Tổng thống Trump ra tối hậu thư 12 ngày cho Nga về xung đột với Ukraine

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 28/7 tuyên bố sẽ cho Nga 10 đến 12 ngày để thể hiện thiện chí chấm dứt xung đột tại Ukraine, nếu không Moscow sẽ phải đối mặt với hậu quả.

Phát biểu bên lề cuộc họp với các nhà lãnh đạo châu Âu tại Scotland, ông Trump cho biết thời hạn này được rút ngắn từ 50 ngày trước đó nhằm thúc đẩy tiến trình đàm phán hòa bình.

“Không có lý do gì để chờ đợi thêm,” ông Trump nói trong cuộc gặp với Thủ tướng Anh Keir Starmer, đồng thời nhấn mạnh Mỹ chưa ghi nhận bất kỳ tiến triển nào từ phía Nga.

Tổng thống Donald Trump. Ảnh: Nhà Trắng

Ông Trump nhấn mạnh rằng nếu Nga không đáp ứng kỳ vọng, Washington sẽ áp đặt các biện pháp trừng phạt mới, đồng thời không loại trừ khả năng đánh thuế thương mại nhằm gây áp lực kinh tế.

"Tôi không muốn làm điều đó với Nga. Tôi yêu người dân quốc gia này. Nhưng tôi sẽ làm nếu cần thiết"- ông nói.

Tuy nhiên, đến nay Điện Kremlin chưa đưa ra bình luận chính thức về tuyên bố mới nhất của Tổng thống Mỹ.

Trong khi đó, cựu Tổng thống Nga Dmitry Medvedev đã lên tiếng chỉ trích động thái của ông Trump, cho rằng "tối hậu thư" sẽ làm trầm trọng thêm căng thẳng.

"Mỗi lần như vậy đều là một bước tiến gần hơn tới chiến tranh, không chỉ giữa Nga và Ukraine, mà còn có thể liên quan đến cả nước Mỹ" - ông Medvedev viết trên mạng xã hội X.

Ông Medvedev, hiện là Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Nga và là một trong những đồng minh thân cận nhất của ông Putin, cho rằng Washington đang theo đuổi chính sách áp lực, thay vì giải pháp thực chất để giải quyết xung đột.

Trái ngược với phản ứng từ Nga, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đánh giá cao tuyên bố của ông Trump. Trên mạng xã hội, ông gọi đây là một bước đi "đặc biệt quan trọng" và "đúng lúc", đồng thời bày tỏ kỳ vọng vào nỗ lực thúc đẩy hòa bình.

"Tôi cảm ơn Tổng thống Trump vì đã tập trung vào việc cứu sống người dân và chấm dứt cuộc chiến tàn khốc này" - ông viết.

Trong thông điệp video vào tối cùng ngày, Tổng thống Ukraine tiếp tục kêu gọi các biện pháp trừng phạt mạnh tay hơn với Moscow.

"Nga chú ý đến các lệnh trừng phạt và những tổn thất như vậy" - ông nhấn mạnh.

Theo giới quan sát, tuy từng bày tỏ sự không hài lòng với cả Nga lẫn Ukraine, ông Trump cho đến nay vẫn giữ thái độ lưỡng lự trong các phản ứng với Moscow. Ông thường viện dẫn mối quan hệ tốt đẹp trước đây với Tổng thống Putin để giải thích cho việc chưa hành động cứng rắn hơn.

Tuy nhiên, phát biểu ngày 28/7 cho thấy Tổng thống Mỹ đang có sự điều chỉnh trong lập trường. Ông cho biết không còn quan tâm đến việc tiếp tục đối thoại trực tiếp với Tổng thống Nga, đồng thời nhấn mạnh: "Nếu đã biết trước kết quả, thì không có lý do gì để chờ đợi thêm."

Washington cũng đang cân nhắc áp dụng "thuế quan thứ cấp" đối với các quốc gia vẫn duy trì thương mại với Nga, như một phần trong nỗ lực cô lập kinh tế đối phương. Một số cố vấn an ninh cho biết phương án này đang được xem xét kỹ lưỡng trong nội bộ chính quyền.

Ở chiều ngược lại, Ukraine bày tỏ thiện chí tổ chức hội nghị thượng đỉnh giữa Tổng thống Volodymyr Zelensky và Tổng thống Vladimir Putin trước cuối tháng 8, coi đây là cơ hội thúc đẩy giải pháp chính trị cho cuộc xung đột.

Tuy nhiên, phía Nga tỏ ra thận trọng. Người phát ngôn Điện Kremlin cho rằng đề xuất này chưa phù hợp với thực tế hiện tại, đồng thời nhấn mạnh rằng một cuộc gặp cấp cao chỉ có ý nghĩa nếu các điều kiện nền tảng cho một thỏa thuận hòa bình đã được định hình rõ ràng.

Trước đó, Bộ Ngoại giao Nga nhấn mạnh rằng nếu phương Tây thực sự mong muốn hòa bình, họ nên dừng cung cấp vũ khí cho Ukraine. Tuyên bố này tái khẳng định lập trường của Moscow rằng sự hỗ trợ quân sự từ bên ngoài đang kéo dài xung đột thay vì giải quyết nó.

Ông Trump nhiều lần bày tỏ sự không hài lòng với việc Nga tiếp tục tấn công Ukraine bất chấp nỗ lực hòa giải. Trong các cuộc vận động tranh cử gần đây, ông thường nhắc tới những thành công trong đối thoại quốc tế, đặc biệt là vai trò trung gian trong các thỏa thuận hòa bình tại Trung Đông. Một số lãnh đạo thậm chí còn kêu gọi trao cho ông giải Nobel Hòa bình.

Tuy vậy, theo các chuyên gia, tuyên bố mới nhất cho thấy ông Trump đang muốn phát đi thông điệp rằng Washington sẵn sàng áp dụng biện pháp mạnh nếu không thấy dấu hiệu tiến triển. Dư luận quốc tế hiện đang theo dõi sát phản ứng từ phía Nga trước thời hạn mà Tổng thống Mỹ vừa thiết lập.

Tùng Lâm