Tính toán chính sách thuế phù hợp với hộ kinh doanh
Ngành thuế định hướng chia hộ kinh doanh thành nhóm theo doanh thu để quản lý và ban hành chính sách phù hợp, sau khi bỏ thuế khoán từ 2026.
Từ trước đến nay, các hộ và cá nhân kinh doanh đều nộp thuế theo phương thức thuế khoán. Từ 1/1/2026, hình thức thuế này sẽ chính thức bị bãi bỏ. Với hộ kinh doanh có doanh thu dưới 1 tỉ đồng/năm, vốn chiếm tỉ trọng lớn, việc yêu cầu nhóm này chuyển sang chế độ kê khai thuế bắt buộc cần đi kèm với lộ trình chuyển đổi hợp lý và có thí điểm.
Đã từng giải thể doanh nghiệp để chuyển sang mô hình hộ kinh doanh, chị Vũ Thu Thủy - chủ một tiệm hoa ở quận Cầu Giấy cho biết: "Đầu năm 2026, khi chính sách bỏ thuế khoán có hiệu lực, doanh thu của cửa hàng sẽ thêm phần gánh nặng với chi phí để thực hiện tính thuế kê khai đúng, đủ theo quy định Nhà nước".
Sau khi bỏ thuế khoán từ 2026, ngành thuế định hướng chia hộ kinh doanh thành 4 nhóm theo doanh thu để quản lý và ban hành chính sách phù hợp.
Nhóm 1: Doanh thu dưới 200 triệu đồng/năm - dưới ngưỡng phải chịu thuế.
Nhóm 2: Doanh thu từ 200 triệu đến 1 tỷ đồng/năm.
Nhóm 3: Trong lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp, xây dựng: 1-3 tỷ đồng/năm; trong lĩnh vực thương mại, dịch vụ: 1-10 tỷ đồng/năm.
Nhóm 4: Doanh thu trên 10 tỷ đồng/năm.
Thực tế ở nhóm doanh thu 2, đa phần là các cá nhân hộ kinh doanh nhỏ, lợi nhuận thực lĩnh sau khi trừ chi phí vào khoảng 7-10%/năm. Như vậy nếu tính trên phần doanh thu từ 200-1 tỷ đồng/ năm họ chỉ nhận phần lãi cả năm nhiều nhất khoảng 70-100 triệu đồng. Trong bối cảnh kinh tế như hiện nay, bất kỳ động thái siết thuế hay thêm thủ tục nào đều cần được suy nghĩ thấu đáo.
Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cho biết: “Với các hộ có doanh thu dưới 1 tỷ đồng/năm thì nên áp dụng thuế khoán. Bởi nếu yêu cầu xuất hóa đơn, họ sẽ gặp rất nhiều khó khăn vì không có hóa đơn đầu vào, đồng nghĩa với việc không được khấu trừ thuế. Điều đó gây thiệt thòi cho người nghèo, người yếu thế".
Xóa bỏ hình thức thuế khoán đối với hộ kinh doanh là bước đi cần thiết, giúp minh bạch và công bằng trong nghĩa vụ thuế. Tuy nhiên cần có lộ trình để các hộ kinh doanh nhỏ lẻ có giải pháp thích nghi. Bên cạnh đó, việc tính toán mức thuế suất theo từng ngành nghề là điều cần xét đến. Một chính sách thuế hợp lòng dân sẽ là liều thuốc hiệu quả nhất, giúp giảm thiểu các trường hợp khai gian, trốn thuế.