TP. Hồ Chí Minh: Nhiều vấn đề về bệnh tật học đường được phát hiện nhờ chuyển đổi số
Việc chuyển đổi số trong công tác kiểm tra sức khỏe học sinh bước đầu cho thấy tỷ lệ bệnh tật học đường có nhiều vấn đề đáng quan tâm. Theo đó, học sinh bị tật khúc xạ chiếm tỷ lệ cao nhất, kế đến là sâu răng, thừa cân, suy dinh dưỡng, vẹo cột sống...

Nhân viên y tế kiểm tra sức khỏe cho học sinh tại TP. Hồ Chí Minh. Ảnh Nguyễn Tuấn
Theo Quyết định số 1660/QĐ-TTg ngày 2.10.2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chương trình Sức khỏe học đường giai đoạn 2021-2025, quản lý sức khỏe học sinh là một trong 5 nội dung chủ yếu của chương trình sức khỏe học đường giai đoạn 2021-2025. Đây cũng là một trong những nội dung chính của công tác y tế trường học được quy định tại Điều 9 của Thông tư liên tịch số 13/2016/TTLT-BYT-BGDĐT ngày 12.5.2016 của Bộ Y tế, Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định về công tác y tế trường học (Thông tư 13).
Trong thời gian qua, các cơ sở giáo dục từ mầm non đến phổ thông trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh đã tổ chức kiểm tra sức khỏe học sinh vào đầu mỗi năm học theo quy định của Thông tư 13. Theo đó, việc kiểm tra sức khỏe học sinh vào đầu mỗi năm học đã giúp phát hiện sớm các bệnh, tật học đường, kịp thời chuyển trẻ đến cơ sở khám chữa bệnh theo quy định và áp dụng chế độ học tập, rèn luyện phù hợp với tình trạng sức khỏe của học sinh.
Tuy nhiên, hoạt động kiểm tra sức khỏe vẫn còn một số hạn chế như kết quả kiểm tra sức khỏe được ghi trên phiếu giấy, gây khó khăn trong việc tổng hợp, báo cáo và quản lý. Bên cạnh đó, tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, nhân sự thực hiện kiểm tra sức khỏe học sinh chưa đáp ứng đầy đủ, quy trình và điều kiện của các cơ sở kiểm tra sức khỏe học sinh chưa có sự thống nhất.
Từ cuối năm 2023, Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh đã triển khai nhiều hoạt động nhằm chuẩn hóa hoạt động khám, kiểm tra sức khỏe học sinh như thống nhất lại biểu mẫu khám, thống nhất lại quy trình khám, điều kiện của cơ sở tham gia khám sức khỏe học sinh, xây dựng phần mềm quản lý sức khỏe học sinh… để sẵn sàng chuyển đổi số quản lý sức khỏe học sinh từ năm học 2024-2025.
Bên cạnh đó, Sở Y tế đã tổ chức 7 lớp tập huấn trực tuyến miễn phí về quy trình, cách thức khám, kiểm tra sức khỏe học sinh theo hướng dẫn mới nhất của Sở Y tế cho các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh và cơ sở giáo dục. Đến thời điểm hiện nay có hơn 5.000 nhân viên y tế của các cơ sở khám chữa bệnh tham gia công tác kiểm tra sức khỏe học sinh và 912 nhân viên y tế trường học tham dự và được Sở Y tế cấp giấy xác nhận. Các lớp này vẫn được Sở Y tế tổ chức đều đặn miễn phí định kỳ hàng tháng.

Chuyển đổi số dữ liệu khám sức khỏe học sinh trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh bắt đầu từ năm học 2024-2025.
Năm học 2024-2025, Sở Y tế chính thức yêu cầu tất cả các cơ sở y tế tham gia khám sức khỏe học sinh phải sử dụng biểu mẫu mới, phải đảm bảo tất cả các điều kiện về trang thiết bị, nhân sự, tuân thủ quy trình khám và phải nhập kết quả khám lên ứng dụng “Hệ thống quản lý sức khỏe cộng đồng” do Sở Y tế xây dựng.
Tính đến thời điểm hiện nay, các trường từ mầm non, tiểu học, trung học cơ sở đến trung học phổ thông đã kiểm tra sức khỏe gần 500.000 học sinh thuộc hơn 1.000 trường, trong đó có hơn 87.000 học sinh mầm non, hơn 180.000 học sinh tiểu học, hơn 136.000 học sinh trung học cơ sở và gần 90.000 học sinh phổ thông, chương trình kiểm tra sức khỏe đang được các trường tiếp tục triển khai trong thời gian tiếp theo.
Kết quả sơ bộ cho thấy, tỷ lệ học sinh bị tật khúc xạ là 58.02% (trong đó, phát hiện mới là 24.88%), sâu răng 21.56%, thừa cân 20.62%, béo phì 17.20%, suy dinh dưỡng thể gầy còm 3.96%, suy dinh dưỡng thể thấp còi 2.42%, vẹo cột sống 2.05% và cong cột sống 0.69%.
Tỷ lệ các bệnh tật học đường phân bổ có khác nhau theo theo các cấp học, cụ thể:
Cấp mầm non: tỷ lệ học sinh bị tật khúc xạ 24.27%, (trong đó, phát hiện mới 21.62%), sâu răng 20.51%, thừa cân 11.36%, béo phì 8.27%, suy dinh dưỡng thể gầy còm 2.72%, suy dinh dưỡng thể thấp còi 3.96%, vẹo cột sống và cong cột sống đều 0,04%;
Cấp tiểu học: tỷ lệ học sinh bị tật khúc xạ 47.77%, (trong đó, phát hiện mới 26.10%), sâu răng 33.43%, béo phì 25.61%, thừa cân 21.79%, suy dinh dưỡng thể gầy còm 4.59%, suy dinh dưỡng thể thấp còi 1.42%, vẹo cột sống 1.32% và cong cột sống 0.34%;
Cấp THCS: tỷ lệ học sinh bị tật khúc xạ 71,65%, (trong đó, phát hiện mới 28.99%), thừa cân 25.50%, béo phì 16.86%, sâu răng 13.87%, suy dinh dưỡng thể gầy còm 3.76%, suy dinh dưỡng thể thấp còi 1.7%, vẹo cột sống 3.67%, cong cột sống 1.19%;
Cấp THPT: tỷ lệ học sinh bị tật khúc xạ 66.81% (trong đó, phát hiện mới 15.38%), thừa cân 16.4%, sâu răng 10,31%, béo phì 9.37%, suy dinh dưỡng thể gầy còm 4.19%, suy dinh dưỡng thể thấp còi 4.04%, vẹo cột sống 2.97% và cong cột sống 1.27%.
Theo Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh, chuyển đổi số trong công tác kiểm tra sức khỏe học sinh có ý nghĩa đặc biệt quan trọng giúp theo dõi liên tục tình trạng sức khỏe của mỗi học sinh từ mầm non đến THPT; dữ liệu sức khỏe của học sinh sẽ được tích hợp liên thông vào hồ sơ sức khỏe điện tử. Ngoài ra, nhờ chuyển đổi số nên mô hình bệnh tật học đường nhanh chóng được nhận diện, làm cơ sở quan trọng để Ngành Y tế triển khai các can thiệp y tế học đường.