Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ đề nghị tổ chức hội nghị hòa bình Ukraine - Nga

Trong cuộc gặp kéo dài khoảng một giờ, ông Erdogan và ông Zelenskyy đã thảo luận về những diễn biến trong cuộc chiến Ukraine-Nga, an ninh vận chuyển ở Biển Đen, bao gồm cả thỏa thuận ngũ cốc không còn hiệu lực và hợp tác công nghiệp quốc phòng.

Thổ Nhĩ Kỳ, một thành viên NATO, ủng hộ sự toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine, nhưng cũng duy trì mối quan hệ thân mật với Nga và thường xuyên nói chuyện với cả hai bên trong cuộc xung đột, đặc biệt là với tư cách là nhà tài trợ cho thỏa thuận Biển Đen dỡ bỏ lệnh phong tỏa trên thực tế của Nga đối với xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan và người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelenskyy đến một cuộc họp báo sau cuộc gặp của họ ở Istanbul vào ngày 8 tháng 3 năm 2024. Ảnh: Reuters

“Hôm nay chúng tôi đã thảo luận chi tiết về những diễn biến của cuộc chiến, tôi đã bày tỏ những quan sát của mình bằng tất cả sự chân thành của mình”, ông Erdogan nói trong cuộc họp báo cùng với ông Zelenskyy.

"Chúng tôi đang đóng góp tối đa để chiến tranh kết thúc trên cơ sở đàm phán. Chúng tôi sẵn sàng tổ chức một hội nghị thượng đỉnh hòa bình mà Nga cũng sẽ tham dự", ông nói và cho biết thêm ông đã nhắc lại sự ủng hộ của Ankara đối với chủ quyền của Ukraine.

Thổ Nhĩ Kỳ đã tổ chức các cuộc đàm phán hòa bình giữa Nga và Ukraine vào năm 2022, nhưng kể từ đó không có bước ngoại giao nào được thực hiện để thúc đẩy các cuộc thảo luận này. Họ đã nhiều lần đề nghị tổ chức các cuộc đàm phán tiếp theo và nói rằng cần có một hội nghị thượng đỉnh giữa các nhà lãnh đạo.

Ông Zelenskyy cho biết Nga sẽ không được mời tham dự hội nghị thượng đỉnh hòa bình đầu tiên sẽ được tổ chức tại Thụy Sĩ trong những tháng tới, nhưng một đại diện của Nga có thể được mời tham dự cuộc họp tiếp theo sau khi lộ trình hòa bình đã được thống nhất với các đồng minh Ukraine.

Tuần trước, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan cho biết sau cuộc gặp với người đồng cấp Nga Sergei Lavrov rằng đã đến lúc Ukraine và Nga bắt đầu đàm phán ngừng bắn, nhưng nói thêm rằng điều này không có nghĩa là công nhận sự chiếm đóng của Nga.

Thổ Nhĩ Kỳ đã cung cấp cho Ukraine máy bay không người lái có vũ trang và cũng ký thỏa thuận hợp tác sản xuất tại một nhà máy gần Kiev, nhưng tiến độ đã bị cản trở bởi chiến tranh. Nước này đã cung cấp cho Kiev các hình thức hỗ trợ quân sự khác nhưng phản đối các lệnh trừng phạt của phương Tây đối với Nga.

Sau khi đến nơi hôm thứ Sáu, ông Zelenskyy đã đến thăm một xưởng đóng tàu gần Istanbul để kiểm tra công việc đóng hai tàu hộ tống cho hải quân Ukraine. Sau đó, ông cho biết đã thảo luận về việc cùng sản xuất một số loại vũ khí và đạn dược với ông Erdogan.

“Hôm nay, chúng tôi đã đạt được thỏa thuận về các dự án phòng thủ chung ở cả cấp chính phủ và giữa các công ty”, ông nói trên nền tảng mạng xã hội X sau khi gặp ông Erdogan.

Ông nói thêm: “Tôi đã gặp các đại diện của ngành công nghiệp quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ. Chúng tôi sẵn sàng hành động nhanh chóng để biến mọi điều chúng tôi đã thảo luận thành hành động”.

Các cuộc đàm phán cũng đề cập đến thỏa thuận ngũ cốc ở Biển Đen. Ankara đã nỗ lực khôi phục hiệp định này, nhưng Nga cho biết yêu cầu của họ về các điều kiện tốt hơn cho hoạt động xuất khẩu lương thực và nhiên liệu của nước này đã bị phớt lờ, đồng thời cho biết họ không quan tâm.

Thổ Nhĩ Kỳ duy trì mối quan hệ công nghiệp quốc phòng với Ukraine đồng thời tăng cường hợp tác năng lượng với Nga. Nước này cũng ký một hiệp định tham gia vào quá trình tái thiết Ukraine sau chiến tranh.

Mai Anh (theo CNA)