TP.HCM: Siết chặt kiểm soát, không kiểm tra nhà ở khi làm thủ tục đất đai

Cụ thể, ngày 7/11, ông Nguyễn Toàn Thắng, Giám đốc Sở TN&MT TP.HCM, đã ký văn bản số 11663 gửi Văn phòng Đăng ký đất đai TP.HCM và các chi nhánh nhằm chấn chỉnh việc kiểm tra hiện trạng nhà ở, công trình xây dựng khi giải quyết thủ tục đăng ký biến động đất đai. Trước đó, Sở đã nhận phản ánh về việc một số chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai tiến hành kiểm tra hiện trạng nhà ở, gây phiền hà cho người dân. Theo Sở, việc này không đúng quy định và không thuộc chức năng của các văn phòng đăng ký đất đai.

Văn bản số 11663 sẽ được gửi đến Văn phòng Đăng ký đất đai và các chi nhánh để chấn chỉnh việc kiểm tra hiện trạng nhà ở, công trình xây dựng khi xử lý các thủ tục đăng ký biến động đất đai. Theo quy định hiện hành, các cơ quan giải quyết thủ tục hành chính về đất đai phải thực hiện theo đúng thẩm quyền và thời gian pháp định, không có trách nhiệm về nội dung của các tài liệu trong hồ sơ đã được cơ quan có thẩm quyền khác phê duyệt trước đó.

Nghị định số 101/2024 cũng nhấn mạnh rằng, đối với nhà ở và công trình xây dựng đã có chứng nhận quyền sở hữu trên sổ đỏ, văn phòng đăng ký đất đai chỉ thực hiện đăng ký biến động dựa trên thông tin có sẵn, trừ khi người dân hoặc doanh nghiệp yêu cầu thay đổi chi tiết về tài sản. Theo đó, người sở hữu chịu trách nhiệm pháp lý về bất kỳ thay đổi nào của tài sản đã ghi trên sổ đỏ, trong khi cơ quan chức năng không thực hiện kiểm tra hiện trạng tài sản trừ khi có yêu cầu từ cơ quan chức năng có thẩm quyền dừng giải quyết.

Việc kiểm tra hiện trạng không nằm trong chức năng của văn phòng đăng ký đất đai và không được Nghị định số 101/2024 quy định, điều này giúp đảm bảo quy trình xử lý thủ tục đất đai được thực hiện nhanh chóng, giảm thiểu phiền hà cho người dân và doanh nghiệp.

Theo Quyết định số 17/2024 của UBND TP.HCM, trách nhiệm quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn thuộc thẩm quyền của Sở Xây dựng, UBND các cấp huyện, xã và các cán bộ thanh tra. Cơ quan này có nhiệm vụ kiểm tra, phát hiện và xử lý các vi phạm về trật tự xây dựng.

Dựa trên quy định này và Luật Đất đai hiện hành, Sở TN&MT TP.HCM cho biết Văn phòng Đăng ký đất đai TP.HCM và các chi nhánh chỉ thực hiện đăng ký biến động cho nhà ở, công trình xây dựng đã có chứng nhận quyền sở hữu trên sổ đỏ mà không cần kiểm tra hiện trạng, trừ khi có yêu cầu thay đổi từ phía chủ sở hữu. Việc kiểm tra hiện trạng chỉ tiến hành khi có yêu cầu của cơ quan chức năng, nhằm bảo đảm các thủ tục đúng quy trình.

Tuy nhiên, một số chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai vẫn tự ý kiểm tra hiện trạng nhà ở, công trình xây dựng khi xử lý thủ tục đăng ký biến động. Theo Sở TN&MT, việc này không đúng quy định và gây phiền hà cho người dân. Do đó, Sở đề nghị các văn phòng đăng ký đất đai tuân thủ đúng quy định, không thực hiện kiểm tra hiện trạng tài sản trừ khi có chỉ đạo cụ thể từ cơ quan chức năng có thẩm quyền.

Nhìn chung, các quy định hiện hành đã nêu rõ trách nhiệm và giới hạn thẩm quyền của từng cơ quan trong việc quản lý trật tự xây dựng và đăng ký biến động tài sản. Tuy nhiên, việc một số chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai tự ý bổ sung thủ tục kiểm tra hiện trạng đã gây phiền hà, ảnh hưởng đến người dân và không phù hợp với chủ trương cải cách hành chính. Để đảm bảo quy trình xử lý hồ sơ được minh bạch và thuận lợi, các cơ quan liên quan cần tuân thủ đúng quy định pháp luật, tránh chồng chéo chức năng và đảm bảo quyền lợi chính đáng cho người dân và doanh nghiệp.

Phương Nam