TP.HCM sẽ vận động nhiều nguồn lực để kiểm soát khí thải xe gắn máy

Mới đây, Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) đã đưa ra dự thảo lộ trình áp dụng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải xe mô tô, xe gắn máy lưu hành ở Việt Nam. Trong đó, dự thảo đề xuất rõ việc triển khai kiểm định khí thải xe máy theo từng giai đoạn.

Cụ thể, tại TP.HCM và Hà Nội, xe mô tô, xe gắn máy đang lưu hành sẽ được kiểm tra định kỳ khí thải từ ngày 1-1-2027.

TP.HCM có số lượng xe gắn máy, xe mô tô rất lớn. Ảnh: ĐÀO TRANG

Kiểm soát khí thải xe gắn máy, xe mô tô là cần thiết

Theo kết quả nghiên cứu của Viện Môi trường và Tài nguyên (Đại học Quốc gia TP.HCM), xe máy chiếm khoảng 29% nguồn phát thải NO, 90% CO, 65,4% NMVOC, 37,7% nguồn phát thải bụi và 31% nguồn phát thải bụi siêu mịn.

Chính vì vậy, việc đưa ra lộ trình kiểm tra khí thải xe máy, xe mô tô là vô cùng cần thiết để cải thiện chất lượng môi trường không khí.

Theo ông Nguyễn Thanh Bình (ngụ quận Tân Bình, TP.HCM), hiện nay trên địa bàn TP.HCM có rất nhiều xe máy cũ kỹ, với tuổi đời nhiều năm. Những loại xe này khi chạy trên đường thải ra rất nhiều khói bụi, gây ô nhiễm môi trường và khó chịu cho người tham gia giao thông. Vì vậy, việc kiểm kê và loại bỏ những loại xe cũ, gây ảnh hưởng môi trường là rất cần thiết.

Trao đổi với PLO, ông Bùi Hòa An - Phó Giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM cho biết hiện nay lượng phát thải trong giao thông chiếm khoảng 50-60% phát thải có hại trên địa bàn TP. Trong đó, 1 năm hoạt động giao thông thải ra môi trường khoảng 74 triệu tấn khí thải có hại.

Do vậy, nếu kiểm soát khí thải và giảm được khí thải từ giao thông là rất tốt, giúp cải thiện môi trường, từ đó giảm ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân, từ đó cho thấy việc kiểm soát khí thải xe máy cũng như việc đưa ra lộ trình kiểm soát một cách cụ thể là việc làm cấp bách.

Đồng quan điểm, GS.TS Lê Thanh Hải, Viện trưởng Viện Môi trường và Tài nguyên đánh giá, ô nhiễm không khí ở TP.HCM nguyên nhân xuất phát từ phương tiện giao thông là rất lớn, phần lớn bụi mịn PM2.5 ở TP.HCM đến từ xe gắn máy.

"TP có số lượng xe mô tô, xe gắn máy rất lớn và thực tế cho thấy lượng xe chưa đạt chuẩn vì là xe cũ còn rất nhiều. Vì vậy cần lộ trình kiểm soát và phải bỏ các xe máy cũ không đạt chuẩn" - GS.TS Lê Thanh Hải đánh giá.

Kiểm định khí thải 9 triệu xe gắn máy ở TP là không đơn giản

Mặc dù các chuyên gia, nhà quản lý đều đánh giá việc kiểm soát khí thải xe gắn máy, xe mô tô là cần thiết nhưng để thực hiện được là điều không dễ dàng, cần rất nhiều sự ủng hộ của người dân và tổ chức.

Ông Bùi Hòa An đánh giá với khoảng 9 triệu xe gắn máy đang lưu hành ở TP.HCM, việc kiểm định khí thải là một điều rất phức tạp. Hiện sở đang khảo sát các địa điểm và vận động nguồn lực từ doanh nghiệp để cùng làm.

"Lộ trình kiểm soát, kiểm định khí thải xe gắn máy, xe mô tô ở TP.HCM sẽ được thực hiện sau khi có đầy đủ hành lang pháp lý và hướng dẫn cụ thể từ Bộ NN&MT. Trước mắt, TP sẽ tập trung chuẩn bị nhân lực, cơ sở hạ tầng để đáp ứng việc kiểm định. Tiếp đó là huy động nguồn lực của nhà nước và xã hội để đổi xe hai bánh" - ông An thông tin.

TP cũng đang xây dựng đề án kiểm soát khí thải phương tiện, dự kiến sẽ trình trong quý IV. Đề án tập trung vào chính sách ưu đãi và lộ trình chuyển đổi cho các loại phương tiện xe công nghệ, ô tô khách và xe thuộc cơ quan công, doanh nghiệp.

Ngoài ra theo đề án, lộ trình đến năm 2027 là sẽ chuyển đổi các loại xe công nghệ, xe buýt sang xe điện. Đề án còn dự kiến đề xuất chính sách thu mua, đổi xe cũ sang xe điện, hạn chế phương tiện dùng nhiên liệu hóa thạch tại huyện Cần Giờ... nhằm kiểm soát khí thải đến năm 2030, tầm nhìn 2050.

NGUYỄN CHÂU