Tổng thống Donald Trump áp thuế 10% với toàn bộ hàng nhập khẩu, Việt Nam chịu mức thuế 46%

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump công bố về thuế quan tại Vườn Hồng ở Nhà Trắng ở Washington, DC, Hoa Kỳ, ngày 2 tháng 4 năm 2025.

Động thái này được Trump công bố trong một sự kiện tại Vườn Hồng Nhà Trắng, nơi ông gọi đây là “Bản Tuyên ngôn Độc lập mới” về thương mại. Ông cũng công khai danh sách các mức thuế áp dụng cho từng quốc gia, nhấn mạnh rằng Mỹ cần phải bảo vệ các doanh nghiệp nội địa trước sự cạnh tranh không công bằng từ nước ngoài.

Tác động lớn đến xuất khẩu của Việt Nam

Việt Nam hiện là một trong những đối tác thương mại quan trọng của Mỹ, với kim ngạch xuất khẩu sang thị trường này đạt khoảng 124 tỷ USD trong năm 2023. Những mặt hàng chủ lực như dệt may, giày dép, đồ gỗ, linh kiện điện tử và thủy sản sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề nếu mức thuế 46% được áp dụng.

Một chuyên gia kinh tế Việt Nam nhận định: “Nếu mức thuế này có hiệu lực, các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam sẽ rơi vào thế khó. Chúng ta có thể mất đi lợi thế cạnh tranh, nhất là trong ngành điện tử và dệt may – hai lĩnh vực mà Việt Nam có kim ngạch xuất khẩu lớn sang Mỹ.”

Mỹ hiện là thị trường tiêu thụ hàng dệt may lớn nhất của Việt Nam, chiếm gần 50% tổng kim ngạch xuất khẩu ngành này. Các doanh nghiệp như Vinatex, May 10, và TNG có thể gặp khó khăn khi giá thành sản phẩm tăng cao, ảnh hưởng đến đơn hàng và sức mua từ các đối tác Mỹ.

Không chỉ các mặt hàng truyền thống, ngành công nghệ của Việt Nam cũng có thể bị tác động mạnh. Apple, công ty công nghệ lớn nhất thế giới, đã chuyển một phần dây chuyền sản xuất từ Trung Quốc sang Việt Nam để tránh thuế quan của Mỹ đối với Bắc Kinh. Tuy nhiên, với việc Việt Nam bị áp thuế 46%, các nhà cung ứng như Foxconn, Luxshare và Pegatron sẽ đối mặt với chi phí gia tăng đáng kể.

Chuyên gia phân tích Dan Ives của Wedbush cảnh báo: “Nếu mức thuế này được áp dụng, Apple và các hãng công nghệ sẽ phải đánh giá lại chiến lược sản xuất tại Việt Nam. Việc chuyển sản xuất từ Trung Quốc sang Việt Nam để né thuế giờ đây có thể không còn là một giải pháp tối ưu.”

Điều này đồng nghĩa với việc nhiều công ty đa quốc gia có thể tìm kiếm các lựa chọn sản xuất khác như Ấn Độ hoặc Mexico, khiến Việt Nam mất đi lợi thế thu hút đầu tư FDI.

Mức thuế bổ sung ngoài mức thuế cơ bản 10%.

Hai mốc thời gian quan trọng: ngày 5/4 và 9/4

Theo phân tích của Evercore ISI, mức thuế trung bình của Mỹ sẽ tăng lên 29%, mức cao nhất trong hơn 100 năm qua nếu các quyết định của Trump được thực hiện. So sánh với lịch sử, Đạo luật Thuế quan Smoot-Hawley năm 1930 từng nâng thuế nhập khẩu lên 20%, góp phần vào cuộc Đại Suy Thoái.

Chuyên gia kinh tế Brett Ryan của Deutsche Bank nhận định: “Chúng tôi không nói chắc rằng điều này sẽ gây ra suy thoái, nhưng nó làm tăng đáng kể nguy cơ suy thoái kinh tế toàn cầu.”

Trong khi đó, nhiều quốc gia đang lên kế hoạch trả đũa Mỹ bằng cách áp thuế đáp trả. Liên minh châu Âu (EU) đã tuyên bố sẽ xem xét biện pháp đối phó nếu Mỹ thực hiện chính sách này. Trung Quốc có thể sẽ tiếp tục cuộc chiến thương mại kéo dài với Mỹ bằng cách áp thuế mạnh lên hàng hóa Mỹ như đậu nành, ô tô và máy bay.

Theo thông báo từ Nhà Trắng, mức thuế 10% áp dụng cho tất cả các quốc gia sẽ có hiệu lực vào ngày 5 tháng 4. Đối với các quốc gia bị áp thuế cao hơn dựa trên thâm hụt thương mại với Mỹ, mức thuế mới sẽ có hiệu lực vào ngày 9 tháng 4.

Điều này đồng nghĩa với việc các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam chỉ có chưa đầy một tuần để chuẩn bị cho kịch bản xấu nhất. Nếu không có động thái nào từ phía Việt Nam và Mỹ, hàng loạt doanh nghiệp sẽ phải đối mặt với tình trạng đơn hàng sụt giảm hoặc buộc phải tìm cách chuyển hướng sang thị trường khác.

Mức thuế bổ sung ngoài mức thuế cơ bản 10%.

Việt Nam cần làm gì trước chính sách thuế mới của Trump?

Với mức thuế 46%, Việt Nam sẽ phải nhanh chóng tìm ra giải pháp để bảo vệ các doanh nghiệp xuất khẩu. Một số chuyên gia đề xuất tăng cường đàm phán song phương với Mỹ, trong đó Chính phủ cần làm việc với Washington để xem xét khả năng miễn trừ hoặc giảm mức thuế đối với một số mặt hàng chiến lược.

Đồng thời, Việt Nam cần đẩy mạnh đa dạng hóa thị trường xuất khẩu nhằm giảm phụ thuộc vào thị trường Mỹ bằng cách mở rộng sang châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Đông.

Bên cạnh đó, thu hút đầu tư vào sản xuất nội địa cũng là một giải pháp quan trọng, khuyến khích các doanh nghiệp Mỹ đầu tư trực tiếp vào Việt Nam để tránh bị ảnh hưởng bởi thuế quan.

Ngoài ra, hỗ trợ doanh nghiệp trong nước thông qua các chính sách tài chính và thuế phù hợp sẽ giúp các doanh nghiệp đối phó với tác động của chính sách thương mại Mỹ.

Các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam đang đứng trước một giai đoạn đầy thử thách, đòi hỏi phải có sự thích ứng nhanh chóng để tồn tại và phát triển.

Thùy Linh