Tổ chức mô hình Viện kiểm sát 3 cấp, tăng kiểm sát viên Viện Kiểm sát nhân dân tối cao

Tờ trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức VKSND do Viện trưởng VKSND tối cao Nguyễn Huy Tiến trình bày cho biết, việc xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức VKSND, nhằm hoàn thiện cơ sở pháp lý về tổ chức bộ máy của VKSND bảo đảm phù hợp với việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy theo 3 cấp là VKSND tối cao, VKSND cấp tỉnh, VKSND khu vực theo chủ trương của Đảng.

Quang cảnh phiên họp.

Theo đó, căn cứ các chủ trương của Đảng, Nhà nước, với phạm vi, quan điểm xây dựng dự án luật nêu trên, VKSND tối cao đề xuất dự thảo luật gồm 3 điều. Trong đó, sửa đổi, bổ sung khoản 2 Điều 7, khoản 3 Điều 23, Điều 40, Điều 41, khoản 3 Điều 47, Điều 48, Điều 49, khoản 2 Điều 66, Điều 67, Điều 68 và bãi bỏ các điều 44, 45, 65 liên quan đến tinh gọn, sắp xếp lại bộ máy VKSND từ mô hình 4 cấp (cấp tối cao, cấp cao, cấp tỉnh, cấp huyện) thành 3 cấp (tối cao, cấp tỉnh và khu vực) để thực hiện các Nghị quyết, Kết luận của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong tổ chức và hoạt động của VKSND các cấp.

Sửa đổi, bổ sung điểm a khoản 2 Điều 22 cụm từ “phân trại thuộc trại tạm giam”, điểm c khoản 2 Điều 22 và khoản 1 Điều 24 cụm từ “Trưởng phân trại thuộc trại tạm giam” để bảo đảm phù hợp với điểm b khoản 2 Điều 14 Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam năm 2015.

Đại biểu dự phiên họp.

Sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 93 theo hướng nâng số lượng Kiểm sát viên VKSND tối cao tối đa từ 19 người thành 27 người để bảo đảm nguồn nhân lực để thực hiện nhiệm vụ công tố, kiểm sát xét xử đối với hoạt động của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.

Quy định về điều khoản chuyển tiếp theo hướng, kể từ 1/72025, việc chuyển giao nhiệm vụ, quyền hạn thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp giữa Viện kiểm sát các cấp thực hiện theo quy định của các luật về tố tụng và quy định khác của pháp luật có liên quan. Việc chuyển giao, tiếp nhận, quản lý, sử dụng tài chính, tài sản của VKSND cấp huyện và VKSND cấp cao thực hiện theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước và tài sản công.

Đại biểu dự phiên họp.

Với tờ trình này, báo cáo thẩm tra của Ủy ban Pháp luật và Tư pháp thể hiện việc tán thành với dự thảo luật và đề nghị VKSND tối cao tiếp tục rà soát, đề xuất sửa đổi các quy định liên quan trong Luật Tổ chức VKSND hiện hành, nhằm thực hiện đầy đủ, đúng đắn yêu cầu của Đảng về hệ thống VKSND có 3 cấp (VKSND tối cao, VKSND cấp tỉnh, VKSND khu vực), kết thúc hoạt động của VKSND cấp cao và VKSND cấp huyện.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho hay, về bổ sung số lượng Kiểm sát viên VKSND tối cao (khoản 11 Điều 1), dự thảo luật quy định số lượng Kiểm sát viên VKSND tối cao không quá 27 người. (Luật Tổ chức VKSND hiện hành quy định không quá 19 người), Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đề nghị, cân nhắc thận trọng, kỹ lưỡng việc đề xuất tăng số lượng từ 19 lên 27 Kiểm sát viên VKSND tối cao, nhằm đáp ứng việc tăng án ở cấp trung ương do kết thúc hoạt động của Tòa án nhân dân và VKSND cấp cao là chưa phù hợp với chủ trương xuyên suốt của Đảng về tinh gọn bộ máy, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, tránh dồn án lên cấp trên, nhất là dồn án lên cấp trung ương, cùng với các lý do khác.

Do đây là vấn đề quan trọng, liên quan đến chủ trương của Đảng, Kiểm sát viên VKSND tối cao thuộc diện Ban Bí thư quản lý, vì vậy trước đây khi sửa đổi Luật Tổ chức VKSND vào năm 2014 cũng phải báo cáo xin ý kiến cấp có thẩm quyền về số lượng Kiểm sát viên VKSND tối cao. Mặc dù, Đề án của VKSND tối cao trình Ban Chấp hành Trung ương có đề xuất nội dung nêu trên nhưng Nghị quyết 60-NQ/TW chưa kết luận cụ thể vấn đề này. Đề nghị VKSND tối cao thực hiện thủ tục xin ý kiến cấp có thẩm quyền theo đúng quy định của Bộ Chính trị.

Nhật Minh