Tổng thống Trump kêu gọi Canada sáp nhập Mỹ để tránh bị áp thuế

Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: AP

Trong một bài đăng trên nền tảng Truth Social ngày 2/2, ông Trump một lần nữa đưa ra các tuyên bố kêu gọi Canada sáp nhập và trở thành một bang của Mỹ nhằm tránh mức thuế 25% - gây ra lo ngại làm gia tăng căng thẳng với một trong những đồng minh thân cận nhất của nước Mỹ.

Cụ thể, ông tuyên bố Mỹ đã trả "hàng trăm tỷ USD để trợ cấp cho Canada", và nếu “không có khoản trợ cấp khổng lồ này, Canada sẽ không còn tồn tại như một quốc gia”. Do đó, ông khẳng định Canada nên trở thành tiểu bang thứ 51 của Mỹ nhằm đạt được “mức thuế thấp hơn nhiều và sự bảo vệ quân sự tốt hơn nhiều cho người dân Canada”.

Nhận định về ảnh hưởng của chính sách thuế mới, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết: “Động thái này có gây ra ảnh hưởng hay không? Có thể có và có thể không. Tuy nhiên, chúng ta sẽ làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại và tất cả là cái giá xứng đáng phải trả”.

Ngoài ra, ông Trump trong cùng ngày cũng đáp trả lại một bài báo của tờ Wall Street Journal gọi chính sách thuế quan mới là “cuộc chiến thương mại ngu ngốc nhất trong lịch sử”. Ông cho biết: “Nhóm vận động hành lang thuế quan, do tờ Wall Street Journal luôn phạm sai lầm đứng đầu, đang nỗ lực để biện minh cho hành động lừa đảo nước Mỹ kéo dài hàng thập kỷ, liên quan đến cả thương mại, tội phạm và các loại thuốc độc hại”. Theo ông Trump, thâm hụt thương mại của Mỹ là dấu hiệu của các quốc gia khác lợi dụng người Mỹ và “những ngày này hiện đã kết thúc”.

Trước đó ngày 1/2, Tổng thống Mỹ Donald Trump ra lệnh áp thuế 25% đối với hàng nhập khẩu từ Canada và Mexico cũng như 10% đối với hàng hóa từ Trung Quốc bắt đầu từ ngày 4/2 nhằm chấm dứt tình trạng nhập cư bất hợp pháp và buôn bán fentanyl.

Do lo ngại từ một số tiểu bang cùng các nhà máy lọc dầu, ông Trump chỉ áp thuế 10% đối với các sản phẩm năng lượng từ Canada, trong khi hàng nhập khẩu năng lượng từ Mexico phải chịu mức thuế đầy đủ là 25%. Tuyên bố từ Nhà Trắng cho biết Canada cũng sẽ không được miễn thuế "de minimis" đối với các lô hàng nhỏ dưới 800 USD – những lô hàng bị các quan chức Mỹ nhiều lần cáo buộc là cầu nối cho fentanyl và các hóa chất tiền chất tiến vào Mỹ.

Các chính sách thuế quan mới này sẽ được bắt đầu vào lúc 12:01 sáng ngày 4/2. Những lô hàng nhập khẩu được chất lên tàu hoặc lên phương tiện vận chuyển cuối cùng trước khi vào Mỹ trước 12:01 sáng ngày 1/2 vẫn sẽ được miễn thuế.

Ông Donald Trump đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia theo Đạo luật Quyền hạn Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế và Đạo luật Tình trạng Khẩn cấp Quốc gia để hỗ trợ thuế quan. Điều này cho phép Tổng thống có toàn quyền áp đặt các biện pháp trừng phạt để giải quyết khủng hoảng.

Thông báo từ Nhà Trắng cho biết mức thuế quan sẽ được duy trì "cho đến khi cuộc khủng hoảng hạ nhiệt”. Ngoài ra, thông báo cũng cho biết Mỹ sẽ không chấp nhận bất kỳ ngoại lệ nào đối với thuế quan và nếu Canada, Mexico hoặc Trung Quốc thực hiện các biện pháp trả đũa, ông Trump có khả năng sẽ tăng thuế lên cao hơn nữa.

Canada đã đưa ra tuyên bố sẽ trả đũa ngay lập tức. Thủ tướng Canada Justin Trudeau tối ngày 1/2 trong một cuộc họp báo tuyên bố nước này sẽ đáp trả quyết định áp thuế 25% đối với hàng xuất khẩu của Canada sang Mỹ của Tổng thống Donald Trump bằng cách áp dụng mức thuế 25% đối với số hàng hóa trị giá 155 tỷ đô của Mỹ mà không nêu rõ là USD hay CAD.

NBC News dẫn lời ông cho biết mức thuế của Canada sẽ được áp dụng “ngay lập tức đối với số hàng hóa trị giá 30 tỷ đô” kể từ ngày 4/2 trong khi phần thuế còn lại sẽ có hiệu lực trong khoảng 3 tuần "để cho phép các công ty và chuỗi cung ứng của Canada tìm kiếm các giải pháp thay thế".

Về phía Mexico, Tổng thống Claudia Sheinbaum trong một bài đăng trên X cùng ngày cho biết bà đã chỉ thị cho Bộ trưởng Kinh tế "thực hiện Kế hoạch B, bao gồm các biện pháp thuế quan và phi thuế quan để bảo vệ lợi ích của Mexico".

Trong khi đó, Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết trong một tuyên bố rằng nước này sẽ đệ đơn kiện lên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) "và thực hiện các biện pháp đối phó cần thiết để bảo vệ vững chắc các quyền và lợi ích của mình".

Ngân Hà