Tổng thống Mỹ gặp nữ Thủ tướng Nhật Bản: Hướng tới 'kỷ nguyên vàng' của liên minh Mỹ - Nhật

Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi đón Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Cung điện Akasaka sáng 28/10. Ảnh: AFP

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã gặp Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi trong chặng dừng chân thứ hai của chuyến công du châu Á. Tại buổi hội đàm diễn ra ở Cung điện Akasaka, ông Trump chúc mừng bà Takaichi với “cái bắt tay rất mạnh mẽ” và nói: “Tất cả những gì tôi biết từ Shinzo (Abe) và những người khác, tôi tin bà sẽ là một trong những Thủ tướng vĩ đại nhất. Tôi cũng muốn chúc mừng bà vì là nữ Thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản - đó là một điều rất lớn lao”.

"Tôi chỉ muốn cho các bạn biết rằng - bất cứ khi nào các bạn có bất kỳ câu hỏi, bất kỳ nghi ngờ, bất kỳ điều gì các bạn muốn, bất kỳ sự giúp đỡ nào các bạn cần, bất kỳ điều gì tôi có thể làm để giúp Nhật Bản, chúng tôi sẽ ở đó", ông Trump nói thêm.

“Đây sẽ là mối quan hệ bền chặt hơn bất kỳ mối quan hệ nào trước đây và tôi mong muốn được làm việc với các bạn và thay mặt cho đất nước chúng ta”, ông Trump nói.

"Thật vinh dự khi được gặp bà ngay từ những ngày đầu của nhiệm kỳ... bà sẽ là một trong những Thủ tướng vĩ đại" và “chúng ta sẽ có một mối quan hệ tuyệt vời”, ông Trump nói với bà Takaichi và chúc mừng bà trở thành nữ lãnh đạo đầu tiên của Nhật Bản.

Chào đón nhà lãnh đạo Mỹ đến Cung điện Akasaka ở Tokyo, bà Takaichi bày tỏ hy vọng sự kiện này sẽ đánh dấu "một thời kỳ hoàng kim mới của liên minh Nhật Bản - Hoa Kỳ". Bà cũng dành lời khen ngợi nồng nhiệt cho nỗ lực của ông Trump trong việc trung gian hòa giải các thỏa thuận ngừng bắn giữa Campuchia và Thái Lan, cũng như giữa Israel và các lực lượng Palestine, gọi đó là “những thành tựu chưa từng có tiền lệ”. Thậm chí bà cho biết sẽ đề cử Tổng thống Trump cho Giải Nobel Hòa bình. Bà đồng thời cam kết Nhật Bản sẽ hỗ trợ "cho mục tiêu chung của chúng ta là đạt được một Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở".

Và để thể hiện sự trân trọng đối với kỷ niệm 250 năm thành lập Hợp chúng quốc Hoa Kỳ vào năm tới, Thủ tướng Takaichi xác nhận rằng Nhật Bản sẽ tặng 250 cây hoa anh đào cho Washington, D.C. Cựu Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida là người đầu tiên công bố món quà này trong chuyến thăm Washington vào năm ngoái, khi đó ông gặp Tổng thống Joe Biden. Cử chỉ này bắt nguồn từ lịch sử lâu đời giữa hai quốc gia. Vào năm 1909, thành phố Tokyo đã tặng 2.000 cây anh đào cho Mỹ.

Thỏa thuận khoáng sản chiến lược và thương mại

Hai nhà lãnh đạo đã ký thỏa thuận “hỗ trợ cung cấp các khoáng sản thô và đã qua chế biến cũng như đất hiếm quan trọng cho các ngành công nghiệp trong nước của Mỹ và Nhật Bản". “Khung” này sẽ chứng kiến sự hợp tác của hai đồng minh để đảm bảo nguồn cung và huy động Chính phủ cùng khu vực công để tăng cường đầu tư vào khai thác và chế biến các nguồn tài nguyên.

Hai nhà lãnh đạo ký thỏa thuận về khoáng sản và đất hiếm. Nguồn: ABC News/Reuters

Tuyên bố chung cho biết: "Thỏa thuận sẽ giúp cả hai nước tăng cường an ninh kinh tế, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và do đó liên tục dẫn đến sự thịnh vượng toàn cầu".

Theo thỏa thuận, hai nước sẽ xác định các dự án hợp tác trong lĩnh vực nam châm và pin trong vòng 6 tháng tới, đồng thời phát triển kho dự trữ các khoáng sản thiết yếu và tăng cường hợp tác công nghệ.

