Tổng thống Putin cảnh báo Belarus về việc cắt giảm khí đốt tới châu Âu

Trước đó vào hôm thứ Năm (11/11), Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko đe dọa sẽ trả đũa bất kỳ lệnh trừng phạt mới nào của Liên minh châu Âu (EU) đối với nước này vì cuộc khủng hoảng người di cư ở biên giới Belarus-EU. Trong đó, Belarus có thể ngừng vận chuyển khí đốt và các hàng hóa khác từ các quốc gia lân cận qua Belarus.

Tổng thống Nga Putin tham gia lễ khánh thành nhà máy xử lý khí đốt Amur do công ty Gazprom quản lý hồi tháng 06/2021 - Ảnh: Sputnik

Cảnh báo của ông đã lập tức làm tăng giá khí đốt ở châu Âu, khu vực có khoảng một phần ba nguồn cung cấp nhiên liệu từ Nga, bao gồm cả đường ống Yamal-Europe chạy qua Belarus tới Ba Lan và Đức. Phần đường ống Yamal-Europe trên lãnh thổ Belarus thuộc sở hữu của tập đoàn khí đốt nhà nước Nga, Gazprom.

“Gần đây tôi đã nói chuyện với Lukashenko hai lần và ông ấy không đề cập đến điều này, thậm chí ông ấy còn không có những gợi ý nào cả”, Tổng thống Putin lần đầu đề cập về mối đe dọa từ Belarus trong một cuộc phỏng vấn trên truyền hình nhà nước.

Ông Putin nói thêm: “Tất nhiên, về lý thuyết, Lukashenko với tư cách là tổng thống của một quốc gia trung chuyển có thể ra lệnh cắt nguồn cung cấp khí đốt của chúng tôi cho châu Âu. Nhưng điều này có nghĩa là vi phạm hợp đồng vận chuyển khí đốt và tôi hy vọng điều này sẽ không xảy ra”.

Nga là đồng minh thân cận của Belarus trong nhiều năm, giúp đỡ nước này mọi thứ từ tiền mặt đến nguồn cung cấp năng lượng giá rẻ và hỗ trợ quân sự. Tuy nhiên, tuyên bố đe dọa EU của Lukashenko đưa ra vào thời điểm được đánh giá không có lợi cho Nga trong hoạt động xuất khẩu năng lượng sang châu Âu.

Giá khí đốt ở châu Âu - kéo theo giá các nguồn năng lượng khác - vốn đã tăng mạnh trong năm nay do sự phục hồi từ đại dịch đã kích hoạt nhu cầu tăng vọt; buộc các quốc gia và các nhà sản xuất từ châu Âu đến châu Á phải tranh giành nguồn cung.

Một số chính trị gia châu Âu từng chỉ trích Nga không cung ứng nhiều hơn, mà chỉ chuyển khối lượng khí đốt theo hợp đồng, qua đó không hạ nhiệt được cơn sốt năng lượng tại khu vực này.

Trong cuộc phỏng vấn hôm thứ Bảy (13/11), ông Putin nói rằng nếu Belarus cắt nguồn cung cấp sẽ “gây thiệt hại lớn” cho ngành năng lượng châu Âu “và sẽ không giúp ích gì trong việc phát triển quan hệ của chúng tôi với Belarus với tư cách là một quốc gia trung chuyển”.

“Tôi sẽ nêu vấn đề này với Lukashenko, nếu đây không chỉ là điều mà ông ấy đã nói ra trong lúc nóng nảy”, Putin cho biết thêm.

Trong tuần này, Nga đã bắt đầu tăng nguồn cung khí đốt để bổ sung kho lưu trữ ở châu Âu trước mùa đông. Họ cho biết lượng khí đốt có thể còn được cung ứng nhiều hơn, khi đường ống Nord Stream 2 mới xây dựng của nước này có thể đi vào hoạt động.

Nord Stream 2 là một đường ống khác của Nga được thiết kế để vượt qua các quốc gia trung chuyển, trong đó có Ukraine, quốc gia có lịch sử mâu thuẫn với Moscow. Nga gọi đường ống này là một “dự án thương mại thuần túy” và phủ nhận mọi yếu tố chính trị đứng sau nó.

Hoàng Huy (Theo Reuters)