Tọa đàm của Thủ tướng Chính phủ với doanh nghiệp về phát triển kinh tế tư nhân: Doanh nghiệp kiến nghị ưu tiên 70% hàng Việt cho các 'siêu dự án'

Sáng ngày 31/05/2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì cuộc Tọa đàm với doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp về Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân.

Tại buổi tọa đàm nhiều ý kiến tâm huyết đã được đưa ra, đặc biệt là về việc phát huy nội lực quốc gia trong các dự án hạ tầng trọng điểm.

Ông Trần Đình Long - Chủ tịch Tập đoàn Hòa Phát: "Đường sắt cao tốc là thời cơ nghìn năm, phải bảo vệ sản xuất trong nước"

Chủ tịch Tập đoàn Hòa Phát (Mã: HPG), ông Trần Đình Long, bày tỏ sự đồng tình với quan điểm của Chính phủ về việc bảo vệ và phát triển sản xuất trong nước, coi đây là điều kiện tiên quyết. Ông Long nhấn mạnh, các dự án lớn như đường sắt cao tốc là "thời cơ nghìn năm" cho sự phát triển của đất nước.

Chủ tịch Tập đoàn Hòa Phát Trần Đình Long phát biểu tại sự kiện. Ảnh: VGP.

"Nếu muốn làm nhanh thì gọi thầu nước ngoài là xong. Nhưng nếu chúng ta muốn bảo vệ ngành đường sắt trong nước thì bắt buộc phải bảo vệ sản xuất trong nước," ông Long phát biểu.

Từ đó, Chủ tịch Hòa Phát đề xuất một tỷ lệ cụ thể cho việc sử dụng hàng hóa nội địa trong các dự án đầu tư công. "Tôi mạnh dạn đề nghị là tất cả các dự án đầu tư công, ví dụ như là đường cao tốc, tỉ lệ phải là 70% hàng sản xuất trong nước. Đấy là điều kiện kiên quyết," ông Long khẳng định.

Ông cũng đề nghị Chính phủ cần có những quy định rõ ràng và cụ thể hơn trong các nghị định, thông tư, tránh tình trạng diễn đạt không rõ ràng, có thể hiểu theo nhiều cách. Ví dụ, thay vì chỉ nói "ưu tiên dùng hàng trong nước", nên quy định rõ là "phải dùng hàng trong nước sản xuất được". Ông mong muốn các cấp lãnh đạo công bố rõ ràng sự ủng hộ đối với sản xuất trong nước.

Doanh nghiệp công nghệ sẵn sàng tham gia các dự án hạ tầng quốc gia

Cũng tại tọa đàm, ông Trương Gia Bình, Chủ tịch Tập đoàn FPT và Trưởng ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân, cho rằng các bên liên quan cần ngồi lại để lập kế hoạch cụ thể cho những "trận đánh" mới, như phát triển đường sắt cao tốc Bắc-Nam, xây dựng các nút giao thông trọng điểm, trung tâm tài chính quốc tế, và đẩy mạnh phát triển công nghệ, du lịch, nông nghiệp.

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Trung Chính, Chủ tịch Tập đoàn Công nghệ CMC, khẳng định đã đến lúc các doanh nghiệp phải chủ động và tích cực tham gia vào quá trình kiến tạo của Chính phủ. "Tôi cũng xin kiến nghị nhận được sự tin tưởng của Chính phủ, được có cơ hội tham gia vào các dự án xây dựng hạ tầng quốc gia; ví dụ như hạ tầng số, hạ tầng giao thông," lãnh đạo CMC phát biểu.

Ông Chính tin rằng các doanh nghiệp lớn của Việt Nam như Hòa Phát, Vingroup, Thaco cùng các doanh nghiệp công nghệ hoàn toàn đủ năng lực để tham gia và thực hiện thành công các công trình tầm cỡ như dự án đường sắt cao tốc. Ông gợi ý các doanh nghiệp trong nước có thể liên doanh, hợp tác để thực hiện những dự án lớn mà hiện nay thường phải thuê nhà thầu nước ngoài.

Bộ Xây dựng ủng hộ hình thức PPP cho các đại dự án

Về phía cơ quan quản lý nhà nước, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh thông tin về kế hoạch triển khai 26 tuyến cao tốc với tổng vốn đầu tư ước tính 5,24 triệu tỷ đồng trong giai đoạn 2026 – 2030, hiện đang được xem xét dưới hình thức đầu tư công. Bộ Xây dựng kiến nghị Chính phủ cho phép các doanh nghiệp tham gia theo hình thức đối tác công tư (PPP) để giảm tải gánh nặng cho ngân sách quốc gia.

Đối với dự án 12 tuyến đường sắt quốc gia và 23 tuyến đường sắt đô thị tại TP.HCM và Hà Nội, với tổng giá trị gần 5,09 triệu tỷ đồng dự kiến triển khai đến năm 2035, Bộ trưởng Trần Hồng Minh cũng bày tỏ mong muốn được thực hiện theo hình thức PPP.

Thủ tướng: Cần phân biệt rõ điều kiện nhà đầu tư và nhà thầu

Sau các phát biểu, Thủ tướng Chính phủ ghi nhận và đánh giá cao các ý kiến đóng góp của cộng đồng doanh nghiệp. Thủ tướng đặc biệt đồng tình với quan điểm về việc phân biệt rõ yêu cầu về kinh nghiệm đối với nhà đầu tư và nhà thầu.

Thủ tướng chỉ rõ thực tế có tình trạng đặt ra yêu cầu nhà đầu tư phải có kinh nghiệm trong một lĩnh vực cụ thể nào đó mới được tham gia. Theo Thủ tướng, các cơ quan quản lý nhà nước cần phân biệt rõ ràng giữa điều kiện, tiêu chuẩn của nhà đầu tư với điều kiện, tiêu chuẩn của nhà thầu.

"Nhà đầu tư có tiền thì có thể đầu tư bất kỳ lĩnh vực nào mà người ta thấy có hiệu quả, lợi nhuận, nên không cần phải có kinh nghiệm," Thủ tướng nhấn mạnh. Ông dẫn ví dụ, có thể quy định nhà đầu tư casino phải có vốn 2 tỷ USD mới được đầu tư vào casino tại Việt Nam, nhưng không nên đòi hỏi họ phải có kinh nghiệm trong lĩnh vực này. Việc tổ chức kinh doanh, thuê nhà thầu có kinh nghiệm hay thuê người quản lý là quyền của nhà đầu tư. Thủ tướng xác định đây chính là một trong những ách tắc trong thủ tục hành chính cần được giải quyết.

Minh Minh