TP.HCM tìm kinh nghiệm quốc tế trong xây dựng chính quyền thông minh

Định hình mô hình chính quyền thông minh

TP.HCM đang định hình mô hình chính quyền thông minh phù hợp với điều kiện thực tiễn, với tầm nhìn và phát triển của mình.

Các diễn giả, chuyên gia quốc tế tham phiên thảo luận chủ đề “Chính quyền thông minh trong kỷ nguyên số”. (Ảnh: Tỷ Huỳnh)

TP.HCM xác định, có 3 đặc điểm trọng tâm của mô hình chính quyền thông minh.

Đó là, một chính quyền thông minh chỉ có thể vận hành hiệu quả khi mọi quyết định đều dựa trên dữ liệu "đúng, đủ" và được cập nhật liên tục. Điều này đòi hỏi có một hệ thống dữ liệu thống nhất, liên thông hai cấp, đảm bảo năng lực phân tích thời gian thực để phục vụ cho công tác chỉ đạo, điều hành nhanh, chính xác và có trách nhiệm giải trình.

Chính quyền phải vận hành các dịch vụ công theo mô hình "mọi lúc, mọi nơi, mọi thiết bị" với quy trình đơn giản, minh bạch. Trải nghiệm và mức độ hài lòng của người dân chính là thước đo trực tiếp của chất lượng quản trị.

TP.HCM đang định hình mô hình chính quyền thông minh. (Ảnh: Minh Hạnh)

Không gian hành chính mới của thành phố được mở rộng, đòi hỏi mô hình quản trị thông minh, tích hợp, xuyên suốt và phối hợp chặt chẽ với các khu vực dịch vụ, đảm bảo phát triển đồng bộ, bền vững và thống nhất.

Ba trụ cột trên không chỉ là giải pháp công nghệ mà còn là nền tảng cho một chính quyền hiện đại, minh bạch, dân chủ và phục vụ, phù hợp với đặc trưng của một đô thị trong kỷ nguyên số.

Bà Võ Thị Trung Trinh, Giám đốc Trung tâm Chuyển đổi số TP.HCM, cho biết thành phố đã ban hành Chiến lược quản trị dữ liệu từ đầu năm 2023, trong đó xác định ba nhóm dữ liệu trọng tâm gồm dữ liệu người dân, dữ liệu doanh nghiệp và dữ liệu quản lý đô thị. Đây là nền tảng để triển khai chuyển đổi số và phát triển đô thị thông minh. Tuy nhiên, quá trình thực thi đang gặp nhiều khó khăn, như sự thiếu liên thông, đồng bộ giữa hệ thống Trung ương- địa phương và giữa các sở ngành, phường xã khiến dữ liệu bị phân mảnh, khó tích hợp.

Bà Võ Thị Trung Trinh, Giám đốc Trung tâm Chuyển đổi số TP.HCM, cho biết thành phố đã ban hành Chiến lược quản trị dữ liệu từ đầu năm 2023. (Ảnh: Tỷ Huỳnh)

Bà Trinh cho biết: "Liên thông đã khó, việc chia sẻ dữ liệu còn khó hơn. Mặc dù TPHCM có chính sách thúc đẩy chia sẻ dữ liệu, Trung ương cũng có chính sách thúc đẩy chia sẻ dữ liệu. Nhưng việc tiếp cận những dữ liệu để tạo lập dữ liệu dùng chung và đưa những dữ liệu này vào các hoạt động của chính quyền còn khó khăn".

Mô hình nào cho TPHCM?

TP.HCM đang tìm hiểu và tham khảo kinh nghiệm từ các nước để tìm ra mô hình chính quyền thông minh phù hợp nhất cho siêu đô thị mở rộng, giải pháp để có dữ liệu theo thời gian thực đáp ứng yêu cầu "đúng, đủ, sạch, sống" và các giải pháp đảm bảo an ninh dữ liệu, quyền riêng tư của người dân trong bối cảnh mở rộng phạm vi quản trị.

Thành phố cũng tìm giải pháp để thúc đẩy hợp tác ba nhà: Nhà nước - Doanh nghiệp - Viện trường trong nghiên cứu, đào tạo nhân lực số, nhân lực trí tuệ nhân tạo, phát triển công nghệ lõi và thương mại hóa được sản phẩm, giải pháp có tính ứng dụng thực tiễn cao.

Các đại biểu quốc tế chia sẻ kinh nghiệm xây dựng mô hình chính quyền thông minh của địa phương mình. (Ảnh: Tỷ Huỳnh)

Giáo sư Yuan Feng, Viện Phần mềm, Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc; Chủ tịch Hội đồng Viện Nghiên cứu Công nghệ ứng dụng phần mềm Quảng Châu, Trung Quốc cho rằng bài học then chốt để xây dựng chính quyền số và đô thị thông minh nằm ở ba điểm: quy hoạch tổng thể, nền tảng dữ liệu thống nhất và khả năng phối hợp liên ngành.

Các mô hình thành công đều dựa trên việc tích hợp hạ tầng số, dịch vụ công trực tuyến và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, trong đó dữ liệu là “động cơ” định hình mọi quyết sách.

Còn GS. Vũ Minh Khương, Trường Chính sách công Lý Quang Diệu - Đại học Quốc gia Singapore cho rằng, xây dựng được một chính quyền thực sự thông minh từ người dân thông minh, chứ không chỉ là từ công nghệ.

Ông gợi ý 5 chữ T cho “người dân thông minh”: Tin tưởng vào chính quyền; Trách nhiệm với cộng đồng; Thông tuệ nhờ tri thức và công nghệ số; Tương trợ/tổng lực và Tự hào là công dân TPHCM. Khi 5 “T” này mạnh lên, chính quyền sẽ thực sự thông minh vì được nâng đỡ bởi một cộng đồng thông minh.

GS. Vũ Minh Khương, Trường Chính sách công Lý Quang Diệu - Đại học Quốc gia Singapore chia sẻ tại phiên thảo luận. (Ảnh: Tỷ Huỳnh)

GS.Vũ Minh Khương đề xuất: "Tôi đề xuất thiết kế một nền tảng “one service”- mười mấy triệu người dân đều có thể tham gia. Mọi vấn đề của xã hội được toàn dân góp ý vào và được giải quyết bao nhiêu, doanh nghiệp kiến nghị thì được giải quyết trong bao lâu và trả lời có thấu đáo không, định giải quyết ra sao so với kinh nghiệm quốc tế, AI gợi ý…Tôi thấy nên kiến tạo một cái gì đó cụ thể để thúc đẩy".

Xây dựng chính quyền thông minh là quá trình chuyển đổi sâu rộng, trong đó công nghệ là công cụ, dữ liệu là nền tảng và người dân là trung tâm. TP.HCM cam kết tiếp tục đổi mới mạnh mẽ, hoàn thiện thể chế, phát triển hạ tầng số, thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao và mở rộng hợp tác quốc tế để xây dựng được chính quyền hiệu quả, minh bạch và bền vững.

Minh Hạnh - Tỷ Huỳnh/VOV-TP.HCM