TPHCM sắp đấu giá loạt khu đất 'vàng' dọc metro, Vành đai 3
Trong thời gian tới, TPHCM sẽ hoàn thành 355 km đường sắt đô thị và phát triển TOD ở 11 vị trí dọc nhà ga các tuyến metro. Đi kèm với đó, TPHCM sẽ đấu giá nhiều khu đất rộng hàng chục đến hàng trăm hecta để làm TOD.
Đấu giá nhiều khu “đất vàng”
UBND quận Tân Phú (TPHCM) vừa ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện khu vực TOD dọc tuyến metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương) theo Nghị quyết 98 của Quốc hội trên địa bàn quận Tân Phú.
Theo đó, việc tổ chức rà soát khu vực TOD nhằm tổ chức thực hiện khai thác quỹ đất có điều kiện chỉnh trang, phát triển thuộc khu vực xung quanh nhà ga tuyến metro số 2.

TPHCM sẽ đấu thầu nhiều khu đất phát triển mô hình TOD dọc tuyến metro số 1- 2 và tuyến đường Vành đai 3. Ảnh: Duy Anh.
Quý I/2025, quận Tân Phú sẽ phê duyệt chủ trương điều chỉnh cục bộ quy hoạch. Sau đó sẽ lập báo cáo và chấp thuận danh mục lập điều chỉnh cục bộ quy hoạch phân khu. Tiếp theo sẽ trình chấp thuận danh mục lập điều chỉnh cục bộ Quy hoạch phân khu.
Trong đó, quận Tân Phú đề xuất xin bố trí vốn ngân sách TPHCM lập điều chỉnh quy hoạch; lập trình thẩm định kế hoạch lựa chọn nhà thầu, phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu; đấu thầu lựa chọn tư vấn lập quy hoạch... vào quý I/2025.
Tới quý II/2025, quận Tân Phú sẽ lập đồ án điều chỉnh cục bộ quy hoạch, tổ chức thẩm định điều chỉnh cục bộ quy hoạch, sau đó sẽ phê duyệt điều chỉnh quy hoạch.
Tới quý III/2025, quận Tân Phú sẽ lập, trình phê duyệt danh mục dự án thu hồi đất và kế hoạch sử dụng đất. Quý IV/2025 sẽ thực hiện bồi thường, hỗ trợ tái định cư, đấu giá lựa chọn nhà thầu. Tiếp theo sẽ phê duyệt dự án đầu tư, triển khai xây dựng trong quý IV/2025.
Khu đất được đem ra đấu giá là khu đất số I/82A Tây Thạnh có diện tích 26 ha, nằm tiếp giáp hai trục đường Tây Thạnh và Trường Chinh. Theo quy hoạch làm TOD đã được TPHCM duyệt, khu vực này sẽ có chức năng là đất hỗn hợp đầu tư thành khu đô thị nén, đồng thời khai thác thêm không gian ngầm để tối ưu hiệu quả sử dụng đất xung quanh nhà ga tuyến metro số 2.
Tương tự, UBND TP.Thủ Đức công bố sẽ đấu thầu 3 khu đất phát triển mô hình TOD dọc tuyến metro Bến Thành - Suối Tiên và tuyến đường Vành đai 3.
Đầu tiên là khu đất diện tích 160 ha, nằm trên khu vực quanh ga Phước Long thuộc phường Trường Thọ và Phước Long A. Khu vực này kết nối với tuyến metro Bến Thành - Suối Tiên, được quy hoạch chức năng dự kiến là đất hỗn hợp và công trình công cộng.
Thứ hai là khu đất Nông trường Dừa thuộc phường Long Trường, có diện tích 152 ha kết nối với đường Vành đai 3. Khu đất này được quy hoạch là đất hỗn hợp và công trình công cộng.
