Toàn lực cho tăng trưởng kinh tế năm 2026

Để nền kinh tế bứt tốc, bên cạnh các động lực truyền thống, việc thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới có ý nghĩa quan trọng. Ảnh: Đức Thanh

“Bệ phóng” 2025

Mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội 2026 đã được Quốc hội quyết nghị, với một trong những mục tiêu quan trọng nhất là tăng trưởng GDP phấn đấu đạt từ 10% trở lên. Việc chốt mục tiêu tăng trưởng ở mức cao như vậy cho thấy quyết tâm của Chính phủ và niềm tin của Quốc hội trong việc đưa nền kinh tế tăng tốc phát triển trong giai đoạn tới.

Có một thông tin được chia sẻ, đó là tại Diễn đàn Đầu tư Việt Nam 2026 diễn ra mới đây tại TP.HCM, một cuộc khảo sát nhanh với hơn 500 đại biểu đã được thực hiện và cho kết quả khá khả quan, với 35,4% cho rằng, tăng trưởng GDP năm 2026 sẽ đạt 8-10%, trong khi gần 10% tin rằng, con số này có thể vượt 10%.

Các đại biểu Quốc hội trước khi bấm nút thông qua Nghị quyết về Kế hoạch Phát triển kinh tế - xã hội năm 2026 cũng khẳng định, mục tiêu tăng trưởng trên 10% không phải là “ngoài tầm với”, nếu có giải pháp đúng, trúng và kịp thời.

Nghĩa là, niềm tin về khả năng đạt mục tiêu tăng trưởng 10% trở lên trong năm tới là có thật. Bởi thế, câu chuyện hiện thời không phải là liệu mục tiêu đó có khả thi không, mà là làm sao để đạt được con số đó?

Đà tăng trưởng của năm 2025 chính là “bệ phóng” quan trọng nhất. Theo ước tính của Bộ Tài chính, tăng trưởng năm 2025 sẽ đạt khoảng 8%, phấn đấu đạt trên 8%. Còn Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chỉ đạo, quý cuối năm, phải tăng trưởng 8,4% để cả năm đạt mức tăng trưởng trên 8%.

Đây là một mục tiêu khá thách thức. Tuy vậy, những động thái gần đây cho thấy, có thể kỳ vọng vào mức tăng trưởng cao trong quý IV/2025. Một ví dụ là, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của cả nước tính đến giữa tháng 11/2025 đạt trên 801 tỷ USD - một con số kỷ lục, cao hơn mức 786,29 tỷ USD của cả năm 2024. Nhìn vào kết quả này, có thể kỳ vọng, cả năm, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt mục tiêu đề ra là 900 tỷ USD, góp phần quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Có lẽ, không phải ngẫu nhiên mà gần đây, các tổ chức quốc tế liên tục nâng dự báo tăng trưởng kinh tế của Việt Nam trong năm 2025. Ngân hàng UOB (Singapore) là ví dụ điển hình. Trong báo cáo được đưa ra hôm 10/11, ngân hàng này đã nâng dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam từ mức 7,5% theo dự báo trước đó lên 7,7%.

Theo UOB, việc nền kinh tế Việt Nam đạt được thành tích vượt trội trong 9 tháng (với tăng trưởng GDP đạt 7,85%) chủ yếu đến từ hoạt động thương mại quốc tế sôi động và sản lượng tăng mạnh. “Triển vọng đến cuối năm 2025 vẫn tích cực nhờ vào kết quả hoạt động mạnh mẽ trong ba quý đầu năm, đặc biệt là ở lĩnh vực xuất khẩu. Hiện tại, Việt Nam là một trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất ASEAN”, ông Suan Teck Kin, Giám đốc Khối Nghiên cứu thị trường và Kinh tế toàn cầu, Ngân hàng UOB nói.

Ông Suan Teck Kin cho rằng, ngành sản xuất là yếu tố “tạo sự khác biệt” và là động lực chính, mang lại giá trị gia tăng cao hơn so với các ngành dựa vào tài nguyên như nông nghiệp hay khai khoáng, qua đó củng cố vị thế vững chắc của Việt Nam trong khu vực.

Động lực đầu tư công cũng được cho là sẽ hỗ trợ tích cực cho nền kinh tế trong năm 2025. Hiện tại, quyết tâm giải ngân 100% vốn đầu tư công năm nay vẫn được Chính phủ khẳng định và thúc đẩy mạnh mẽ.

