng với Iran trước đây cho tới khi Tehran đạt được thỏa thuận hạt nhân với nhóm P5+1 (gồm Anh, Pháp, Mỹ, Nga, Trung Quốc và Đức) hay còn gọi là Kế hoạch Hành động toàn diện chung (JCPOA).

Phản ứng lại động thái này, ngày 20/8, hãng tin Interfax dẫn lời Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov cho biết, Moscow coi các tuyên bố của Mỹ về vấn đề trên là vô lý, đồng thời cho rằng, yêu cầu này không có cơ sở pháp lý hoặc chính trị để thực hiện. Ông Ryabkov nói thêm, động thái trên của Mỹ sẽ dẫn tới một cuộc khủng hoảng tại Hội đồng Bảo an.

Trong khi đó, cùng ngày, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên cho rằng, Mỹ không có quyền đòi khôi phục các lệnh trừng phạt này bởi "Mỹ đã rút khỏi JCPOA".

Tuy nhiên, Ngoại trưởng Mỹ đã cảnh cáo: “Nếu Nga và Trung Quốc từ chối tuân thủ chế độ trừng phạt của Liên hợp quốc do Mỹ khôi phục đối với Iran, Chính quyền Mỹ sẽ đáp trả bằng các biện pháp trừng phạt.”

Trả lời cuộc phỏng vấn trên kênh truyền hình Fox News, Ngoại trưởng Mỹ khẳng định, việc áp dụng các biện pháp trừng phạt khi có những quốc gia vi phạm lệnh trừng phạt đang được thực thi của Mỹ là “điều tất yếu”, do đó, việc Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc không thông qua nghị quyết do Mỹ đề xuất hôm 14/8 vừa qua sẽ được quy trách nhiệm cho các quốc gia đã phủ quyết đề xuất này của Mỹ.

Trong một diễn biến khác,Bộ trưởng Quốc phòng Iran Amir Hatami thông báo, nước này đã ra mắt tên lửa đạn đạo đất đối đất và tên lửa hành trình mới, mang tên tướng Qassem Soleimani, người đứng đầu Lực lượng Quds tinh nhuệ của Iran đã thiệt mạng trong một vụ không kích của Mỹ hồi đầu năm, có tầm bay 1.400 km và tên lửa hành trình, mang tên tử sỹ Abu Mahdi, có phạm vi bay hơn 1.000 km". (Reuters, Sputnik)

Vấn đề Hong Kong

Mỹ rút khỏi 3 thỏa thuận song phương, Trung Quốc 'trả miếng'

Ngày 19/8, Bộ Ngoại giao Mỹ thông báo cho Hong Kong rằng, Washington đã đình chỉ hoặc chấm dứt 3 thỏa thuận song phương bao gồm dẫn độ và miễn thuế với thành phố bán tự trị này sau khi Trung Quốc áp đặt luật an ninh quốc gia gây tranh cãi đối với Hong Kong.

Ngày 20/8, phản ứng với quyết định này, chính quyền Hong Kong đã cáo buộc Mỹ lợi dụng thành phố này như một "con tốt thí" trong quan hệ với Trung Quốc.

Một người phát ngôn của chính quyền Hong Kong nhấn mạnh quyết định bãi bỏ các thỏa thuận trên sẽ gây ra thêm "bất ổn trong quan hệ Trung-Mỹ" và "nên bị cộng đồng quốc tế lên án".

Cũng theo người phát ngôn trên, việc chấm dứt thỏa thuận miễn thuế sẽ làm gia tăng chi phí hoạt động của các công ty vận tải biển: "Nó sẽ gây hại cho sự phát triển của lĩnh vực vận tải biển giữa Hong Kong và Mỹ, cũng chẳng phải là lợi ích của bất kỳ ai".

Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết, Hong Kong sẽ "ăn miếng trả miếng" bằng cách đình chỉ một số hợp tác pháp lý với Mỹ. (AFP, Reuters)

Địa Trung Hải

Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố tiếp tục khai thác khí đốt ở Đông Địa Trung Hải

Ngày 19/8, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan tuyên bố sẽ tiếp tục các hoạt động tìm kiếm năng lượng ở khu vực phía Đông Địa Trung Hải bất chấp sức ép của Liên minh châu Âu (EU).

Phát biểu trong chuyến thị sát một nhà máy sản xuất pin Mặt trời mới thành lập, Tổng thống Erdogan khẳng định, Thổ Nhĩ Kỳ “hoàn toàn đúng”, đồng thời nhấn mạnh nước này sẽ bảo vệ các quyền lợi của mình đến cùng.

