TP Hồ Chí Minh tập huấn về chữ ký số và dịch vụ tin cậy nhằm đẩy mạnh chuyển đổi số

Phát biểu khai mạc, ông Đinh Quang Trung, Phó giám đốc NEAC chia sẻ, Luật Giao dịch điện tử năm 2023 và Nghị định số 23/2025 của Chính phủ đã mở ra khung pháp lý hiện đại, thúc đẩy phát triển các dịch vụ tin cậy (DVTC- các dịch vụ do nhà cung cấp dịch vụ thực hiện thông qua môi trường mạng nhằm xác minh, chứng thực sự tin cậy trong giao dịch điện tử) và chữ ký số (CKS - một dạng của chữ ký điện tử (CKĐT)), góp phần tạo dựng niềm tin số trong mọi giao dịch điện tử.

Hội nghị nhằm đẩy mạnh ứng dụng CKS và DVTC trong các lĩnh vực đời sống xã hội; góp phần đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số, xây dựng nền kinh tế số, xã hội số và phát triển đô thị thông minh tại TP Hồ Chí Minh.

Hoạt động này cũng nhằm thực hiện Nghị quyết số 71/NQ-CP ngày 1/4/2025 của Chính phủ; triển khai Luật Giao dịch điện tử và đặc biệt là Nghị định số 23/2025 ngày 21/2/2025 của Chính phủ về quy định về CKĐT và DVTC, hướng đến mục tiêu đến năm 2030 có 70% dân số trưởng thành của cả nước sở hữu CKS hoặc CKĐT.

Tại chương trình, các đại biểu đã được phổ biến về những nội dung quan trọng của Nghị định 23/2025 về CKĐT và DVTC; giới thiệu các ứng dụng thực tiễn và giá trị mang lại của CKS; đồng thời đẩy mạnh phổ cập CKS công cộng cá nhân và thúc đẩy giao dịch điện tử an toàn thông qua Cổng kết nối ký số tập trung. Chương trình còn dành thời gian cấp chứng thư số miễn phí cho các đại biểu dự Hội nghị.

Nghị định số 23/2025 có hiệu lực thi hành từ ngày 10/4/2025, được ban hành nhằm thể chế hóa Luật Giao dịch điện tử 2023 và chính thức thay thế Nghị định 130/2018 cùng Nghị định 48/2024. Nghị định quy định chi tiết về CKĐT và DVTC, ngoại trừ CKS chuyên dùng công vụ.

Cụ thể, Nghị định quy định rõ ràng ba mô hình ký số đối với dịch vụ chứng thực CKS công cộng, gồm ký số trên thiết bị phần cứng, ký số trên thiết bị di động và đặc biệt là ký số từ xa (Remote Signing). Trong mô hình ký số từ xa, tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký số công cộng được phép lưu trữ khóa bí mật và phải có phương thức lưu trữ an toàn.

Nghị định cũng thắt chặt điều kiện tài chính đối với chứng thực chữ ký số công cộng, nâng mức ký quỹ hoặc bảo lãnh tương đương từ 5 tỷ đồng lên 10 tỷ đồng, hoặc dựa trên số lượng thuê bao (300.000 thuê bao đối với dịch vụ trả trước tối đa một năm), đồng thời yêu cầu mua bảo hiểm trách nhiệm và thiệt hại.

Về yêu cầu kỹ thuật và vận hành, Nghị định số 23/2025 quy định toàn bộ hệ thống thiết bị dùng để cung cấp DVTC phải được đặt tại Việt Nam. Hệ thống phải đảm bảo an toàn thông tin mạng cấp độ 3 và bảo vệ dữ liệu cá nhân. Chứng thư chữ ký số công cộng của thuê bao có thời hạn tối đa 3 năm. Phần mềm ký số và kiểm tra CKS phải tuân thủ nguyên tắc trung lập công nghệ và không được tạo ra rào cản kỹ thuật nhằm hạn chế việc kiểm tra hiệu lực CKS. Phần mềm phải có chức năng kết nối với Cổng kết nối dịch vụ chứng thực chữ ký số công cộng.

Các tổ chức cung cấp DVTC có 2 năm để rà soát, nâng cấp hệ thống và nhân lực nhằm đáp ứng các điều kiện mới của Nghị định từ ngày Nghị định có hiệu lực (10/4/2025). Chứng thư số cấp trước Luật Giao dịch điện tử 2023 có hiệu lực được phép gia hạn một lần, tối đa 5 năm và không quá thời hạn còn lại của giấy phép.

Các tham luận tại Hội nghị tập trung vào ứng dụng và giá trị của DVTC trong các lĩnh vực, nhấn mạnh vai trò của DVTC trong việc đảm bảo mọi giao dịch số có giá trị pháp lý tương đương giao dịch giấy tờ.

Các đại biểu tham dự Hội nghị.

Đặc biệt, theo các tham luận, DVTC là ngành nghề kinh doanh có điều kiện, bao gồm: dịch vụ cấp dấu thời gian, dịch vụ chứng thực thông điệp dữ liệu và dịch vụ chứng thực chữ ký số công cộng. Hiện tại, Việt Nam có 26 đơn vị cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký số công cộng và dự kiến đạt trên 9,6 triệu chữ ký số vào năm 2025.

DVTC mang lại giá trị lớn trong việc xác minh danh tính và thúc đẩy giao dịch an toàn trong nhiều lĩnh vực như hành chính công (rút ngắn quy trình xử lý dịch vụ công), giáo dục và y tế (áp dụng cho học bạ, bệnh án điện tử), tài chính, ngân hàng, thuế (hóa đơn, kê khai điện tử), cùng thương mại và dân sự (hợp đồng điện tử).

Để đạt được mục tiêu Chính phủ đề ra là 70% công dân trưởng thành có CKS, các đại biểu đề xuất các cơ quan quản lý cần tập trung đẩy mạnh phối hợp với các nhà cung cấp DVTC để trang bị CKS cá nhân như một công cụ số thiết yếu cho người dân ngay trong năm 2025–2026; Triển khai nghiệp vụ ký số với toàn bộ các dịch vụ công trực tuyến dành cho người dân và doanh nghiệp, tạo môi trường để người dân làm quen với công cụ số; Ứng dụng CKĐT và DVTC vào các quy trình nghiệp vụ trên môi trường số để tạo ra một môi trường giao dịch an toàn, tin cậy…

Hiện CKS đã được triển khai trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia, hỗ trợ người dân và doanh nghiệp thực hiện các thủ tục hành chính trực tuyến từ xa một cách nhanh chóng và an toàn. Theo thống kê, tính đến tháng 8/2025, Việt Nam đã phát hành hơn 22 triệu CKS, tương đương với khoảng 36,1% dân số trưởng thành có CKS.

Hoàng Quý - Nguyễn Trường Giang