Thỏa thuận trên được ký kết trong bối cảnh cả Mỹ và Nhật Bản tìm cách giảm phụ thuộc vào Trung Quốc - quốc gia đang nắm giữ vị thế độc quyền trong lĩnh vực khai thác và tinh luyện các vật liệu quan trọng cho sản xuất từ điện thoại thông minh đến máy bay chiến đấu. Chủ đề này có thể sẽ nằm trong chương trình nghị sự của cuộc gặp dự kiến giữa Tổng thống Donald Trump và nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình trong tuần này.

Bên cạnh đó, gói đầu tư trị giá 550 tỷ USD của Nhật Bản vào Mỹ cũng nằm trong khuôn khổ thảo luận, bao gồm hợp tác trong lĩnh vực đóng tàu, cũng như mở rộng nhập khẩu đậu nành, khí tự nhiên và xe bán tải từ Mỹ, theo các nguồn tin am hiểu nội dung đàm phán.

Hai nhà lãnh đạo cũng đã ký kết việc thực hiện thỏa thuận hướng tới “thời đại hoàng kim mới” cho liên minh Nhật Bản và Mỹ.

Tăng cường quốc phòng và “dấu ấn Abe”

Những cam kết này được kỳ vọng sẽ xoa dịu phần nào các yêu cầu của ông Trump về việc Nhật Bản phải chi tiêu nhiều hơn cho quốc phòng. Tuần trước, bà Takaichi đã cam kết tăng ngân sách quốc phòng lên 2% GDP, nhanh hơn so với kế hoạch ban đầu.

Tại cuộc gặp, Thủ tướng Takaichi tặng ông Trump gậy golf của cố Thủ tướng Abe, túi golf có chữ ký của tay golf Hideki Matsuyama và quả bóng golf dát vàng, theo hình ảnh do trợ lý Margo Martin của ông Trump đăng trên X (Twitter).

Cố Thủ tướng Abe đã xây dựng mối quan hệ rất chặt chẽ với Mỹ trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, vào thời điểm vị Tổng thống này không nhận được nhiều sự ủng hộ trên trường quốc tế. Ông Abe đã tiếp đón nhà lãnh đạo Mỹ ba lần, bao gồm nhiều chuyến đi chơi golf, tiệc chiêu đãi cấp nhà nước và thậm chí cả một giải đấu vật sumo. Ông Trump đã mô tả Abe là "một trong những người bạn tốt nhất của tôi - có lẽ là một trong những người bạn thân thiết nhất của tôi trong Chính phủ". Và khi đến Cung điện Akasaka vào 28/10, ông đã nói với nữ Thủ tướng Nhật Bản rằng: "Shinzo là một người đàn ông tuyệt vời...".

Hai nhà lãnh đạo có chung niềm yêu thích chơi golf và đã chơi cùng Matsuyama trong chuyến thăm ngoại giao đầu tiên của ông Trump tới châu Á vào năm 2017. Bà Takaichi, người được ông Abe bảo trợ, hy vọng sẽ thúc đẩy mối quan hệ chặt chẽ tương tự với Mỹ.

Sau khi tặng túi đựng gậy đánh golf và gậy gạt bóng, bà Takaichi và ông Trump đều ký tặng lên những chiếc mũ bóng chày màu đen có dòng chữ “Nhật Bản đã trở lại” bằng chữ vàng - một cách chơi chữ dựa theo cụm từ thường được ông Trump sử dụng “Nước Mỹ đã trở lại”.

Thăm căn cứ hải quân Mỹ và hướng tới thỏa thuận với Trung Quốc

Sau hội đàm, ông Trump và bà Takaichi đến thăm căn cứ hải quân Mỹ tại Yokosuka, nơi đặt tàu sân bay USS George Washington, biểu tượng cho sức mạnh quân sự của Mỹ tại khu vực.

Ông Trump, người từng đến dinh thự Akasaka năm 2019 trong chuyến thăm Thủ tướng Abe, cũng đã gặp Nhật Hoàng Naruhito tại Hoàng cung vào ngày thứ Hai, ngay sau khi đến Tokyo và được tiếp đón với nghi thức cấp nhà nước.

Theo lịch trình, sau các cuộc gặp với giới doanh nghiệp Nhật Bản, Tổng thống Trump sẽ rời Tokyo vào ngày 29/10 để đến Hàn Quốc, nơi ông dự kiến gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nhằm thảo luận về một thỏa thuận đình chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Quỳnh Vũ