Bên cạnh đó, ông Erdogan cũng cho biết, Ankara “đang chờ đợi các bước đi từ các nước liên quan nhằm giảm căng thẳng, mở đường cho đối thoại” vượt qua cuộc khủng hoảng bị cho là nghiêm trọng nhất khu vực kể từ năm 1996, thời điểm giữa Hy Lạp và Thổ Nhĩ Kỳ gần như sắp nổ ra chiến tranh trên biển Aegean.

Trong một diễn biến liên quan cùng ngày, nhân cuộc họp thượng đỉnh trực tuyến của Liên minh châu ÂU (EU), Tổng thống CH Cyprus Nikos Anastasiades cho rằng, EU cần có trách nhiệm phản ứng trước những thách thức nghiêm trọng đối với hòa bình và ổn định ở khu vực Đông Địa Trung Hải, đồng thời yêu cầu EU thực thi các biện pháp quyết liệt đối với hành động của Thổ Nhĩ Kỳ ở khu vực này. (Reuters)

Mỹ-Nhật Bản liên tiếp tập trận chung trên biển Hoa Đông

Ngày 18/8, Lực lượng Phòng vệ trên không Nhật Bản (ASDF) đã phối hợp với lực lượng không quân, hải quân và thủy quân lục chiến Mỹ tiến hành tập trận quy mô lớn trên Biển Hoa Đông. Động thái diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc vừa dỡ bỏ lệnh cấm đánh bắt cá trên vùng biển này.

Cuộc tập trận có sự tham gia của 39 máy bay các loại, từ máy bay chiến đấu F-15, máy bay chiến đấu thế hệ mới nhất F-35B cho đến máy bay ném bom chiến lược B-1, máy bay cảnh báo sớm trên không (AWACS).

Trước đó, từ ngày 15-17/8, tàu khu trục Suzutsuki thuộc Lực lượng Phòng vệ trên biển Nhật Bản (MSDF) và tàu khu trục tên lửa USS Mustin thuộc Hải quân Mỹ đã tiến hành diễn tập chiến thuật trên biển Hoa Đông. Cùng thời điểm này, tàu khu trục Ikazuchi cũng huấn luyện tiếp dầu trên biển với nhóm tàu chiến thuộc Hải quân Mỹ, trong đó có cả tàu sân bay Ronald Reagan.

Mặc dù Bộ Quốc phòng Nhật Bản giải thích rằng các cuộc tập trận này không nhắm tới bất cứ nước nào, tuy nhiên Chính phủ Nhật Bản và Mỹ đã nhiều lần bày tỏ sự lo ngại trước các hành động của Trung Quốc khi nhiều lần vi phạm lãnh hải của Nhật Bản tại Quần đảo Senkaku/Điếu Ngư và đơn phương thay đổi hiện trạng tại vùng biển này.

Trong một tin liên quan, nguồn tin từ Bộ Quốc phòng Nhật Bản ngày 19/8 cho hay, Bộ trưởng Quốc phòng Taro Kono đang chuẩn bị cho những cuộc thảo luận với người đồng cấp Mỹ Mark Esper vào ngày 29/8 khi ông tới thăm đảo Guam, với chủ đề chính được dự báo là Trung Quốc và Triều Tiên.

Theo các nguồn tin, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản và Mỹ dự kiến sẽ thảo luận về cách thức đối phó với sự quyết đoán trên biển ngày càng gia tăng của Trung Quốc ở biển Hoa Đông và Biển Đông - nơi Bắc Kinh đã và đang đẩy mạnh các tuyên bố chủ quyền lãnh thổ. (Kyodo)

Tình hình Belarus

Cựu Tổng thống Liên Xô Gorbachev chỉ ra "sai lầm" của Tổng thống Belarus Lukashenko

Trong một cuộc phỏng vấn gần đây với phóng viên báo Komsomolskaya Pravda, cựu Tổng thống Liên Xô Mikhail Gorbachev đã đưa ra nhận định về một "sai lầm" của Tổng thống Belarus đương nhiệm, ông Alexander Lukashenko, theo đó, nhà lãnh đạo Belarus đã kêu gọi sự ủng hộ của tầng lớp công nhân trong các xí nghiệp quá muộn màng và đây cũng là sai lầm lớn mà năm xưa ông từng mắc phải.

Bên cạnh đó, ông Gorbachev cũng đã lưu ý về ảnh hưởng của nước ngoài đến những điều đang xảy ra tại Belarus.

Liên quan tình hình Belarus, Ủy ban Bầu cử Trung ương Belarus ngày 19/8 cho biết, nhà lãnh đạo Lukashenko sẽ làm lễ tuyên thệ nhậm chức Tổng thống nhiệm kỳ mới trong vòng 2 tháng tới, song Minsk vẫn chưa ấn định thời điểm tổ chức sự kiện này.

