Tọa đàm Tiếng Việt trong sự giao lưu văn hóa và ngôn ngữ Nga

Toàn cảnh buổi tọa đàm.

Sự kiện diễn ra trong khuôn khổ Năm chéo hữu nghị Nga - Việt, do Khoa Tiếng Việt của trường phối hợp Nhà xuất bản Trẻ TP Hồ Chí Minh tổ chức, nhằm tăng cường kết nối, giao lưu ngôn ngữ và văn hóa giữa hai nước Việt Nam và LB Nga. Buổi tọa đàm đã thu hút đông đảo các nhà Việt Nam học, Nga học, nhà hoạt động văn hóa Nga - Việt, sinh viên Nga học tiếng Việt và sinh viên Việt Nam đang theo học ngành ngôn ngữ tại LB Nga, cùng đại diện giới truyền thông hai nước. Nhiều gia đình người Việt đang sinh sống tại Moscow, các thày cô, phụ huynh quan tâm đến việc dạy và học tiếng Việt ở nước Nga cũng tham gia buổi tọa đàm này.

“Tôi yêu tiếng nước tôi”, đó là giữ gìn bản sắc tiếng Việt trong sự giao lưu với văn hóa Nga, ngôn ngữ Nga. Tại đây, những người Nga yêu tiếng Việt và những người Việt đang sinh sống, học tập và làm việc tại Nga đã cùng nhau chia sẻ về các vấn đề liên quan đến tiếng Việt, dạy và học tiếng Việt ở LB Nga, giữ gìn tiếng Việt cho cộng đồng người Việt các thế hệ sau sinh sống tại LB Nga, những ảnh hưởng tích cực của sự giao lưu giữa hai nền văn hóa trên đất Nga…

Là người phát biểu đầu tiên, giảng viên Khoa Tiếng Việt - Trường Đại học Ngôn ngữ quốc gia Moscow, bà Elena Zubsova nêu thực tế đang xuất hiện khoảng trống trong công tác dịch thuật, trước hết là dịch các tác phẩm văn học từ tiếng Nga sang tiếng Việt và ngược lại. Bà cho rằng, cả Nga và Việt Nam hiện nay đều thiếu nhân lực làm công tác dịch thuật, bởi vậy cần tổ chức nhiều hơn những buổi tọa đàm về vấn đề này nhằm thổi vào lòng các sinh viên học tiếng Việt và tiếng Nga tình yêu nghề dịch thuật.

Ông Dương Thành Truyền, TS giáo dục Nguyễn Thụy Anh và giảng viên Tiếng Việt Elena Zubsova tại sự kiện.

Đáp lại, ông Dương Thành Truyền, Chủ tịch Hội đồng thành viên NXB Trẻ cho biết là một trong những nhà xuất bản lớn, có uy tín ở Việt Nam, NXB Trẻ đặc biệt quan tâm vấn đề giữ gìn tiếng Việt ở môi trường ngôn ngữ khác. Thời gian gần đây, đơn vị đã nỗ lực rất nhiều để đưa sách tới cộng đồng người Việt ở nước ngoài. Điều này cũng nhằm phần nào đáp ứng nhu cầu rất lớn của cộng đồng người Việt ở nước ngoài trong việc giữ gìn ngôn ngữ, văn hóa Việt cho các thế hệ con em. Thông qua các hoạt động giao lưu, giới thiệu sách và tìm hiểu nhu cầu đọc, học tiếng Việt của bà con Việt Kiều ở nước ngoài, từ năm 2018, NXB Trẻ bắt đầu xây dựng dự án xuất bản sách học tiếng Việt, văn hóa Việt cho đối tượng đọc đặc biệt này. Bên cạnh đó cũng chú trọng xây dựng kênh đối tác để đưa sách Việt, xuất bản bằng tiếng Việt hoặc tổ chức chuyển ngữ tác phẩm của tác giả Việt ra ngôn ngữ bản địa...

Tại buổi tọa đàm, các học giả đã cùng nhau chia sẻ về đặc điểm ngôn ngữ Nga - Việt, kinh nghiệm trong dịch thuật, chia sẻ cảm nhận về quá trình giao lưu văn hóa Việt - Nga thông qua các tác phẩm văn học dịch, thảo luận về những nét tương đồng trong ngôn ngữ Việt - Nga…
Những bài thơ của nhiều thi sĩ Nga nổi tiếng như A.Puskin, R.Gamzatov, A.Esenhin... đã được cất lên bằng cả hai ngôn ngữ Việt, Nga như chất men làm nồng thêm tình yêu tiếng Việt trong lòng các cử tọa. Buổi tọa đàm đã vượt ra ngoài khuôn khổ của mục đích ban đầu, trở thành sự kiện “mang ý nghĩa kết nối để chúng ta nhắc lại sự quan tâm giao lưu văn hóa giữa Việt Nam và Nga”.

Lấp đầy sự đứt đoạn hay khoảng trống về dịch thuật, giới thiệu các tác phẩm văn học Việt Nam tới độc giả Nga và ngược lại đang là vấn đề thời sự, không chỉ đòi hỏi sự quan tâm, nỗ lực của các đơn vị chức năng của cả hai nước, mà còn phụ thuộc không nhỏ vào niềm đam mê, nỗ lực của các sinh viên, các nhà Việt Nam học, Nga học trong tương lai, góp phần làm cầu nối giao lưu ngôn ngữ và văn hóa giữa hai dân tộc.

Bên lề buổi tọa đàm, NXB Trẻ đã trưng bày giới thiệu sách cho các lứa tuổi, sách song ngữ, sách học Tiếng Việt, catalog bằng tiếng Nga, tiếng Việt để giới thiệu các ấn phẩm của NXB Trẻ…

NAM ĐÔNG - QUẾ ANH

Phóng viên Báo Nhân Dân thường trú tại LB Nga