Tổng thống Trump 'vỡ mộng' trong nỗ lực nhanh kết thúc xung đột Ukraine
Sự thất vọng của Tổng thống Mỹ Donald Trump trong việc cố gắng tìm kiếm hòa bình ở Ukraine ngày càng gia tăng khi nỗ lực chấm dứt cuộc xung đột kéo dài hơn 3 năm qua này liên tục đối mặt với nhiều thách thức.
Thực tế khắc nghiệt của ông Trump
Tự nhận mình là một người đàm phán chính, cam kết chấm dứt xung đột nhanh chóng của ông Trump đã vấp phải thực tế khắc nghiệt sau 3 tháng nhiệm kỳ của ông.
Hoạt động ngoại giao con thoi của Mỹ tại Saudi Arabia vào tháng trước đã dẫn đến đề xuất ngừng bắn trong 30 ngày và một thỏa thuận ngừng các cuộc không kích ở Biển Đen nhưng các cuộc tấn công của Nga vào Ukraine vẫn tiếp diễn. Việc không có tiến triển trong một thỏa thuận hòa bình sắp tới sẽ khiến ông Trump lo lắng và thúc đẩy một loạt biện pháp thuế quan cũng như các lệnh trừng phạt khác.
Ảnh minh họa: Reuters
Tổng thống Trump không chỉ "tức giận" với việc Tổng thống Vladimir Putin đặt câu hỏi về tính hợp pháp của nhà lãnh đạo Ukraine Volodymyr Zelensky mà còn mất kiên nhẫn với những gì ông coi là chiến thuật trì hoãn của Moscow đối với lệnh ngừng bắn.
Reuters đưa tin, các quan chức cấp cao trong chính quyền ông Trump tin rằng một thỏa thuận hòa bình sắp tới với Ukraine là không thể xảy ra và đang lên kế hoạch cho một cách tiếp cận mới để gây sức ép với Kiev và Moscow. Điều này diễn ra sau các cuộc đàm phán mà sau đó Tổng thống Putin đã triệu tập số lượng lính nghĩa vụ cao nhất kể từ năm 2011.
Tổng thống Trump và các cố vấn của ông đặt mục tiêu đạt được lệnh ngừng bắn hoàn toàn vào tháng 4 hoặc tháng 5 và một thỏa thuận hòa bình lâu dài nhưng không có thỏa thuận nào sắp xảy ra. Họ cũng đang xem xét các kế hoạch mới để gây sức ép với cả Kiev và Moscow, Reuters đưa tin.
Hãng thông tấn này cho biết Washington không hài lòng với cách Kiev xử lý các cuộc đàm phán và sự phản đối của nước này với thỏa thuận khoáng sản. Ông Trump cảnh báo, Tổng thống Zelensky sẽ đối mặt với "những vấn đề lớn" nếu ông rút khỏi thỏa thuận đất hiếm.
Tuy nhiên, sự thất vọng của ông Trump đang chuyển sang Tổng thống Putin vì đã phản đối các nỗ lực của Washington nhằm đạt được một thỏa thuận hòa bình lâu dài.
Tổng thống Trump ban đầu đã gây nhiều áp lực hơn cho ông Zelensky so với ông Putin nhưng việc nhà lãnh đạo Nga từ chối chấp nhận lệnh ngừng bắn trong 30 ngày dường như đã thay đổi thái độ của nhà lãnh đạo Mỹ, Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb nói với Sky News.
Fox News cũng đưa tin, ông Trump tin là Moscow đang trì hõa các cuộc đàm phán ngừng bắn và bày tỏ sự "thất vọng" với Tổng thống Putin.
Mỹ sẽ chuyển hướng tăng cường gây sức ép với Nga?
Phóng viên Jacqui Heinrich của Fox News cho biết, ông Trump đang cân nhắc "thực thi lệnh trừng phạt mạnh mẽ" nhằm vào các tàu chở dầu "bóng tối" của Nga - ám chỉ những con tàu xuất khẩu dầu bất chấp các hạn chế của phương Tây.
