Tổng Bí thư đã đặt ra quyết tâm thực hiện chính quyền địa phương hai cấp từ ngày 1-7
Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết sau khi làm việc với các địa phương, Tổng Bí thư đã đặt ra quyết tâm như trên.
Tại phiên thảo luận tổ ở Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025 sáng 11-6, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh đây được xem là cuộc cách mạng lớn nhất về sắp xếp bộ máy của cả hệ thống chính trị và đơn vị hành chính kể từ khi thành lập nước đến nay.
Đồng thuận rất cao
Theo Bộ trưởng Nội vụ, quá trình sắp xếp đang ở giai đoạn "nước rút"; được thực hiện với tinh thần "thần tốc" nhưng lại vô cùng thận trọng, kỹ lưỡng, bài bản, khoa học và chặt chẽ, đảm bảo đi bước nào chắc chắn bước đó.
Theo Bộ trưởng, điểm đáng quý nhất của cuộc cách mạng này là đã tạo được sự thống nhất và đồng thuận rất cao trong hệ thống chính trị và toàn thể các tầng lớp nhân dân trong xã hội.
Dù khối lượng công việc hết sức đồ sộ, nhưng toàn hệ thống đều vượt qua được nhờ niềm tin, kỳ vọng, đặc biệt là quyết tâm chính trị rất cao từ Đảng, Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương và mong đợi lớn của dân tộc.
“Cuộc tái cấu trúc này được xem xét rất kỹ lưỡng, đa chiều từ nhiều khía cạnh như diện tích tự nhiên, quy mô dân số, lịch sử, văn hóa, dân tộc, tôn giáo, tín ngưỡng, tầm nhìn triết lý phát triển, tổ chức lực lượng, tư tưởng và tâm lý xã hội”, Bộ trưởng nói.

Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà phát biểu tại tổ sáng 11-6. Ảnh: HTQ
Theo người đứng đầu ngành nội vụ, việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp tỉnh lần này cho thấy đã có một sự thay đổi rất lớn về tư duy. Không còn thuần túy là sắp xếp các đơn vị hành chính liền kề với nhau, mà dựa trên hình thái lãnh thổ tự nhiên sao cho hợp lý, đặc biệt là hình thái lãnh thổ hướng ra biển lớn.
Mục tiêu là tận dụng tối đa lợi thế kinh tế biển và lợi thế hội nhập để thúc đẩy phát triển kinh tế- xã hội của các vùng, đặc biệt là các vùng duyên hải Nam Trung Bộ, gắn kết với Tây Nguyên, hoặc những vùng được tính toán để trở thành các trung tâm kinh tế lớn không chỉ ở Việt Nam, khu vực mà còn hướng tới tầm nhìn quốc tế lâu dài.
Phù hợp với sự phát triển
Theo Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà, Bộ Chính trị đã nghiên cứu kỹ lưỡng, chặt chẽ, bài bản và đi đến quyết định sắp xếp 52 đơn vị hành chính để còn 23 đơn vị hành chính, đồng thời giữ nguyên 11 đơn vị hành chính đủ các tiêu chuẩn, điều kiện theo quy định.
Việc xây dựng mô hình chính quyền địa phương hai cấp được đánh giá là rất phù hợp với xu thế phát triển chung của thời đại và của nhiều quốc gia trên thế giới. Mô hình này nhằm tái cấu trúc hệ thống hành chính của Việt Nam để phù hợp với việc đất nước bước vào kỷ nguyên mới.
Bộ trưởng thông tin theo chỉ đạo chung của Bộ Chính trị, toàn hệ thống chính trị quyết tâm vận hành đơn vị hành chính mới với yêu cầu chính quyền địa phương hai cấp từ ngày 1-7-2025.
Việc này sẽ bao gồm việc công bố chính thức các nghị quyết và quyết định của cấp có thẩm quyền, trước hết là nghị quyết của Quốc hội, sau đó là quyết định về thành lập tổ chức đảng, chính quyền và đội ngũ cán bộ công chức viên chức của 34 tỉnh, thành này.
"Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương và đặc biệt là Chính phủ đã chuẩn bị sẵn sàng mọi điều kiện”, Bộ trưởng cho biết.
Một trong những công việc lớn còn lại cần tập trung giải quyết là sắp xếp đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Đây là một vấn đề rất lớn đang được triển khai và sẽ tiếp tục thực hiện khi việc sắp xếp bộ máy được thực hiện.

Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho hay: Chính phủ đã chuẩn bị mọi điều kiện cho việc sáp nhập các đơn vị hành chính. Ảnh: HTQ
Thông suốt, không gián đoạn
Theo Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà, liên quan đến công tác cán bộ, có đề xuất nghiên cứu việc trưởng các ban của HĐND không nhất thiết phải là đại biểu HĐND nhằm đảm bảo bố trí, sắp xếp cán bộ đối với các trường hợp đặc biệt, không chỉ riêng chủ tịch, phó chủ tịch HĐND.
Ngoài ra, việc kiện toàn các chức danh, đặc biệt là theo Kết luận 128 của Bộ Chính trị, cũng là một nội dung quan trọng.
“Dù Kết luận 128 không quá cứng nhắc, nhưng có những địa phương còn cân nhắc trong thực hiện”, Bộ trưởng nói và khẳng định đối với các đơn vị sự nghiệp, cần đảm bảo vận hành thông suốt, không gián đoạn, nhất là các đơn vị cung ứng dịch vụ công cơ bản thiết yếu như y tế và giáo dục, không thể thiếu người quản lý.
Về chế độ chính sách, Chính phủ đã ban hành Nghị định 178 (được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định 67) để giải quyết chế độ, chính sách cho các đối tượng quy định tại Nghị định 177 và các đối tượng khác nhằm tinh giản biên chế gắn với cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức.
Ngoài ra, Chính phủ đang nghiên cứu sửa đổi, bổ sung Nghị định 29 hiện hành liên quan đến tinh giản biên chế, trong đó có bổ sung thêm đối tượng là cán bộ không chuyên trách ở cấp xã và cán bộ không chuyên trách ở thôn bản, tổ dân phố vào diện tinh giản biên chế theo tinh thần Nghị quyết 29.
Bộ trưởng cũng cho biết đối với đối tượng hợp đồng cũng sẽ được rà soát để bổ sung khi thực hiện mục tiêu tinh giản biên chế. Tuy nhiên, các đối tượng này sẽ không được hưởng chính sách ưu đãi như Nghị định 178. Chính sách cụ thể sẽ tùy thuộc vào tính chất đặc thù và công việc của từng đối tượng.
Sẽ có hội nghị toàn quốc
Còn nhiều nhiệm vụ khác liên quan đến các vấn đề lớn như sắp xếp tài sản, tài chính công sau sắp xếp thì tại hội nghị toàn quốc sắp tới tập huấn cho cả hệ thống chính trị và chính quyền địa phương, Bộ Tài chính sẽ nói rất kỹ về vấn đề này.
Bộ Nội vụ sẽ làm rõ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương hai cấp, cũng như phân cấp, phân quyền và phân định thẩm quyền. Các nội dung liên quan đến công tác quy hoạch, như quy hoạch lại tỉnh, ngành, lĩnh vực, cũng sẽ có những hướng dẫn phù hợp với yêu cầu thực tiễn mới.
Nhìn chung, cuộc tái cấu trúc này là một nỗ lực to lớn, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ và quyết tâm cao độ để đạt được mục tiêu phát triển bền vững và hiệu quả.