Toàn cảnh vụ rơi máy bay của trùm Wagner Prigozhin
Giới chức Nga thông báo chiếc máy bay chở lãnh đạo tập đoàn quân sự tư nhân Wagner Yevgeny Prigozhin và 9 người khác đã bị rơi khi đang khởi hành từ sân bay ở Moscow đến thành phố St. Peterburg ngày 23/8.
Những chi tiết đã được xác nhận
Bộ Tình trạng khẩn cấp Nga ngày 23/8 xác nhận chiếc máy bay phản lực Embraer-135BJ Legacy 600 đang trên đường từ sân bay Sheremetyevo, thủ đô Moscow đến St. Petersburg đã bị rơi ở vùng Tver, phía bắc Moscow. Toàn bộ 7 hành khách và 3 phi hành đoàn trên chiếc máy bay đều thiệt mạng.
Cơ quan Hàng không Liên bang Nga (Rosaviatsia) cho biết ông Yevgeny Prigozhin có mặt trên chuyến bay này, cùng với một số chỉ huy cấp cao của Wagner như ông Alexander Totmin – đồng sáng lập tập đoàn quân sự tư nhân. Bên cạnh đó là ông Valery Chekalov – người được coi là Phó giám đốc Wagner.
Những hành khách còn lại bao gồm Yevgeny Makaryan và Nikolay Matyuseyev. Thành viên phi hành đoàn gồm cơ trưởng Alexey Levshin, cơ phó Rustam Karimov và tiếp viên hàng không Kristina Raspopov.
Khoảnh khắc chiếc máy bay bị rơi
Trên mạng xã hội ngày 23/8 đã chia sẻ một số video ngắn ghi lại khoảnh khắc một chiếc máy bay bị rơi. Các video do kênh MASH và BAZA Telegram công bố cho thấy chiếc máy bay đã lao thẳng xuống đất, dường như không kiểm soát được. Khói đen bốc đã ra từ máy bay nhưng không rõ bộ phận nào của máy bay đã bốc cháy.
Khoảnh khắc chiếc máy bay được cho là chở trùm Wagner bị rơi ở vùng Tver của Nga. Video: Telegram/BAZA
Các đoạn video khác được cho là quay tại hiện trường vụ rơi máy bay, cho thấy những mảnh vỡ máy bay chìm trong ngọn lửa, nằm rải rác trên một cánh đồng.
Trang web theo dõi chuyến bay FightRadar24 cho biết cho biết chiếc máy bay phản lực Legacy 600 có số đuôi là RA-02795 đã biến mất khỏi radar lúc 18h11’ ngày 23/8.
Ông Ian Petchenik, Giám đốc truyền thông của Flightradar24, nói rằng chiếc máy bay này “đột ngột lao xuống theo phương thẳng đứng” vào khoảng 18h19. Trong vòng khoảng 30 giây, chiếc máy bay giảm độ cao gần 2.500m và xoay tròn trong trạng thái mất kiểm soát.
Liệu ông trùm Prigozhin có thực sự đã chết?
Theo RT, đến tối 23/8 (giờ địa phương), các quan chức Nga cho biết họ đã tìm thấy 8 thi thể, nhưng không nêu danh tính. Tất cả đều được mô tả là bị bỏng nặng.
Một số cơ quan truyền thông Nga chỉ ra rằng số đuôi của chiếc máy bay gặp nạn là RA-02795, được cho là của ông Prigozhin. Trong khi đó, theo trang FlightRadar24, một chiếc máy bay thứ hai có liên quan đến trùm Wagner với số đuôi RA-02878 cũng rời Moscow ngay sau chiếc đầu tiên, nhưng đã quay trở lại hạ cánh sau khi có tin tức về vụ tai nạn.
Hiện không có báo cáo nào xác nhận các thông tin này.
Cơ quan Hàng không Liên bang Nga cho biết đã thành lập một ủy ban đặc biệt để điều tra vụ tai nạn. Cơ quan này xác định chiếc máy bay gặp nạn thuộc sở hữu của công ty MNT-Aero.
