TP. Hồ Chí Minh hợp nhất: Cần những động lực tăng trưởng mang tính đột phá

Một góc TP. Hồ Chí Minh. Ảnh: T.D

Mô hình phát triển mới

Thông tin tại hội thảo khoa học “Tầm nhìn quy hoạch và các động lực phát triển kinh tế của TP. Hồ Chí Minh mới” do Viện Nghiên cứu phát triển TP. Hồ Chí Minh phối hợp Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh (UEH) tổ chức ngày 17/6, các chuyên gia cho rằng, việc tái cấu trúc đơn vị hành chính cấp tỉnh đang mở ra một cơ hội lịch sử để kiến tạo một “TP. Hồ Chí Minh mới”, với diện mạo không gian và địa giới mới. Đồng thời, Thành phố mới này với mô hình phát triển, tầm nhìn chiến lược và cách tiếp cận động lực tăng trưởng hoàn toàn khác biệt.

Bên cạnh đó, TP. Hồ Chí Minh mới được kỳ vọng trở thành siêu đô thị đa trung tâm, một cực tăng trưởng vượt trội, trung tâm kinh tế, tài chính, khoa học và công nghệ, logistics thông minh hàng đầu khu vực Đông Nam Á.

Để hiện thực hóa tầm nhìn này, “chúng ta cần một chiến lược quy hoạch bài bản, dài hạn, cùng với sự tham gia đồng hành của giới chuyên gia, học thuật và cộng đồng trong việc kiến tạo giải pháp, chia sẻ tri thức, kinh nghiệm để xây dựng một thành phố hiện đại, đáng sống trong thời đại chuyển đổi số và phát triển bền vững”, GS. TS Sử Đình Thành, Giám đốc Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh nhấn mạnh.

GS.TS Sử Đình Thành, Giám đốc Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh chia sẻ tại hội thảo.

Tiến sĩ Lê Quốc Hùng, Phó Viện trưởng Viện Quy hoạch Đô thị và Nông thôn Quốc gia (Bộ Xây dựng) nhấn mạnh, việc sáp nhập sẽ đưa thành phố Hồ Chí Minh lên tầm vóc mới với diện tích gần 7.000 km², dân số dự kiến từ 14 triệu lên 18 - 20 triệu người giai đoạn 2030 - 2045. Tỷ trọng đóng góp cho GDP cũng được kỳ vọng tăng từ 25% hiện nay lên 30 - 40% vào năm 2045, một con số được đánh giá là khá cao nếu so với các vùng đô thị lớn trên thế giới.

Những thách thức cần vượt qua

Tuy nhiên, theo TS. Lê Quốc Hùng, cần nhận thức rõ rằng “tam giác phát triển” này không chỉ là sự cộng hưởng đơn thuần về kinh tế. Nó còn là một phép thử quan trọng về năng lực quản trị liên kết, khả năng hài hòa lợi ích và vượt qua chủ nghĩa địa phương.

Đặc biết, theo các chuyên gia, TP. Hồ Chí Minh mới cần những động lực tăng trưởng mang tính đột phá, trong đó nổi bật là phát triển cụm ngành điện gió, xây dựng hệ sinh thái logistics hiện đại và thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Các động lực này phải được hỗ trợ đồng bộ từ hạ tầng vật lý đến hạ tầng số, tạo nền tảng cho tăng trưởng xanh và kinh tế số.

TP. Hồ Chí Minh, Bình Dương và Bà Rịa-Vũng Tàu hiện là khu vực tập trung gần 50% doanh nghiệp tư nhân của cả nước, do đó việc tháo gỡ rào cản về thể chế, đất đai và vốn cho khu vực kinh tế tư nhân là điều kiện tiên quyết để khơi thông nguồn lực.

GS.TS Nguyễn Trọng Hoài, Tổng Biên tập Tạp chí Nghiên cứu Kinh tế và Kinh doanh châu Á nhận định, TP. Hồ Chí Minh vẫn đang ở một khoảng cách khá xa so với các đô thị toàn cầu hiện hữu. Chúng ta cần dũng cảm nhìn thẳng vào hiện trạng và xuất phát điểm của mình.

Do đó, để TP. Hồ Chí Minh mới phát triển bền vững và giữ vững vai trò đầu tàu kinh tế, việc tháo gỡ điểm nghẽn trong chuỗi cung ứng là yêu cầu cấp thiết. Thành phố cần đầu tư mạnh mẽ vào hệ thống cảng cạn (ICD), phát triển logistics số và xây dựng mạng lưới cảng biển kết nối đa phương thức từ nội đô đến các vùng kinh tế trọng điểm.

Việc mở rộng ra biển, đặc biệt là khai thác tiềm năng khu vực Cái Mép – Thị Vải, sẽ tạo điều kiện để TP. Hồ Chí Minh trở thành trung tâm logistics biển, trung tâm năng lượng, cảng công nghiệp và điểm đến du lịch đường sông quan trọng.

Ngoài ra, TP. Hồ Chí Minh cần hướng đến xây dựng khu Trung tâm thương mại tài chính (CBD) gắn với mô hình Trung tâm Tài chính quốc tế (IFC), học hỏi kinh nghiệm từ các đô thị toàn cầu như Tokyo, Singapore và Kuala Lumpur. Điều này đòi hỏi sự phát triển đồng bộ của hệ sinh thái dịch vụ, hạ tầng giao thông, nhà ở và chất lượng sống để hình thành một trung tâm tài chính hiện đại, có khả năng cạnh tranh trong khu vực và quốc tế.

Thu Dịu