Peter Rough, Giám đốc Trung tâm Châu Âu và Á-Âu tại Viện Hudson, một tổ chức nghiên cứu tại Washington, nói với Newsweek rằng các cuộc đàm phán tại Saudi Arabia cho thấy sự linh hoạt của Kiev nhưng chính Moscow đã bác bỏ các sáng kiến của Mỹ và thay vào đó đưa ra các đề xuất một chiều.
Ông Rough cho biết, Mỹ vẫn chưa từ bỏ việc thúc đẩy Nga ký kết thỏa thuận nhưng "có thể phải cân nhắc những lợi ích của việc tăng cường gây sức ép để buộc Moscow phải nhượng bộ".
"Tôi nghĩ rằng chúng ta hiện đã vượt qua giai đoạn đầu của ngoại giao và chúng ta đang thấy Mỹ bắt đầu cân nhắc các động thái thứ hai và thứ ba của mình", ông Rough nói.
Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov nói với tạp chí Quan hệ quốc tế của Nga rằng Điện Kremlin "không thể chấp nhận" các đề xuất của Mỹ và rằng họ "chưa nghe được việc ông Trump ra hiệu cho Kiev chấm dứt xung đột".
Điều này diễn ra ngay sau khi NBC đưa tin về sự tức giận của ông Trump đối với Tổng thống Putin vì đã đặt câu hỏi về tính hợp pháp của ông Zelensky với tư cách là tổng thống vì Ukraine không tổ chức bầu cử do thiết quân lực sau khi nhiệm kỳ của ông kết thúc vào tháng 5 năm ngoái.
"Tôi đã rất tức giận khi ông Putin bắt đầu nói về uy tín của ông Zelensky bởi vì điều đó không đúng chỗ", ông Trump nói với NBC News trong một cuộc trả lời phỏng vấn, ám chỉ đến bình luận của nhà lãnh đạo Nga về việc Ukraine nên được đặt dưới một "chính quyền tạm thời" trong khi hai quốc gia hướng tới một lệnh ngừng bắn.
Theo ông Trump: "Lãnh đạo mới tức là bạn sẽ không có một thỏa thuận trong một thời gian dài đúng không. Tôi rất tức giận về điều đó. Nếu không đạt được thỏa thuận và nếu tôi nghĩ đó là lỗi của Nga thì tôi sẽ áp dụng các biện pháp trừng phạt thứ cấp với Nga".
Một số nhà quan sát nghi ngờ liệu ông Putin có đàm phán chấm dứt xung đột ở Ukraine hay không nếu ông nghĩ rằng mình đang giành ưu thế trên chiến trường và các lực lượng của Moscow tiếp tục đạt được bước tiến ở miền Đông Ukraine.
Sau khi dành số tiền kỷ lục chi tiêu của chính phủ cho quân đội, cam kết mở rộng lực lượng vũ trang của Tổng thống Putin được báo hiệu bằng thông báo hôm 1/4 về số lượng lính nghĩa vụ cao nhất của Nga kể từ năm 2011 với con số 160.000 người.
Người phát ngôn Nhà Trắng Karoline Leavitt cũng cho biết cùng ngày rằng ông Trump "thất vọng với các nhà lãnh đạo ở cả hai bên" của cuộc xung đột này, ông muốn cuộc xung đột này kết thúc.
Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb khẳng định, nhà lãnh đạo Mỹ cảm thấy vừa thiếu kiên nhẫn vừa thất vọng".
Peter Rough, Giám đốc Trung tâm Châu Âu và Á-Âu tại Viện Hudson, nói với Newsweek: "Tôi không nghĩ Mỹ đã từ bỏ việc thúc đẩy Nga ký kết thỏa thuận, nhưng chính quyền cũng có thể phải cân nhắc những lợi ích của việc tăng cường gây sức ép để buộc Moscow phải nhượng bộ".
Ukraine đã tuyên bố sẵn sàng đồng ý với một thỏa thuận Biển Đen, nhưng các quan chức Nga cho biết Moscow trước tiên cần được nới lỏng lệnh trừng phạt. Các thượng nghị sĩ Mỹ đã đề xuất một loạt lệnh trừng phạt và mức thuế mới lên tới 500% đối với dầu mỏ và các sản phẩm khác của Nga nhằm gây áp lực lên ông Putin.