Cơ quan điều tra chính của Ủy ban điều tra Liên bang Nga cũng bắt đầu điều tra hình sự về các vi phạm tiềm ẩn đối với các quy tắc vận hành và an toàn vận tải hàng không của chiếc máy bay này.
Ông trùm Wagner là ai?
Theo RT, trùm Wagner Yevgeny Prigozhin là một doanh nhân thành đạt trong ngành công nghiệp thực phẩm và từng được coi là một người bạn của Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ông Prigozhin đã thành lập tập đoàn quân sự tư nhân Wagner (PMC) vào năm 2014.
Lực lượng này đã hoạt động ở ít nhất 8 quốc gia châu Phi, cung cấp các dịch vụ chiến đấu, bảo vệ cơ sở khai mỏ và đảm bảo an toàn của các quan chức cấp cao, cũng như tham chiến tại Syria.
Trong chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga tại Ukraine, lực lượng Wagner đóng vai trò quan trọng trên một số mặt trận ác liệt như thành phố Bakhmut ở khu vực Donetsk, miền đông Ukraine.
Tuy nhiên, đầu năm nay, ông trùm Wagner Prigozhin đã nhiều lần cáo buộc Bộ Quốc phòng Nga không cung ứng đầy đủ vũ khí và đạn dược khiến họ bị thương vong lớn. Quan hệ giữa Wagner và Bộ Quốc phòng trở nên xấu đi.
Cuộc binh biến chớp nhoáng của Wagner
Cuộc binh biến tại Nga nổ ra từ cuối ngày 23/6, khi ông Prigozhin cáo buộc Bộ Quốc phòng Nga tiến hành một cuộc tấn công bằng tên lửa nhắm vào trại quân sự của Wagner và tuyên bố sẽ trả đũa. Bộ Quốc phòng Nga bác bỏ thông tin này.
Ngay sau đó, Wagner đã hành quân và chiếm giữ cơ sở quân sự ở hai thành phố Rostov-on-Don và Voronezh ở miền nam nước Nga chỉ trong một đêm. Ông Prigozhin thông báo ông cùng 25.000 binh sĩ bắt đầu "cuộc hành quân đòi công lý" với kế hoạch tiến tới Moscow. Hành động này bị chính phủ Nga gọi là "âm mưu đảo chính" và bị Tổng thống Vladimir Putin gọi là “phản quốc”.
Tuy nhiên, đến đêm 24/6, khi còn cách Moscow khoảng 200 km, ông Prigozhin quyết định chấm dứt nổi loạn và rút lực lượng đang tiến đến Moscow trở về doanh trại để "tránh đổ máu, sau khi đạt được thỏa thuận với Điện Kremlin thông qua nỗ lực dàn xếp trung gian của Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko.
Theo đó, ông Prigozhin sẽ được miễn truy tố hình sự và được đảm bảo rời Nga sang Belarus. Các binh sĩ Wagner tham gia vào cuộc nổi loạn cũng sẽ không bị truy tố vì những công lao trước đây của họ trên chiến trường. Họ sẽ được sang Belarus hoặc tiếp tục ký hợp đồng chiến đấu với Bộ Quốc phòng Nga, hoặc trở về quê nhà.
Lần xuất hiện cuối cùng
Ông trùm Wagner Yevgeny Prigozhin xuất hiện lần cuối cùng trong một video phát biểu được công bố vào ngày 21/8, sau khoảng 2 tháng im lặng trên mạng xã hội kể từ sau cuộc nổi loạn bất thành hồi cuối tháng 6.
Kênh truyền thông Telegram của Wagner khi đó đăng tải một đoạn video ngắn cho thấy ông trùm Prigozhin mặc trang phục dã chiến, mang theo vũ khí và phát biểu từ một địa điểm dường như là châu Phi.
Ông chủ Wagner tuyên bố: "Wagner đang thực hiện các hoạt động trinh sát và tìm kiếm. Wagner sẽ làm cho nước Nga trở nên vĩ đại hơn trên tất cả các châu lục và giúp châu Phi tự do hơn. Công lý và hạnh phúc cho người dân châu Phi". Ông cũng cho biết Wagner đang truy đuổi các nhóm khủng bố như Tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (ISIS), Al-Qaeda và những băng nhóm khác.