TP. Hồ Chí Minh quyết tâm tinh gọn bộ máy

Trung tâm hành chính công thành phố Thủ Đức ứng dụng dịch vụ công trực tuyến. Ảnh: Hoàng Thọ

Những kết quả đáng ghi nhận

Thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25-10-2017 của BCH Trung ương Đảng khóa XII và Kết luận số 50-KL/TW ngày 28-2-2023 của Bộ Chính trị “về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”, BTV Thành ủy TP. Hồ Chí Minh đã ban hành Kế hoạch số 22-KH/TU ngày 27-1-2021 về sắp xếp tổ chức đảng, đảng viên và đội ngũ cán bộ chuyên trách tại các đảng bộ cấp trên cơ sở trực thuộc Thành ủy giai đoạn 2020-2024 và Kế hoạch số 215-KH/TU ngày 12-4-2023 về quản lý biên chế giai đoạn 2022-2026.

BTV Thành ủy đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện củng cố, kiện toàn các đảng bộ cấp trên cơ sở theo hướng giảm mạnh đầu mối trực thuộc Thành ủy, sáp nhập các đảng bộ có chức năng, nhiệm vụ tương đồng; sắp xếp một số đảng bộ khối cơ sở bộ, ngành Trung ương trực thuộc Thành ủy có tính chất đặc thù, phù hợp với điều kiện, đặc điểm của Thành phố. BTV Thành ủy cũng đã ban hành quy chế phối hợp giữa các cơ quan tham mưu, giúp việc Thành ủy và cơ quan liên quan tạo điều kiện để các đơn vị hoạt động thuận lợi. UBND thành phố đẩy mạnh phân cấp, ủy quyền với nguyên tắc: Việc nào, cấp nào sát với thực tế, giải quyết kịp thời, nhanh hơn cho người dân thì giao cho cấp đó phân cấp, ủy quyền.

Bên cạnh đó, BTV Thành ủy chú trọng xây dựng các đề án thực hiện chính sách thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao; tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có trình độ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ; rà soát, đánh giá trình độ, năng lực của cán bộ, công chức, viên chức để có kế hoạch sắp xếp, bố trí sử dụng phù hợp, bảo đảm tính tổng thể, đồng bộ, liên thông; bảo đảm thu nhập cho cán bộ, công chức, viên chức ổn định cuộc sống; có cơ chế, chính sách đối với những người chịu tác động trực tiếp trong quá trình sắp xếp lại cơ quan, tổ chức... Đặc biệt, TP. Hồ Chí Minh coi đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, thực hiện chuyển đổi số là một giải pháp quan trọng để tinh gọn bộ máy. Nhờ triển khai đồng bộ các giải pháp, Thành phố đã trở thành một trong những địa phương dẫn đầu cả nước về chuyển đổi số.

Qua quá trình sắp xếp, toàn Thành phố giảm 129 đầu mối. Trong đó, tổ chức bộ máy cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc Thành ủy giảm 15 phòng, hiện có 6 cơ quan, 32 phòng; đảng bộ quận, huyện, tổ chức đảng cấp trên cơ sở trực thuộc Thành ủy giảm 9 đảng bộ, hiện có 52 đảng bộ. Các cơ quan chuyên môn thuộc UBND thành phố giảm 6 cơ quan, hiện có 20 cơ quan; các cơ quan hành chính khác giảm 4 cơ quan, hiện có 11 cơ quan; đã hợp nhất Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội, Văn phòng HĐND thành phố. Các cơ quan hành chính cấp huyện giảm 2 đơn vị, hiện có 22 đơn vị; cấp xã giảm 10 đơn vị, hiện có 312 phường, xã, thị trấn và sắp tới sẽ tiếp tục giảm 39 phường, xã. Các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện giảm 71 phòng, hiện có 265 phòng chuyên môn. Các cơ quan quản lý nhà nước khác (các ban quản lý dự án) giảm 3 ban thuộc UBND thành phố và 9 ban thuộc sở, ngành. TP. Hồ Chí Minh đã tiến hành sắp xếp khu phố, ấp trên địa bàn 21 quận, huyện và TP. Thủ Đức, giảm từ hơn 25.000 xuống còn hơn 4.800 khu phố, ấp, giúp giảm khoảng 20.000 nhân sự. Sắp tới, Thành phố sẽ sáp nhập 80 phường thuộc 10 quận thành 38 phường; sau khi sáp nhập nhân sự sẽ giảm còn 1.627 người.

