TP.HCM từng phát hiện vi rút HMPV đang gây dịch ở Trung Quốc

Theo Sở Y tế TP.HCM, hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm tại TP trong năm 2024 ghi nhận số ca viêm đường hô hấp dao động từ 16.000 - 18.000 ca/tháng trong 8 tháng đầu năm và tăng trong 3 tháng cuối năm. Các bệnh hô hấp có xu hướng gia tăng khi thời tiết chuyển lạnh, tuy nhiên hiện tại chưa ghi nhận những biến động bất thường về số ca mắc cũng như tình trạng bệnh nặng tại các bệnh viện.

Vi rút HMPV đã từng được phát hiện tại TP.HCM vào năm 2023 và 2024 gây ra bệnh viêm hô hấp ở trẻ em - Ảnh minh họa

Kết quả báo cáo từ chương trình nghiên cứu tác nhân viêm phổi cộng đồng hợp tác giữa Đơn vị nghiên cứu lâm sàng thuộc Đại học Oxford (OUCRU) với: Bệnh viện Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện đa khoa tỉnh Khánh Hòa, Viện Pasteur Nha Trang, Trung tâm Bệnh truyền nhiễm quốc gia Singapore (thuộc dự án PREPARE) cho thấy tác nhân gây bệnh vẫn là các vi rút và vi khuẩn phổ biến.

Cụ thể kết quả xét nghiệm 103 bệnh nhân viêm phổi cộng đồng (gồm 56 trẻ em và 47 người lớn) nhập viện từ tháng 7 đến tháng 12.2024 tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP.HCM cho thấy vi rút HMPV chiếm tỷ lệ nhỏ (12,5% ở trẻ em) so với các tác nhân gây viêm phổi cộng đồng khác. Các tác nhân phổ biến hơn được tìm thấy ở trẻ em như vi khuẩn H. influenzae (71,4%), S. pneumoniae (42,9%), vi rút cúm A (25%), rhinovirus (44,6%), RSV (41,1%)... Tác nhân phổ biến ở người lớn là vi khuẩn H. influenzae (42,6%), S. pneumoniae (27,7%) và vi rút cúm A (48,9%).

Ngoài ra, tại TP.HCM trong đợt bùng phát viêm hô hấp trẻ em vào cuối năm 2023, kết quả giám sát cũng ghi nhận tình trạng đa dạng tác nhân vi rút thường gặp, trong đó tác nhân HMPV cũng được phát hiện với tỷ lệ 15%.

Tuy nhiên, Sở Y tế TP.HCM khuyến cáo người dân không chủ quan trước những diễn biến có thể xảy ra. Hiện Sở Y tế đã chỉ đạo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP (HCDC) và các đơn vị y tế tiếp tục theo dõi chặt chẽ tình hình dịch bệnh trên thế giới, sẵn sàng triển khai hoạt động kiểm dịch y tế tại sân bay và cảng biển theo chỉ đạo của Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) nhằm phát hiện sớm, ngăn ngừa nguy cơ lây lan dịch bệnh (nếu có).

Bên cạnh đó, phải tiếp tục các hoạt động giám sát dịch tễ nội địa, bao gồm giám sát số ca viêm hô hấp, số ca viêm hô hấp cấp tính nặng nhập viện, giám sát các tác nhân gây viêm hô hấp và giám sát các sự kiện như phát hiện chùm ca bệnh trong trường học, nhà máy, cộng đồng để có biện pháp xử lý kịp thời.

Trước đó, ngày 2.1.2025, một số trang thông tin điện tử nước ngoài đưa tin về đợt bùng phát dịch xảy ra tại Trung Quốc với nhiều trường hợp mắc bệnh do vi rút HMPV và nhận định dịch bệnh lây lan nhanh với triệu chứng tương tự như cúm, COVID-19, đồng thời lo ngại về một cuộc khủng hoảng y tế khác sau COVID-19.

Nhiều hình ảnh về tình trạng quá tải tại các bệnh viện ở Trung Quốc do các trường hợp nhiễm vi rút HMPV, và thông tin về việc công bố tình trạng khẩn cấp, hay quá tải các lò hỏa táng cũng được chia sẻ trên các trang mạng xã hội.

Ngay sau đó, Cục Y tế dự phòng ( Bộ Y tế), cho biết hiện tại Tổ chức Y tế thế giới chưa có thông tin chính thức về tình hình dịch bệnh tại Trung Quốc; đồng thời chưa xác minh được độ tin cậy, tính chính thống của thông tin trên các kênh truyền thông báo chí và mạng xã hội nêu trên.

Tại Trung Quốc, theo báo cáo kết quả giám sát trọng điểm các bệnh truyền nhiễm cấp tính lây truyền qua đường hô hấp trong tuần 52 năm 2024 (từ 23 - 29.12) của Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa bệnh tật Trung Quốc, các mẫu bệnh phẩm thu thập từ khoa khám bệnh ngoại trú, và khoa cấp cứu của các bệnh viện ghi nhận các tác nhân chủ yếu là vi rút cúm, vi rút HMPV và rhinovirus; các mẫu bệnh phẩm của các trường hợp nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính nặng phải nhập viện ghi nhận các tác nhân chủ yếu là vi rút cúm, Mycoplasma pneumoniae và vi rút HMPV.

Hiện nay, Trung Quốc đang trong giai đoạn thời tiết mùa đông, các bệnh lây truyền qua đường hô hấp có xu hướng gia tăng trong thời gian này, trong đó các tác nhân chính thường là vi rút cúm mùa, vi rút hợp bào hô hấp (RSV) và vi rút HMPV

Cũng theo báo cáo kết quả giám sát trọng điểm các bệnh truyền nhiễm cấp tính lây truyền qua đường hô hấp nêu trên của Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa bệnh tật Trung Quốc, số trường hợp mắc các bệnh lây truyền qua đường hô hấp có triệu chứng giống cúm trong tuần 52 năm 2024, thấp hơn so với cùng kỳ năm ngoái.

Ngày 4.1.2025, Bộ Ngoại giao Trung Quốc chính thức thông tin các nhiễm trùng đường hô hấp đang lây lan ở quốc gia này là các bệnh thông thường, thường đạt đỉnh vào thời điểm này trong năm và khẳng định không phải sự kiện y tế bất thường.

Hồ Quang