TP Huế hướng đến hình thành Khu thương mại tự do Chân Mây - Lăng Cô

Khu kinh tế (KKT) Chân Mây - Lăng Cô nằm ở vị trí liên kết thuận lợi giữa Huế và Đà Nẵng, vừa gần trục cao tốc Bắc - Nam, vừa có cảng nước sâu và cũng không xa biên giới Lào.

TS. Trần Thị Hồng Minh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chính sách và Chiến lược cho biết, khu vực phía Đông Nam TP Huế có các điều kiện để hình thành khu thương mại tự do (FTZ - Free Trade Zone); cụ thể là KKT Chân Mây - Lăng Cô.

Sau hơn 15 năm phát triển, đến cuối năm 2024, KKT này đã được Thủ tướng phê duyệt Quyết định điều chỉnh quy hoạch đến năm 2045, tạo hành lang pháp lý vững chắc và cơ sở nền tảng để quy hoạch sẵn sàng cho phát triển thành FTZ.

Với diện tích khoảng 27.108ha, KKT Chân Mây- Lăng Cô được quy hoạch thành 5 phân khu chức năng: Khu cảng biển, khu công nghiệp, khu phi thuế quan, khu đô thị và khu du lịch. Sự hiện diện của khu phi thuế quan cho thấy tiềm năng phát triển thành một FTZ với đầy đủ cấu phần để thu hút các hoạt động thương mại, logistics.

Cảng Chân Mây, TP Huế đủ sức đón tàu chở hàng lên tới 70.000 tấn, hoặc tàu chở kháchdài trên 300m.

Đặc biệt, KKT Chân Mây - Lăng Cô nằm ở vị trí liên kết thuận lợi giữa Đà Nẵng và Huế, vừa gần trục cao tốc Bắc - Nam, vừa có cảng nước sâu và cũng không xa biên giới Lào. KKT Chân Mây - Lăng Cô định hướng phát triển thành một đô thị công nghiệp sạch, cảng biển và thương mại quốc tế, liên kết chặt chẽ với đô thị Đà Nẵng, hình thành một trong những trung tâm giao thương quốc tế lớn và hiện đại của vùng động lực miền Trung.

Ngày 22/4/2025, Thủ tướng đã ban hành Công điện 47/CĐ-TTg yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tập trung xây dựng khu thương mại tự do tại một số địa phương trọng điểm kinh tế, đồng thời nghiên cứu mô hình “cảng miễn thuế” để đưa Việt Nam trở thành trung tâm logistics lớn, thúc đẩy phân phối hàng hóa qua nền tảng số.

Với vị trí của Huế trên trục hành lang Đông - Tây và cửa ngõ biển, FTZ sẽ là nơi tập trung các trung tâm phân phối, kho ngoại quan, dịch vụ cảng biển phục vụ cho luồng hàng hóa quá cảnh và xuất nhập khẩu của cả khu vực Trung Bộ, Tây Nguyên và nước bạn Lào.

Mô hình phát triển của FTZ Huế là tích hợp “Cảng biển + Logistics + Công nghiệp + Dịch vụ”. Trong đó, cảng Chân Mây đóng vai trò hạt nhân cho hoạt động giao nhận và trung chuyển quốc tế; trung tâm logistics cung cấp dịch vụ lưu kho, phân phối và gia công giá trị gia tăng; các khu công nghiệp, khu chế xuất trở thành động lực thu hút FDI vào những ngành công nghệ cao, lắp ráp và chế biến sâu; trong khi hệ sinh thái đô thị, du lịch, tài chính sẽ bổ sung các dịch vụ hỗ trợ, tạo môi trường sống - làm việc đẳng cấp quốc tế.

TS. Trần Thị Hồng Minh gợi ý, cần kiến nghị Quốc hội và Chính phủ ban hành một Nghị quyết thí điểm thành lập FTZ tại Khu kinh tế Chân Mây - Lăng Cô với những cơ chế, chính sách ưu đãi đặc thù. Cần tích hợp quy hoạch Trung tâm Logistics và FTZ Huế vào quy hoạch tổng thể quốc gia cũng như quy hoạch vùng.

Theo TS.Trần Thị Hồng Minh, TP Huế cần một chiến lược bài bản, chuyên nghiệp, tập trung vào việc thu hút các tập đoàn hàng đầu thế giới.

Đồng thời huy động đa dạng nguồn lực từ ODA, PPP, FDI và khu vực tư nhân để sớm hoàn thiện các công trình hạ tầng giao thông then chốt. Ứng dụng AI, Big Data, IoT và Blockchain trong quản lý, vận hành logistics và thủ tục hải quan.

TP Huế cần một chiến lược bài bản, chuyên nghiệp, tập trung vào việc thu hút các tập đoàn hàng đầu thế giới trong lĩnh vực vận tải biển, logistics và sản xuất công nghệ cao, qua đó tạo ra sức bật cho tăng trưởng bền vững và hội nhập quốc tế.

Võ Linh