Tin vũ khí hôm nay 20.12: Nga phô diễn sức mạnh hạt nhân với tên lửa Yars

Nga phô diễn sức mạnh hạt nhân với tên lửa Yars

Nga vừa triển khai các bệ phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa RS-24 Yars cơ động trên bộ vào các tuyến tuần tra chiến đấu tại Siberia trong một cuộc diễn tập theo kế hoạch của Lực lượng tên lửa chiến lược. Thông tin được hãng thông tấn nhà nước TASS và Bộ Quốc phòng Nga công bố ngày 17.12, cho thấy thấy Moscow vẫn duy trì trọng tâm cao độ vào khả năng sống sót và phản công hạt nhân, bất chấp cuộc chiến đang diễn ra tại Ukraine.

RS-24 Yars là tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) nhiên liệu rắn, cơ động trên bộ, có tầm bắn khoảng 10.500km, mang nhiều đầu đạn hạt nhân - Ảnh: Bộ Quốc phòng Nga

Theo Bộ Quốc phòng Nga, cuộc diễn tập bao gồm nhiều nội dung then chốt như hành quân ban đêm, cơ động nhanh giữa các vị trí dã chiến, phân tán đội hình tiểu đoàn tên lửa và sử dụng UAV trinh sát cánh cố định Eleron để giám sát tuyến đường, bảo vệ khu vực triển khai. Đây không đơn thuần là hoạt động huấn luyện thường lệ, mà là bài kiểm tra thực tế năng lực “ẩn mình và di chuyển” - yếu tố sống còn đối với các đơn vị tên lửa hạt nhân cơ động.

Với các hệ thống tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM) đặt trên xe mang phóng, khả năng sống sót phụ thuộc vào việc liên tục thay đổi vị trí, tránh bị theo dõi và duy trì an ninh nhiều lớp trước UAV, trinh sát mặt đất hoặc vệ tinh. Việc tích hợp UAV Eleron cho phép các đơn vị có “con mắt đi trước”, phát hiện sớm điểm phục kích, theo dõi hoạt động bất thường và giảm nguy cơ bị giám sát liên tục.

RS-24 Yars là tên lửa đạn đạo xuyên lục địa nhiên liệu rắn, ba tầng, có thể triển khai cả trong hầm phóng cố định lẫn trên bệ phóng cơ động. Theo các đánh giá nguồn mở, Yars có tầm bắn khoảng 10.500km, mang nhiều đầu đạn phân hướng độc lập (MIRV) cùng các biện pháp xuyên thủng phòng thủ tên lửa. Bệ phóng thường sử dụng khung gầm hạng nặng MAZ hoặc MZKT 79221 với khả năng cơ động cao, cho phép triển khai trên mạng lưới đường sá rộng lớn và địa hình phức tạp.

Việc lựa chọn Siberia không mang tính biểu tượng mà xuất phát từ giá trị chiến lược thực tế. Khu vực này có không gian rộng lớn, rừng rậm, khí hậu khắc nghiệt và mật độ trinh sát thấp hơn so với phía tây nước Nga, khiến việc theo dõi và tấn công phủ đầu trở nên khó khăn hơn. Đồng thời, Siberia cũng là khu vực triển khai thường xuyên của nhiều đơn vị Yars, đóng vai trò trung tâm trong thế trận phản công hạt nhân của Nga.

Điều đáng chú ý là dù Nga dồn nhiều nguồn lực cho chiến trường Ukraine, lực lượng hạt nhân của nước này vẫn vận hành trong một “hệ sinh thái” riêng biệt, với ngân sách, chu kỳ huấn luyện và ưu tiên chiến lược độc lập. Cuộc diễn tập tại Siberia không báo hiệu nguy cơ leo thang tức thời, nhưng là lời nhắc rõ ràng rằng Nga vẫn duy trì và rèn luyện năng lực răn đe hạt nhân ở cấp độ cao nhất, nhằm tác động tới tính toán chiến lược của NATO và các đối thủ tiềm tàng.

