Tổ chức Mặt trận Tổ quốc Việt Nam ở cấp tỉnh, xã

Phát huy sự chủ động, sáng tạo

Sáng 21/5, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến trình Quốc hội tờ trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Luật Công đoàn, Luật Thanh niên và Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở.

Chủ trương sửa đổi nhằm thể chế hóa đầy đủ các quan điểm chỉ đạo của Đảng, nhất là Đề án sắp xếp, tinh gọn hợp nhất cơ quan Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ ở Trung ương, cấp tỉnh và cấp xã.

Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến. Ảnh: QH.

Cụ thể, dự thảo luật sửa đổi, bổ sung một số quy định của Luật MTTQ Việt Nam, gồm quy định về vị trí, vai trò, nguyên tắc tổ chức, hoạt động và tổ chức bộ máy của MTTQ Việt Nam.

Trong đó khẳng định: Mặt trận tổ quốc Việt Nam là một bộ phận của hệ thống chính trị của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; quy định rõ MTTQ Việt Nam giữ vai trò chủ trì, các tổ chức chính trị - xã hội cùng với các tổ chức thành viên khác phối hợp, phát huy sự chủ động, sáng tạo của mỗi tổ chức trong hiệp thương dân chủ, thống nhất hành động.

Dự thảo cũng quy định về tổ chức MTTQ Việt Nam ở cấp tỉnh, cấp xã, không tổ chức ở cấp huyện để đồng bộ với việc sắp xếp đơn vị hành chính và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Cũng theo ông Chiến, dự thảo sửa đổi, bổ sung một số quy định của Luật Công đoàn theo hướng quy định về vị trí, nhiệm vụ của công đoàn, trong đó khẳng định công đoàn “là tổ chức thành viên trực thuộc MTTQ Việt Nam, là “đại diện của người lao động ở cấp quốc gia trong quan hệ lao động và quan hệ quốc tế về công đoàn”.

Dự thảo sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan đến hệ thống tổ chức của công đoàn để đồng bộ với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp và điều chỉnh tổ chức công đoàn trong cơ quan, đơn vị sự nghiệp hưởng 100% lương từ ngân sách nhà nước...

Mối quan hệ trong hoạt động giám sát, phản biện xã hội

Cùng với đó, dự thảo sửa đổi bổ sung một số quy định của Luật Thanh niên, trong đó khẳng định Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là tổ chức thành viên trực thuộc MTTQ Việt Nam; mối quan hệ giữa MTTQ Việt Nam với Đoàn thanh niên trong hoạt động giám sát, phản biện xã hội, bảo đảm thống nhất với nội dung sửa đổi của Luật MTTQ Việt Nam.

Trong khi đó, Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở được sửa đổi các quy định để thực hiện chủ trương kết thúc việc sử dụng người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã; các quy định liên quan tới tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp và trách nhiệm của Bộ Nội vụ tiếp nhận các nhiệm vụ quản lý về thực hiện dân chủ trong các tổ chức có sử dụng lao động khi không còn Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội.

Dự thảo đề xuất bãi bỏ các quy định về trách nhiệm của tổ chức công đoàn, Ban chấp hành công đoàn tại các cơ quan, đơn vị không có tổ chức công đoàn cơ sở khi thực hiện chủ trương chấm dứt hoạt động của Công đoàn Viên chức Việt Nam.

Dự thảo quy định luật có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/7/2025 và có quy định chuyển tiếp về tổ chức và hoạt động của công đoàn, Ban chấp hành công đoàn nơi có tổ chức công đoàn cơ sở tại Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở.

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh - cho biết, ủy ban cơ bản nhất trí với dự thảo luật sửa đổi, bổ sung 4 luật.

Cơ quan thẩm tra cũng đề nghị cập nhật việc sửa đổi, bổ sung Hiến pháp và các luật liên quan để bảo đảm tính hợp hiến, thống nhất, đồng bộ, khả thi của hệ thống pháp luật.

Bên cạnh đó, cơ quan thẩm tra cũng đề nghị tiếp tục làm rõ tính chất trực thuộc của các tổ chức thành viên, mối quan hệ công tác giữa MTTQ và các thành viên trực thuộc.

Nội dung này sẽ được các đại biểu Quốc hội cho ý kiến tại phiên thảo luận ở tổ, chiều 21/5.

Luân Dũng