Về tinh giản biên chế, Thành phố thực hiện có trọng tâm, trọng điểm, tiến hành trên cơ sở rà soát chức năng, nhiệm vụ, sắp xếp tổ chức bộ máy và kết quả đánh giá xếp loại chất lượng cán bộ, công chức, viên chức của từng cơ quan, đơn vị. Trên cơ sở đó, BTV Thành ủy chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tiếp tục thực hiện cơ cấu lại tổ chức bộ máy, biên chế; hoàn thiện hệ thống danh mục vị trí việc làm, khung năng lực của cán bộ, công chức, viên chức; giải quyết chế độ, chính sách cho cán bộ, công chức, viên chức sắp xếp dôi dư; tổ chức kiểm tra, theo dõi, đôn đốc tiến độ thực hiện các đề án, phương án, kế hoạch sáp nhập, hợp nhất, thành lập tổ chức mới được cấp thẩm quyền phê duyệt… TP. Hồ Chí Minh đề ra mục tiêu, trong giai đoạn 2021-2026 toàn hệ thống chính trị tinh giản ít nhất 5% biên chế cán bộ, công chức và ít nhất 10% biên chế viên chức hưởng lương từ ngân sách nhà nước.

Thực hiện đồng bộ các giải pháp

Quán triệt ý kiến chỉ đạo của Trung ương, trực tiếp là đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm và chủ động trong tổ chức thực hiện, ngày 22-11-2024 Thành ủy TP. Hồ Chí Minh đã tổ chức hội thảo chuyên đề nhằm tiếp thu các ý kiến đóng góp của các chuyên gia, nhà khoa học, cán bộ lãnh đạo, quản lý về giải pháp tiếp tục đẩy mạnh sắp xếp tổ chức bộ máy hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.

Tại Hội thảo, đồng chí Võ Ngọc Quốc Thuận, Giám đốc Sở Nội vụ thành phố nêu kinh nghiệm: Việc xây dựng cơ cấu tổ chức bộ máy, các cơ quan hành chính TP. Hồ Chí Minh trong thời gian qua đã căn cứ vào quy định, nghị định của bộ, ngành Trung ương mà gần đây nhất là Nghị quyết số 98 của Quốc hội và Nghị định số 84 của Chính phủ để sắp xếp với hiệu quả cao. Cùng với giảm đầu mối bên trong, các cơ quan, đơn vị rà soát dần khắc phục tình trạng trùng lắp, chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ. Việc đẩy mạnh chuyển đổi các đơn vị sự nghiệp công lập sang cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm, xã hội hóa lĩnh vực y tế đã góp phần giảm số lượng viên chức, thay thế nguồn trả lương từ ngân sách nhà nước sang từ nguồn thu của các đơn vị. Bên cạnh đó, UBND thành phố chú trọng xây dựng, bố trí đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức theo vị trí việc làm.

Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức là một giải pháp quan trọng để tinh gọn bộ máy được nhiều đại biểu đề cập. Đồng chí Nguyễn Thanh Xuân, Bí thư Quận ủy Quận 3 cho biết, đối với công tác cán bộ, BTV Quận ủy Quận 3 đã ban hành các văn bản chỉ đạo triển khai thực hiện để nâng cao chất lượng tạo nguồn cán bộ lãnh đạo, quản lý, đặc biệt là tăng cường bố trí cán bộ trẻ về công tác ở phường; luân chuyển cán bộ, nhất là cán bộ trẻ có triển vọng phát triển đã được quy hoạch dự bị các chức danh về cơ sở để rèn luyện, thử thách, tích lũy kinh nghiệm thực tiễn hoặc bố trí tiếp cận chức danh được quy hoạch.

Theo PGS, TS. Nguyễn Tấn Phát, Giám đốc Học viện Cán bộ TP. Hồ Chí Minh, để tinh gọn bộ máy hệ thống chính trị, tinh giản biên chế cần có sự chuyển dịch cung cấp dịch vụ công từ cơ quan quản lý nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội sang đơn vị sự nghiệp công lập. Việc này giúp giảm tải cho cơ quan quản lý nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội, để các đơn vị tập trung làm công tác quản lý nhà nước và công tác tham mưu. Khi các đơn vị sự nghiệp công lập được giao làm dịch vụ công sẽ tạo sự năng động, nâng cao năng lực hoạt động của đơn vị. Để làm được thì cần có cơ chế giao nhiệm vụ và thẩm quyền cho đơn vị sự nghiệp công lập theo cơ chế tự chủ, tạo sự cạnh tranh trên thị trường.

Đồng chí Phạm Phương Thảo, nguyên Phó Bí thư Thành ủy, nguyên Chủ tịch HĐND thành phố đề xuất, cần đẩy mạnh phân cấp, phân quyền với tinh thần cấp nào làm tốt thì giao cấp đó, tránh tình trạng một việc giao nhiều cấp; cần làm rõ những việc nào của Thành phố, của quận, của phường, tránh tình trạng nặng nề một cấp. Bên cạnh đó, cần quan tâm xây dựng chất lượng nguồn nhân lực cho Thành phố. Đồng chí Phạm Phương Thảo cho rằng, TP. Hồ Chí Minh là nơi có nhiều viện, trường đào tạo bậc đại học và sau đại học. Đây là thế mạnh đòi hỏi Thành phố tăng cường đặt hàng những đề tài nghiên cứu khoa học và trong công tác đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng nhu cầu thị trường lao động đạt trình độ quốc tế. Để làm tốt việc này cần có sự phối hợp các cơ quan, đơn vị nghiên cứu, dự báo về thị trường lao động trong tương lai. Trong chương trình đào tạo, bồi dưỡng cần chú trọng kỹ năng làm việc, trình độ ngoại ngữ…, thích ứng quá trình chuyển đổi số, đổi mới, sáng tạo và hội nhập.

