Toàn cảnh tuyển sinh lớp 10 trên cả nước: căng ở thành thị, điểm chuẩn quá thấp ở nông thôn

Học sinh trúng tuyển vào lớp 10 công lập tại Hà Nội. Ảnh: Ngọc Ánh

Kỳ thi vào lớp 10 năm nay, điểm chuẩn cao nhất đối với khối trường không chuyên thuộc về Trường Trung học phổ thông Chu Văn An (Hà Nội) là 44,50 điểm. Với mức điểm chuẩn này, thí sinh phải đạt trung bình các môn thi từ 8,9 điểm/môn trở lên mới trúng tuyển.

Trường có điểm chuẩn thấp nhất tính đến thời điểm hiện nay thuộc về Trường Trung học phổ thông Tôn Đức Thắng (Khánh Hòa) và Trường Trung học phổ thông Ngô Quyền (Bình Thuận) chỉ lấy điểm chuẩn nguyện vọng 1 là 8,0 điểm. Với mức điểm chuẩn này, thí sinh chỉ cần 1,6 điểm là đậu vào lớp 10.

Hai thành phố có số lượng thí sinh dự thi đông nhất, điểm chuẩn những trường tốp đầu cũng thuộc loại cao nhất là Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh nhưng 2 địa phương này cũng có nhiều trường lấy điểm chuẩn dưới 5,0 điểm/môn thi.

Điều này đã phản ánh trung thực, chính xác chất lượng giáo dục phổ thông hiện nay.

Điểm chuẩn tuyển sinh lớp 10 nhìn từ 2 thành phố lớn nhất cả nước

Kỳ thi tuyển sinh lớp 10 năm học 2023-2024 đã được hầu hết các địa phương tổ chức. Áp lực của kỳ thi này khá lớn, nhất là Hà Nội - nơi mà những ngày qua đang dậy sóng dư luận khi có tới 33.000 thí sinh không được tuyển vào lớp 10 công lập.

Nói về dân số, Thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội là 2 địa phương có số dân đông nhất cả nước nên số lượng thí sinh dự thi tuyển sinh lớp 10 vừa qua cũng lớn nhất. Hà Nội có hơn 115.000 thí sinh và Thành phố Hồ Chí Minh có hơn 96.000 thí sinh dự thi. Vì thế, chỉ riêng số lượng thí sinh rớt tuyển sinh lớp 10 công lập của Hà Nội cũng cao hơn tổng số thí sinh dự thi của một số địa phương khác cộng lại.

Chính vì áp lực tỉ lệ chọi cao nên ngày 1/7 vừa qua, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội công bố điểm chuẩn tuyển sinh 10 đã có 11/117 trường lấy điểm chuẩn từ 40-44,5 điểm (Ngữ văn, Toán nhân hệ số 2). Vì thế, những trường này, các thí sinh dự thi phải có điểm bình quân từ 8,0-8,9 điểm/ môn thi mới trúng tuyển.

Thế nhưng, Hà Nội cũng có tới 14 trường trung học phổ thông lấy điểm chuẩn dưới 5,0 điểm/môn thi. Trong đó có 4 trường lấy 17 điểm, đó là: trường Trung học phổ thông Bất Bạt; Minh Quang; Bắc Lương Sơn; Lưu Hoàng nên thí sinh dự thi các trường này chỉ cần trung bình 3,4 điểm mỗi môn là trúng tuyển.

Ngày 7/7, Sở Giáo dục và Đào tạo Thành phố Hồ Chí Minh công bố điểm chuẩn vào lớp 10 công lập của 114 trường trung học phổ thông trên địa bàn. Theo kết quả này, có 3 trường lấy điểm chuẩn nguyện vọng 1 trên 24 điểm (các môn thi tính điểm hệ số 1).

Đó là: Trường Trung học phổ thông Nguyễn Thượng Hiền, Quận Tân Bình có điểm chuẩn vào lớp 10 cao nhất thành phố, với 25,5 điểm; Trường Trung học phổ thông Gia Định lấy điểm chuẩn ở mức 24,5 điểm; Trường Trung học phổ thông Nguyễn Thị Minh Khai lấy điểm chuẩn là 24,25 điểm.