Trước đó, cùng ngày, Tổng thống Alexander Lukashenko đã ban hành các sắc lệnh tái bổ nhiệm Thủ tướng và các thành viên trong Chính phủ nước này, theo đó, bổ nhiệm ông Roman Golovchenko làm Thủ tướng Belarus sau khi có được sự thông qua của Hạ viện. (Sputnik, TASS)

Triều Tiên

Tân Thủ tướng Triều Tiên lần đầu xuất hiện trước truyền thông

Ngày 19/8, hãng Thông tấn Trung ương Triều Tiên (KCNA) cho hay, tân Thủ tướng Kim Tok-hun, Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị đảng Lao động Triều Tiên, đã trực tiếp đến tỉnh Bắc Hwanghae chỉ đạo khắc phục hậu quả đợt mưa lũ kéo dài. Đây là lần xuất hiện công khai đầu tiên của tân Thủ tướng Triều Tiên trước truyền thông.

KCNA đưa tin: "Thủ tướng nhấn mạnh toàn thể cán bộ và công nhân xây dựng tham gia vào dự án tái thiết phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về phòng ngừa dịch bệnh, đồng thời kêu gọi tăng cường gia cố đê kè và cửa xả lũ trên sông Unpha".

Theo Yonhap, xã Daecheong, huyện Unpha, tỉnh Bắc Hwanghae là địa phương chịu thiệt hại nặng nề do mưa lũ hồi đầu tháng với hơn 700 nhà dân bị ngập nước, 179 ngôi nhà bị sập.

Ông Kim Tok-hun, người từng giữ vị trí Chủ tịch Ủy ban ngân sách Quốc hội Triều Tiên, được bổ nhiệm chức Thủ tướng hồi tuần trước, thay thế cho ông Kim Jae-ryong. Theo Bloomberg, vị trí Thủ tướng tại Triều Tiên là người chịu trách nhiệm chính về quản lý kinh tế.

Việc bổ nhiệm diễn ra trong bối cảnh Triều Tiên đang huy động nguồn lực để đồng thời ứng phó đại dịch Covid-19 và khắc phục hậu quả lũ lụt. Tại một cuộc họp cấp cao mới đây, nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un nói rằng, lũ lụt đã gây thiệt hại đáng kể, nhưng Triều Tiên không nên nhận viện trợ từ nước ngoài vì nguy cơ lây nhiễm Covid-19. (Yonhap)

Covid-19

Vaccine Covid-19 được đà sốt giá vì cuộc đua "hợp đồng đặt cọc"

Kể từ sau khi Nga trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới đăng ký vaccine ngừa Covid-19 mang tên Sputnik-V, cuộc đua tìm kiếm cũng như sở hữu vaccine thêm phần sôi động và kịch tính, tạo nên cơn sốt giá cũng như những nghi ngờ về mức độ an toàn và hiệu quả của các loại vaccine đang được cả thế giới kỳ vọng.

Hôm 18/8, Trung Quốc thông báo, một loại vaccine do Tập đoàn Dược phẩm Sinopharm sản xuất sẽ không vượt quá 144,27 USD cho 2 mũi tiêm. Mức giá này được cho là cao hơn nhiều so với thông báo của các tập đoàn khác.

Trước đó có một số tập đoàn đã thông báo giá vaccine, với Moderna dao động khoảng 32-37 USD/liều, trong khi tập đoàn Pfizer và đối tác BioNTech tại Mỹ có giá khoảng 40 USD/liều.

Tổng giám đốc Tổ chức Y tế thế giới (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus cảnh báo, đang có một cuộc đua hợp đồng vaccine, với những quốc gia giàu bỏ hàng tỷ USD để sở hữu những liều vaccine đầu tiên cho mình. Điều này có thể khiến nguồn cung vaccine giảm, dẫn đến sự thiếu hụt trên toàn cầu, đẩy giá vaccine tăng phi mã, đặt ra thách thức đối với các quốc gia đang phát triển và kém phát triển.

Ông Ghebreyesus nhấn mạnh: "Chủ nghĩa dân tộc đã thể hiện trong đại dịch và là một trong những nguyên nhân gây ra sự thất bại của chuỗi cung ứng toàn cầu. Đã có giai đoạn một số nước không nhận được những nguồn cung quan trọng, ví dụ như các nhân viên y tế đối phó với dịch bệnh đang gia tăng. Vì vậy chúng ta không nên lặp lại những sai lầm và cần ngăn chặn chủ nghĩa dân tộc vaccine".

Hoàng Hà