PGS, TS. Nguyễn Quốc Dũng, Giám đốc Học viện Hành chính quốc gia khu vực II cho rằng, sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả là vấn đề rất thời sự trong bối cảnh hiện tại, là “cuộc cách mạng” về tổ chức trong thời gian tới. Ở thời điểm chuẩn bị cho đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội XIV của Đảng, đánh giá lại những kết quả mà Thành phố đạt được trong xây dựng hệ thống chính trị tinh, gọn, hiệu lực, hiệu năng, hiệu quả và phương thức cầm quyền của Đảng tại Thành phố cũng như công tác cán bộ là rất cần thiết. TP. Hồ Chí Minh cần có những bước đi mạnh mẽ trong tinh gọn bộ máy theo hướng đẩy mạnh chuyển đổi số, phải đi đầu trong ứng dụng công nghệ vào quản lý, giải quyết các vấn đề phức tạp về dân cư, hành chính. Bên cạnh đó, Thành phố nên thí điểm những cách làm mới, chưa có tiền lệ nhằm thúc đẩy sáng tạo, giải quyết vấn đề cụ thể và bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm. Sắp tới, tổ chức bộ máy hệ thống chính trị được tinh gọn cần phải chuyển đổi hiệu quả thì mới quản lý tốt một đô thị dân số đông, mật độ cao, công việc nhiều như TP. Hồ Chí Minh.

Đồng chí Nguyễn Phước Lộc, Phó Bí thư Thành ủy TP. Hồ Chí Minh cho biết, Thành phố luôn chú trọng đổi mới phương thức lãnh đạo của cấp ủy đảng, nâng cao hiệu quả quản lý của chính quyền và xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức đáp ứng nhiệm vụ trong bối cảnh mới, đây là nền tảng quan trọng để Thành phố chủ động triển khai các mô hình hoạt động tinh, gọn, hiệu quả.

Theo đồng chí Nguyễn Phước Lộc, tiếp tục xây dựng hệ thống chính trị tinh, gọn, hiệu lực, hiệu quả, đổi mới nội dung, phương thức lãnh đạo của các cấp ủy, quản lý của chính quyền, xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức đáp ứng nhiệm vụ trong tình hình mới là 3 vấn đề cần quan tâm có sự liên thông chặt chẽ về giải pháp, đồng bộ vì mục tiêu chung và bảo đảm tính thống nhất trong lãnh đạo, chỉ đạo. Để thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ này, Thành phố phải đổi mới phương thức lãnh đạo, trước hết là tập trung sắp xếp tổ chức bộ máy gắn với tinh giản biên chế. Cùng với đó là vấn đề tăng cường chuyển đổi số, thực hiện chính quyền điện tử, chính quyền số, thực hiện dịch vụ công trực tuyến, xây dựng nền công vụ TP. Hồ Chí Minh hoạt động hiệu lực, hiệu quả giai đoạn 2024-2030, tăng cường các giải pháp về cải cách tư pháp. Bảo đảm thực hiện tốt công tác giáo dục chính trị tư tưởng, nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm, vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu, về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế ngay tại đơn vị mình, nhằm tạo sự thống nhất, đồng thuận cao trong quá trình triển khai tổ chức thực hiện.

Phát biểu tại Kỳ họp thứ 20 HĐND thành phố (ngày 9-12-2024), đồng chí Nguyễn Văn Nên, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP. Hồ Chí Minh nêu rõ: Trung ương đã đề ra những nhiệm vụ mang tính chiến lược, trong đó việc kiện toàn, tinh gọn bộ máy là một bước đột phá cần thiết. Tinh thần thực hiện là “vừa chạy vừa xếp hàng”, bảo đảm tính cấp bách nhưng không gây xáo trộn. Công tác sắp xếp phải giữ vững sự ổn định, thông suốt trong công việc, tránh tình trạng gián đoạn hay bỏ trống trách nhiệm tại các địa bàn, lĩnh vực. Các cấp thực hiện nghiêm túc các đề án theo chỉ đạo của Trung ương, đồng thời cần bám sát căn cứ khoa học và nghiên cứu kỹ các yếu tố đặc thù để bảo đảm tính hiệu quả. Trong quá trình sắp xếp sẽ có những cá nhân bị tác động, nhưng tác động này mang ý nghĩa lớn lao vì lợi ích chung của đất nước. “Chấp nhận thay đổi vị trí, thậm chí rời vị trí để đất nước phát triển cũng là việc làm ý nghĩa. Khi lợi ích quốc gia được đặt lên trên hết, những vấn đề cá nhân hay tổ chức sẽ không còn là trở ngại lớn” - đồng chí Nguyễn Văn Nên khẳng định.

Đinh Thành