Tuy nhiên, điểm chuẩn thi tuyển sinh lớp 10 của Thành phố Hồ Chí Minh cũng có tới 37 trường (chiếm gần 1/3) lấy điểm chuẩn dưới 5.0 điểm/ môn thi. Một số trường như: Trung học phổ thông Đa Phước, Thạnh An, Bình Khánh, Cần Thạnh, An Nghĩa, Trung Lập, An Nhơn Tây lấy điểm chuẩn ở mức 10,5 điểm- trung bình 3,5 điểm/môn là trúng tuyển.

Các trường: Trung học phổ thông Phong Phú, Quang Trung, Phước Kiển, Nguyễn Văn Linh, Năng khiếu thể dục thể thao Bình Chánh, Nguyễn Văn Tăng điểm chuẩn dao động từ 11-11,75 điểm.

Như vậy, mặc dù Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh có nhiều trường lấy điểm chuẩn trên 8,0 điểm/ môn mới trúng tuyển nhưng cũng không ít trường chỉ lấy điểm chuẩn ở mức dao động trên dưới 4,0 điểm/môn thi.
Đây cũng là kỳ thi đầu tiên sau 2 cấp học để lựa chọn những thí sinh có điểm số cao nhất vào cấp trung học phổ thông.

Điểm chuẩn tuyển sinh lớp 10 phản ánh chân thực chất lượng giáo dục phổ thông của các địa phương

Theo dõi điểm chuẩn kỳ thi tuyển sinh lớp 10, dễ dàng nhận thấy các trường thuộc khu vực nội đô, thị thành thường có mức điểm chuẩn cao nhất. Không nhiều trường ngoại thành có mức điểm chuẩn từ 7,0 điểm/ môn trở lên. Điều này cho thấy bức tranh hiện thực của chất lượng giáo dục phổ thông hiện nay khá rõ nét.

Những thí sinh tham dự kỳ thi tuyển sinh lớp 10 đối với các trường thành thị bao giờ tỉ lệ chọi cũng cao hơn rất nhiều những khu vực khác. Bởi các khu vực nội đô thường là những trường được thành lập từ khá lâu nên luôn có uy tín trong đào tạo, giáo dục. Hơn nữa, các trường này thường ở những khu vực có mật độ dân số cao, số lượng thí sinh dự thi đông. Chính vì đầu vào khó nên học sinh thi vào các trường này cũng đều là những em có học lực tốt và có đầu tư lớn từ phía học sinh và gia đình.

Các trường thuộc khu vực ngoại thành, nông thôn không phải là không có học sinh giỏi nhưng mặt bằng chung thường vẫn thấp hơn khu vực thị thành. Hơn nữa, các trường này thường có tỉ lệ chọi thấp hơn. Vì thế, có những em điểm rất cao nhưng ít, số thí sinh có điểm thi thấp nhiều nên dẫn đến điểm chuẩn thường thấp hơn.

Ngoài Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh thì những địa phương có truyền thống về "đất hiếu học" hay một số trường thuộc khu vực thành thị cũng luôn có mức điểm chuẩn cao nhưng số lượng chỉ một vài chục ngàn thí sinh dự thi nên áp lực thi tuyển lớp 10 thường không quá lớn như Hà Nội. Vì thế, mức điểm chuẩn đối với các trường không chuyên ở đa phần các địa phương còn lại chỉ lấy dao động trên dưới 6 điểm/môn là trúng tuyển.

Tuy nhiên, ngay cả Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh vẫn có nhiều trường chỉ lấy điểm chuẩn ở mức trên dưới 4,0 điểm/môn thi. Một số địa phương khác, có trường chỉ lấy ở mức 2-3 điểm/môn. Thậm chí có trường chỉ lấy điểm chuẩn ở mức bình quân 1,6 điểm/môn.

Những trường lấy điểm chuẩn thấp, không chỉ học sinh vào học lớp 10 gặp khó khăn mà ngay cả thầy cô giảng dạy cũng sẽ gặp những vất vả nhất định trong năm học 2023-2024 tới đây, và suốt cả những năm trung học phổ thông của học trò.

Nguyễn Khanh