Mỹ triển khai laser diệt drone cơ động

Quân đội Mỹ vừa chính thức tiếp nhận những hệ thống laser năng lượng cao đầu tiên được lắp trên xe chiến thuật hạng nhẹ JLTV, đánh dấu một bước chuyển quan trọng khi vũ khí năng lượng định hướng không còn chỉ nằm trên giấy thử nghiệm mà đã sẵn sàng bước vào biên chế thực tế.

Lục quân Mỹ đã tiếp nhận các hệ thống laser năng lượng cao LOCUST đầu tiên được lắp trên xe chiến thuật JLTV, đánh dấu bước chuyển sang năng lực phòng thủ chống máy bay không người lái cơ động, gắn trên phương tiện cho các đơn vị tuyến đầu - Ảnh: AeroVironment

Ngày 18.12, hãng AeroVironment (AV) thông báo đã bàn giao hai hệ thống vũ khí laser LOCUST gắn trên nền tảng JLTV cho Lục quân Mỹ trong khuôn khổ chương trình AMP-HEL. Các hệ thống này được tiếp nhận bởi Văn phòng Năng lực Nhanh và Công nghệ then chốt của Lục quân Mỹ (RCCTO), hiện trực thuộc Portfolio Acquisition Executive Fires. Đây là lần đầu tiên LOCUST được triển khai trên khung gầm JLTV - loại xe chiến thuật chủ lực đang được sử dụng rộng rãi trong các đơn vị cơ động của Mỹ.

Trong bối cảnh chiến trường hiện đại ngày càng bị “bão hòa” bởi các máy bay không người lái giá rẻ và đạn bay tự sát, từ Ukraine đến Trung Đông, việc đưa laser phòng không tầm gần lên một phương tiện cơ động như JLTV được xem là lời đáp trực diện cho một lỗ hổng lớn trong phòng thủ hiện nay. Thay vì dựa hoàn toàn vào tên lửa hay pháo phòng không đắt đỏ, laser cho phép đánh chặn UAV với chi phí mỗi phát bắn cực thấp và gần như không gây thiệt hại phụ.

Phiên bản AMP-HEL trên JLTV sử dụng hệ thống laser LOCUST công suất khoảng 20 kW, kết hợp với bộ điều hướng chùm tia có khẩu độ lớn hơn so với các cấu hình trước đây, giúp tăng hiệu quả tiêu diệt mục tiêu. Hệ thống được thiết kế theo hướng mô-đun, có thể tích hợp lên nhiều nền tảng khác nhau và kết nối với mạng chỉ huy – kiểm soát sẵn có của Lục quân Mỹ. Nhờ đó, laser không còn bị giới hạn ở các điểm phòng thủ cố định mà có thể theo sát các đơn vị cơ động trên chiến trường.

LOCUST không phải là một công nghệ “mới tinh”. AeroVironment từng bàn giao các hệ thống laser thế hệ trước cho quân đội Mỹ từ năm 2022 trong chương trình P-HEL, và theo công bố của hãng, những hệ thống này đã được triển khai thực tế bên ngoài nước Mỹ trong hơn ba năm, đạt tỷ lệ sẵn sàng cao và đã tham gia đối phó UAV trong điều kiện tác chiến thật. Những kinh nghiệm đó được đưa thẳng vào phiên bản AMP-HEL hiện tại.

Về mặt chiến thuật, việc đặt laser lên JLTV mang lại cho chỉ huy một công cụ phòng không tầm gần có “băng đạn gần như vô hạn”, bởi nguồn bắn chính là điện năng của xe chứ không phải đạn dược hữu hạn. Hệ thống có thể do một người vận hành, giao diện tương tự tay cầm chơi game, giảm đáng kể gánh nặng huấn luyện và vận hành cho binh sĩ.