Khu đất cuối cùng nằm trong nhóm 9 vị trí đã được TPHCM lên kế hoạch phát triển TOD giai đoạn 2025 - 2026. Trong đó, metro số 1 sẽ phát triển TOD quanh ga Phước Long (khu Trường Thọ, TP.Thủ Đức), với diện tích hơn 160 ha. Tại metro số 2, 3 sẽ thực hiện TOD ở các vị trí Tây Thạnh, Trung tâm Triển lãm Tân Bình, khu C30 gần ga Lê Thị Riêng…
64.000 ha đất có thể phát triển TOD
Theo kế hoạch của UBND TPHCM, trong 10 năm tới sẽ hoàn thành 355 km đường sắt đô thị và phát triển TOD ở 11 vị trí dọc nhà ga các tuyến metro. Riêng với tuyến metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương) sẽ thu hồi 3 khu đất, gồm khu đất Trung tâm Triển lãm và Thể dục thể thao quận Tân Bình, diện tích 5,1 ha; khu đất ô số I/82A Tây Thạnh tại quận Tân Phú, diện tích 26 ha; Khu C300, nằm giữa quận 10 và Tân Bình, diện tích gần 41 ha để làm mô hình TOD.
Giai đoạn 2025 - 2026, TP HCM dự kiến phát triển TOD tại 9 vị trí dọc ba dự án giao thông lớn TPHCM đang triển khai, gồm metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên), số 2 (Bến Thành - Tham Lương) và Vành đai 3. Vị trí TOD có diện tích lớn nhất hơn 389 ha nằm ở xã Xuân Thới Thượng, huyện Hóc Môn, nơi diện tích nhỏ nhất là Trung tâm triển lãm và Thể dục thể thao quận Tân Bình, khoảng 5,1 ha.

Trung tâm triển lãm và Thể dục thể thao quận Tân Bình rộng khoảng 5,1 ha sẽ trở thành TOD. Ảnh: LDO.
Theo số liệu từ Sở Xây dựng, TPHCM ước tính đang có khoảng 64.000 ha đất có thể phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng. Trong đó, khoảng 32.000 ha khu vực đất nông nghiệp, đất trống, 9.000 ha đất công nghiệp, sản xuất, hoặc chuyển đổi chức năng và 23.000 ha đất đô thị cần chuyển đổi, cải tạo để phát triển TOD.
Với đường Vành đai 3, có 5 vị trí phát triển TOD, gồm khu đất Nông trường Dừa và khu đất Long Bình ở TP.Thủ Đức; khu Tân Hiệp, khu số 6 Xuân Thới Thượng và khu Xuân Thới Sơn, thuộc huyện Hóc Môn.
Tổng diện tích các TOD này rộng trên 1.000 ha và mỗi điểm đô thị gần như một đô thị vệ tinh thu nhỏ của các khu vực trung tâm. TPHCM đưa ra ba mô hình triển khai TOD dọc các tuyến metro, vành đai. Thứ nhất, mô hình TOD tại vùng lõi nhà ga (trong phạm vi bán kính từ 400 - 500 m).
Mô hình này sẽ phát triển đô thị mật độ cao tối ưu; đất sử dụng hỗn hợp, đa chức năng, thương mại dịch vụ kết hợp ở; đi bộ là hình thức đi lại chủ yếu trong khu vực TOD; giao thông đối ngoại chủ yếu bằng đường sắt đô thị.
Thứ hai, mô hình TOD tại vùng chuyển tiếp nhà ga (ngoài phạm vi bán kính 400 - 500 m và thuộc bán kính 800 - 1.000 m) phát triển đô thị mật độ cao; sử dụng đất hỗn hợp với nhà ở và công trình dịch vụ xã hội; giao thông nội khu chủ yếu đi bộ và xe đạp; kết nối giao thông với nhà ga bằng xe buýt hoặc xe cá nhân nhẹ (xe đạp, xe điện…); giao thông đối ngoại chủ yếu vẫn là đường sắt đô thị.
Cuối cùng là mô hình đô thị tập trung tại vùng phụ cận các nút giao thông của đường Vành đai 3. Mô hình này phát triển theo hướng hình thành các khu dân cư tập trung, khu chức năng đô thị, các khu công nghiệp, logistics…
Trong đó, phát triển đô thị trung, cao tầng quanh lõi trung tâm, sử dụng đất hỗn hợp khu ở và dịch vụ xã hội; giao thông nội khu chủ yếu xe đạp, xe điện; giao thông đối ngoại chủ yếu kết nối đường nhánh và giao thông công cộng.