Động lực nào cho tăng trưởng kinh tế năm 2026?

Có một sự kiện dự kiến diễn ra ngay trước thềm năm mới 2026, đó là vào ngày 19/12/2025, sẽ có hàng loạt dự án được đồng loạt khánh thành, khởi công, giống như đã được tổ chức vào dịp 30/4 và 19/8. Con số cuối cùng chưa được chốt, nhưng cho đến nay, đã có 198 dự án được các bộ, ngành, địa phương đề xuất, trong đó có 125 dự án khởi công và 73 dự án khánh thành, với tổng mức đầu tư của các dự án này là 983.340 tỷ đồng.

Sự kiện này không chỉ góp phần tạo động lực cho tăng trưởng kinh tế năm 2025, mà cho cả năm 2026. Cho tới thời điểm này, đầu tư, bao gồm cả đầu tư công, đầu tư toàn xã hội nói chung, vẫn là một trong những động lực tăng trưởng quan trọng nhất của nền kinh tế.

Theo ông Lê Duy Bình, Giám đốc Economica Việt Nam, ngoài tăng trưởng xuất khẩu, thì sự gia tăng vốn đầu tư của cả khu vực trong và ngoài nước sẽ là những động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế cao hơn trong năm 2026.

Thu hút đầu tư nước ngoài vẫn đang được đẩy mạnh, trong khi kế hoạch vốn đầu tư công năm 2026 đã được Quốc hội quyết nghị ở mức 1,12 triệu tỷ đồng - một con số rất lớn. Ông Phan Văn Mãi, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, khi thẩm tra báo cáo của Chính phủ về Kế hoạch đầu tư công 2026, đã cho rằng, mức bố trí như vậy là “phù hợp”, nhằm đáp ứng mục tiêu tăng trưởng ở mức 2 con số trong năm tới, đồng thời tạo đà bảo đảm thực hiện các mục tiêu trung hạn.

Năm 2025, khoảng 1 triệu tỷ đồng đã được chi cho các dự án đầu tư công. Độ trễ của khoản đầu tư này sẽ hỗ trợ tích cực cho tăng trưởng kinh tế năm 2026. Cộng hưởng với ngân khoản của năm 2026, nếu được giải ngân tích cực như kế hoạch, tức là khoảng 95%, thì tăng trưởng GDP sẽ được thúc đẩy.

Để tăng trưởng kinh tế GDP đạt mục tiêu đề ra, Quốc hội đã yêu cầu khắc phục các điểm nghẽn, đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công ngay từ đầu năm 2026, nhất là với các dự án trọng điểm. Cùng với đó, tận dụng dư địa nợ công, bội chi giảm để phát hành trái phiếu cho phát triển hạ tầng chiến lược; phấn đấu tổng vốn đầu tư toàn xã hội đạt 40% GDP.

Nghị quyết của Quốc hội cũng chỉ rõ, hướng tín dụng vào sản xuất - kinh doanh; thúc đẩy xuất khẩu, kích cầu tiêu dùng... Tuy vậy, đó vẫn là những động lực truyền thống. Để nền kinh tế bứt phá, thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới là quan trọng, bao gồm phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, công nghiệp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo…; xây dựng, hoàn thiện cơ chế thử nghiệm có kiểm soát cho các mô hình kinh doanh mới..., trong đó có việc sớm đưa vào vận hành Trung tâm Tài chính quốc tế ở TP.HCM và Đà Nẵng; đưa các khu thương mại tự do thế hệ mới ở một số địa phương đi vào hoạt động… Đây được coi là bước đột phá quan trọng cho nền kinh tế.

Cùng với đó, thúc đẩy khu vực tư nhân phát triển cũng là một động lực quan trọng để nền kinh tế có thể tăng tốc. Và một điểm mấu chốt, đó là phải tiếp tục ổn định kinh tế vĩ mô. Đại biểu Trịnh Xuân An (Đồng Nai) khi thảo luận tại Quốc hội nhấn mạnh rằng: “Trong bất kỳ hoàn cảnh nào, cũng phải giữ được ổn định kinh tế vĩ mô, bởi đó là nền tảng cho phát triển bền vững, ổn định xã hội, là điểm tựa niềm tin cho nhà đầu tư, người dân, doanh nghiệp và nền kinh tế”.

Hà Nguyễn