Tàu chiến mới của Anh vượt mốc kỹ thuật quan trọng trước thềm thử nghiệm trên biển

Hải quân Hoàng gia Anh vừa đạt một cột mốc quan trọng trong chương trình đóng tàu chiến chủ lực thế hệ mới khi kích hoạt thành công tổ máy phát điện diesel đầu tiên trên tàu hộ vệ HMS Glasgow. Thông báo được đưa ra ngày 18.12, đánh dấu lần đầu tiên dòng điện chính thức chạy xuyên suốt thân tàu Type 26 - tín hiệu cho thấy con tàu đã chuyển từ giai đoạn lắp ráp kết cấu sang tích hợp toàn bộ hệ thống.

HMS Glasgow, tàu hộ vệ chống ngầm Type 26 đầu tiên của Hải quân Hoàng gia Anh, đã bước sang một giai đoạn mới khi kích hoạt thành công máy phát điện diesel MTU đầu tiên, đánh dấu cột mốc quan trọng trước thềm các chuyến thử nghiệm trên biển - Ảnh: Hải quân Hoàng gia Anh

Theo Hải quân Hoàng gia Anh, các kỹ sư tại xưởng đóng tàu Scotstoun của BAE Systems bên sông Clyde đã vận hành thành công một trong bốn máy phát điện MTU được lắp đặt trên HMS Glasgow, chiếc tàu đầu tiên của lớp Type 26. Đây là bước nền tảng cho phép bắt đầu thử nghiệm các hệ thống then chốt như động lực, mạng điện, cảm biến và hệ thống chiến đấu, đưa con tàu tiến gần hơn tới giai đoạn chạy thử trên biển.

Type 26, còn được biết đến với tên gọi Global Combat Ship, là một trong những chương trình đóng tàu lớn và quan trọng nhất của Anh trong nhiều thập kỷ. Chương trình do Bộ Quốc phòng Anh quản lý và BAE Systems đảm trách, với tổng cộng 8 tàu hộ vệ chống ngầm hiện đại được đóng tại Glasgow. Tổng ngân sách gần 8 tỉ bảng Anh (10,6 tỉ USD), cho thấy vai trò chiến lược của Type 26 trong việc duy trì năng lực tác chiến trên biển của London.

Được thiết kế để thay thế lớp tàu hộ vệ Type 23 đã phục vụ từ đầu thập niên 1990, mỗi tàu Type 26 có lượng giãn nước khoảng 8.000 tấn, dài gần 150m. Trọng tâm thiết kế là khả năng tàng hình âm thanh, tính linh hoạt và hiệu quả trong chiến tranh chống tàu ngầm - lĩnh vực ngày càng then chốt trong môi trường hải quân hiện đại.

Điểm nổi bật của Type 26 nằm ở hệ thống động lực điện tích hợp, kết hợp bốn máy phát diesel MTU với tua-bin khí Rolls-Royce MT30. Cấu hình này cho phép tàu vừa hoạt động êm ái ở tốc độ hành trình nhằm giảm tiếng ồn dưới nước, vừa có khả năng tăng tốc nhanh khi cần thiết. Các động cơ điện giúp hạn chế tín hiệu âm thanh – yếu tố sống còn trong nhiệm vụ săn ngầm.

Về vũ khí, Type 26 được trang bị pháo hải quân 127mm, tên lửa phòng không Sea Ceptor và hệ thống phóng thẳng đứng linh hoạt, có thể tích hợp tên lửa hành trình hoặc vũ khí chống hạm trong tương lai. Khoang nhiệm vụ mô-đun và nhà chứa trực thăng cho phép triển khai UAV, phương tiện không người lái dưới nước hoặc hỗ trợ nhân đạo.

Việc kích hoạt thành công hệ thống phát điện trên HMS Glasgow không chỉ là một bước tiến kỹ thuật, mà còn khẳng định Type 26 đang bước vào giai đoạn quyết định. Con tàu dự kiến chạy thử trên biển trong năm 2026, mở đường cho việc đưa lớp tàu hộ vệ chống ngầm thế hệ mới này vào biên chế, đóng vai trò nòng cốt trong chiến lược hải quân của Anh nhiều thập kỷ tới.

Hoàng Vũ