Tổng thống Trump tuyên bố chính thức áp thuế 25% với Canada, Mexico
Ngày 3/3, Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố mức thuế 25% đối với hàng hóa từ Mexico và Canada sẽ chính thức có hiệu lực vào ngày 4/3, làm dấy lên lo ngại về một cuộc chiến thương mại ở Bắc Mỹ.
"Không do dự"
Hãng tin Reuters dẫn lời Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết: "Họ sẽ phải chịu thuế quan. Vì vậy, điều họ cần làm là xây dựng các nhà máy ô tô và những mặt hàng khác tại Mỹ, trong trường hợp đó họ sẽ không phải chịu thuế".

Tổng thống Mỹ Donald Trump khẳng định việc áp thuế với Mexico và Canada là không thể tránh khỏi (Ảnh: Reuters).
Tổng thống Mỹ đồng thời tuyên bố các mức thuế quan đối ứng sẽ có hiệu lực vào ngày 2/4 với các quốc gia áp thuế vào hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ.
Ông Trump cũng khẳng định sẽ tăng thuế đối với toàn bộ hàng nhập khẩu từ Trung Quốc lên 20% so với mức 10% vì cáo buộc Bắc Kinh không tìm đủ mọi cách để ngăn chặn dòng fetanyl vận chuyển trái phép sang Mỹ.
Những phát ngôn của ông Trump đã khiến chứng khoán Mỹ giảm mạnh vào cuối phiên giao dịch chiều 3/3. Đồng Peso Mexico và Dollar Canada đều sụt giảm sau tuyên bố của ông.
Trong khi đó, các nhà kinh tế học cảnh báo mức thuế mà ông Trump áp lên số hàng hóa nhập khẩu trị giá hơn 900 tỷ USD của Canada và Mexico hàng năm vào Mỹ sẽ giáng một đòn mạnh vào nền kinh tế Bắc Mỹ vốn có sự liên kết chặt chẽ.
Giáo sư chính sách công Gustavo Flores-Macias tại Đại học Cornell, nhận định người tiêu dùng ở cả Mỹ, Mexico và Canada có thể nhận thấy giá cả tăng lên chỉ trong vài ngày.
"Đặc biệt, ngành ô tô có khả năng phải đối mặt với những hậu quả vô cùng nghiêm trọng, không chỉ do sự gián đoạn chuỗi cung ứng liên kết ba quốc gia trong quá trình sản xuất, mà còn do nguy cơ giá xe sẽ tăng cao khiến nhu cầu mua xe sụt giảm", Giáo sư Flores-Macias nói thêm.
Tuy nhiên, Cố vấn Thương mại Nhà Trắng Peter Navarro nhận định, tác động lạm phát từ các mức thuế nói trên chỉ là tác động thứ cấp ở mức nhỏ.
Chính vì thế, theo ông Navaro, Tổng thống Trump không có lý do gì để do dự bởi đây là cách để nước Mỹ trở lên mạnh mẽ và thịnh vượng hơn nhờ mức lương thực tế tăng đáng kể và người dân Mỹ có thêm nhiều việc làm hơn.
Canada và Mexico tuyên bố sẵn sàng đáp trả
Sau tuyên bố áp thuế của ông Trump, Bộ trưởng Ngoại giao Canada Melanie Joly tuyên bố trước báo giới rằng Ottawa đã sẵn sàng đáp trả.
"Nếu Mỹ quyết định phát động cuộc chiến thương mại, chúng tôi sẽ sẵn sàng đáp trả dù chúng tôi không hề mong muốn điều này xảy ra", bà Joly nói thêm.

Việc Mỹ áp thuế quan lên hàng hóa Mexico và Canada đang gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cả 3 nền kinh tế Bắc Mỹ (Đồ họa: FreightWaves).
Được biết, Canada có kế hoạch đáp trả bằng cách áp ngược thuế quan với hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ.
Theo kế hoạch được Thủ tướng Canada Justin Trudeau công bố vào tháng 1, nước này có thể áp thuế ngay lập tức đối với 30 tỷ CAD ( tương đương 20,7 tỷ USD) hàng hóa Mỹ, bao gồm nước cam, bơ đậu phộng và cà phê.
Ngoài ra, Ottawa cho hay một đợt thuế thứ hai sẽ được áp dụng trong vài tuần tới đối với khoảng 86 tỷ USD hàng hóa, bao gồm ô tô, xe tải, thép và nhôm nhập khẩu từ Mỹ vào Canada.
"Chúng tôi sẽ tiếp tục làm tất cả để đảm bảo Mỹ không áp đặt thuế quan với Mexico, nhưng nếu như điều đó xảy ra trong ngày 4/3, chúng tôi sẽ có phản ứng mạnh mẽ, rõ ràng và tương xứng như những gì người dân Canada mong đợi", ông Trudeau cảnh báo vào cuối tuần qua.
Thủ hiến bang Ontario Doug Ford ngày 3/3 đã đe dọa sẽ cắt nguồn xuất khẩu nickel sang Mỹ nhằm gây áp lực lên các ngành sản xuất của Mỹ đồng thời sẽ buộc các cửa hàng bán rượu gỡ bỏ các sản phẩm có xuất xứ từ Mỹ khỏi kệ hàng cùng một loạt các biện pháp đáp trả khác.
Trong khi đó, tại cuộc họp báo ngày 3/3 trước khi ông Trump công bố áp thuế, Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum cho biết, Chính phủ Mexico vẫn bình tĩnh chờ đợi quyết định của ông Trump song cảnh báo Mexico sẽ có biện pháp đáp trả nếu việc áp thuế quan được áp dụng.
"Chúng tôi đã có kế hoạch B, C, D", bà Sheinbaum tuyên bố, nhưng không tiết lộ chi tiết. Nhà lãnh đạo Mexico đồng thời đánh giá việc phối hợp với Mỹ về thương mại và chống buôn lậu fentanyl diễn ra rất tốt đẹp.