TP.HCM và 4 tỉnh đề xuất áp dụng cơ chế đặc thù làm 206 km Vành đai 4

Sở GTVT TP.HCM vừa có báo cáo UBND TP về tổng hợp, báo cáo tình hình triển khai thực hiện các dự án xây dựng tuyến đường Vành đai 4 TP.HCM.

Theo Sở GTVT TP, các dự án đường Vành đai 4 TP.HCM là dự án lớn, có tính chất kết nối các tỉnh trong Vùng Đông Nam Bộ với chiều dài 206 km theo phương thức đối tác công tư (PPP).

Hiện nay, Chính phủ giao TP.HCM làm cơ quan có thẩm quyền triển khai 17,3 km, Bình Dương 47,45 km. Tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu triển khai 18,1km, Đồng Nai 45,6 km và tỉnh Long An 78,3 km. Đồng thời, UBND TP.HCM được giao làm đầu mối tổng hợp việc triển khai dự án.

Sơ đồ các tuyến Vành đai 2,3,4 TP.HCM được quy hoạch. Ảnh: Sở GTVT TP.HCM.

Hồi tháng 9 năm nay, Sở GTVT TP.HCM đã họp với Sở GTVT các địa phương có dự án vành đai 4 TP.HCM đi qua để cập nhật tiến độ, kết quả nghiên cứu báo cáo tiền khả thi.

Tại cuộc họp, các địa phương đã thống nhất về quy mô phân kỳ đầu tư giai đoạn 1 các dự án thành phần với quy mô cắt ngang 4 làn xe cao tốc hoàn chỉnh, bố trí ở giữa mặt cắt ngang theo quy hoạch.

Các địa phương cũng thống nhất GPMB một lần theo quy mô mặt cắt ngang hoàn chỉnh, đảm bảo 8 làn xe cao tốc, đường song hành hai bên theo quy hoạch được duyệt.

Tuy nhiên, bề rộng mặt đường giai đoạn 1 do các địa phương đề xuất hiện chưa đồng bộ trên toàn tuyến. Vì vậy, vấn đề quy mô và các yếu tố kỹ thuật cần được các địa phương thống nhất làm cơ sở triển khai để hoàn chỉnh báo cáo nghiên cứu tiền khả thi các dự án.

Theo Sở GTVT TP, qua kết quả nghiên cứu sơ bộ, các dự án đường Vành đai 4 TP.HCM có tổng mức đầu tư khoảng hơn 105.000 tỷ đồng. Trong đó chi phí xây dựng khoảng hơn 47.000 tỷ đồng, chi phí GPMB khoảng hơn 46.000 tỷ đồng.

Sở GTVT TP.HCM nhìn nhận, phí bồi thường GPMB của các dự án có tỷ trọng lớn trong tổng mức đầu tư các dự án Vành đai 4 (đoạn qua Bà Rịa Vũng Tàu chiếm 42,42%, Đồng Nai khoảng 45,37%, Bình Dương khoảng 48,71%, TP.HCM khoảng 45,45%, Long An khoảng 41,66%).

Hiện nay, nguồn vốn các địa phương bố trí cho các dự án xây dựng Vành đai 4 TP.HCM đang gặp rất nhiều khó khăn. Do đó, các địa phương thống nhất kiến nghị Thủ tướng hỗ trợ vốn ngân sách Trung ương để thực hiện dự án trong giai đoạn 2021-2025, giai đoạn 2026-2030 và một số cơ chế, chính sách đặc thù tương tự như Vành đai 3.

Cụ thể, ngân sách Trung ương hỗ trợ TP.HCM, Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa- Vũng Tàu 50% tổng số vốn ngân sách tham gia dự án. Trong đó, TP.HCM khoảng 3,626 tỷ đồng, Bà Rịa Vũng Tàu khoảng 1.812 tỷ đồng, Đồng Nai khoảng 4.238 tỷ đồng, Bình Dương khoảng 4.398 tỷ đồng.

Riêng tỉnh Long An, ngân sách Trung ương hỗ trợ 90% tổng mức ngân sách tham gia dự án, khoảng 24.455 tỷ đồng.

Theo đó, đoạn tuyến qua Long An từ Kênh Thầy Cai - Hiệp Phước dài 78,3 km (Long An dài 74,5 km và TP.HCM dài 3,8 km). Dự án này được đánh giá có có quy mô lớn, yêu cầu kỹ thuật phức tạp, tổng mức đầu tư giai đoạn 1 khoảng 47.068 tỷ đồng.

Do dự án này đi qua hai địa phương nên việc đầu tư dự án thuộc nhiệm vụ chi của ngân sách Trung ương và dự kiến vốn ngân sách tham gia dự án là hơn 27.000 tỷ đồng (chiếm đến 58% tổng mức đầu tư) là không phù hợp với quy định theo Luật đầu tư theo phương thức đối tác công tư.

Bên cạnh đó, Long An đang gặp khó khăn trong việc triển khai thực hiện và cân đối vốn đầu tư cho dự án.

Do đó, các địa phương thống nhất kiến nghị giao Bộ GTVT làm cơ quan có thẩm quyền, chủ trì, phối hợp với UBND TP.HCM và tỉnh Long An tổ chức thực hiện dự án.

Ở bước chuẩn bị thực hiện dự án, các địa phương đề xuất giao một ban quản lý dự án trực thuộc Bộ GTVT làm chủ đầu tư tổ chức thực hiện.

Tuấn Kiệt