Trà Thái Nguyên - Hương vị xưa, tương lai mới

“Muốn đi xa, trà Thái Nguyên không chỉ cần sản phẩm tốt, thương hiệu mạnh, mà còn cần một không gian văn hóa để thế giới đến và trải nghiệm. Lễ hội Trà quốc tế chính là một nhịp cầu như thế.”

Nhưng nếu dừng lại ở đó, chén trà Thái Nguyên sẽ chỉ quẩn quanh trong làng, trong xóm, chợ quê, trong nước. Muốn đi xa hơn với giá trị cao hơn, chén trà ấy phải khoác lên mình hơi thở mới của thời đại - hiện đại, bền vững, gắn với nhu cầu và gu thưởng thức của người tiêu dùng khắp năm châu. Đó chính là thách thức và cơ hội để trà Thái Nguyên viết tiếp hành trình của mình.

Có lần đi thực tế ở Thái Nguyên, được mời ngồi bên hiên một ngôi nhà nhỏ. Trên bàn tre, bà cụ chủ nhà rót chén trà nóng. Vị chát đầu lưỡi, ngọt hậu dần nơi cổ họng, làm lòng người ấm lại. Trà ở đây không chỉ để uống, mà còn để mở lời, để nối kết. Một chén trà đơn sơ mà thắm tình làng nghĩa xóm.

Muốn đi xa hơn với giá trị cao hơn, chén trà phải khoác lên mình hơi thở mới của thời đại - hiện đại, bền vững, gắn với nhu cầu và gu thưởng thức của người tiêu dùng khắp năm châu.

Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan

Xu hướng uống trà

của thế giới

Sức khỏe là trên hết: Người tiêu dùng tìm đến các loại trà xanh giàu chất chống oxy hóa (như hợp chất EGCG trong trà xanh), trà thảo mộc hỗ trợ giấc ngủ, tiêu hóa, giảm căng thẳng.

Hữu cơ và bền vững: Người mua ngày càng ưu tiên sản phẩm có chứng nhận hữu cơ (Organic), thương mại công bằng (Fair Trade), hay các nhãn xanh khác như Liên minh Rừng mưa (Rainforest Alliance). Tất cả đều đòi hỏi sản phẩm minh bạch, truy xuấtđược nguồn gốc.

Trải nghiệm văn hóa: Người tiêu dùng tìm kiếm không chỉ vị trà, mà còn cả câu chuyện, nghi lễ, văn hóa thưởng trà.Trà trở thành một phần nghệ thuật sống.

Tiện lợi, hiện đại: Nhu cầu tăng mạnh đối với trà túi lọc cao cấp, trà hòa tan, bột trà xanh (matcha), và đặc biệt là đồ uống chế biến sẵn, gọi là “Ready-to-Drink” (trà đóng chai, lon, uống ngay).

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan trao đổi với các hợp tác xã chè Thái Nguyên tại Hội chợ Triển lãm nông nghiệp Quốc tế lần thứ 23 - AgroViet 2023.

Hàm ý cho trà Thái Nguyên

Đa dạng sản phẩm chế biến sâu:
Từ chè xanh truyền thống, phát triển thêm bột trà, trà túi lọc phối hương, trà đóng chai tiện lợi, bánh kẹo và mỹ phẩm chiết xuất từ trà.

Định vị sản phẩm sức khỏe:
Khai thác lợi thế khoa học của trà Thái Nguyen giàu EGCG, kết hợp với thảo mộc bản địa như gừng, hoa nhài, hoa cúc, sả… để tạo dòng sản phẩm “Trà vì sức khỏe”.

Thương hiệu xanh và có trách nhiệm:
Hướng tới chứng nhận hữu cơ, gắn chỉ dẫn địa lý “Trà Thái Nguyên”, truy xuất nguồn gốc bằng mã QR (Quick Response Code – mã phản hồi nhanh).

Kể chuyện sản phẩm:
Mỗi gói trà là một câu chuyện về vùng đất, về bàn tay người nông dân, về văn hóa cộng đồng gắn với cây chè.

Khung chiến lược phát triển

trà Thái Nguyên

1. Sản phẩm:

Dòng truyền thống cao cấp: Chè xanh đặc sản, chè ướp hương sen, hương nhài, hương các loài hoa khác.

Dòng sức khỏe và hữu cơ: Trà xanh hữu cơ, trà phối thảo mộc, bột trà matcha.

Dòng tiện lợi hiện đại: Trà túi lọc, trà hòa tan, trà đóng chai – uống ngay.

Sản phẩm phụ trợ: Bánh kẹo từ trà, mỹ phẩm thiên nhiên từ trà xanh.

2. Thị trường mục tiêu:

Châu Âu, Mỹ: Ưu tiên trà hữu cơ, tràsức khỏe, trà đóng chai.

Nhật Bản, Hàn Quốc: Thị trường ưa chuộng bột trà matcha chất lượng cao.

Trung Đông, Nga: Chuộng chè xanh đậm vị, bao bì sang trọng.

Đông Nam Á: Tăng trưởng mạnh ở sản phẩm trà sữa, trà pha chế tiện lợi.

3. Thương hiệu và truyền thông:

Xây dựng thông điệp: “Thai Nguyen Tea - Linh hồn xanh của Việt Nam”.

Nhấn mạnh ba giá trị: Chất lượng - Văn hóa - Bền vững.

Bao bì kể chuyện: Hình ảnh đồi chè, nụ cười người trồng trà, sắc xanh thiên nhiên.

4. Chuỗi giá trị và tổ chức sản xuất:

Nguyên liệu: Quy hoạch vùng chè theo tiêu chuẩn quốc tế như GlobalGAP (Thực hành nông nghiệp tốt toàn cầu), Organic.

Chế biến: Đầu tư dây chuyền hiện đại, giữ trọn hương vị, nâng giá trị.

Liên kết: Kết nối nông dân - hợp tác xã - doanh nghiệp - nhà khoa học - nhà thiết kế bao bì - chính quyền.

Thị trường: Kết hợp kênh phân phối truyền thống và thương mại điện tử xuyên biên giới.

Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Thái Nguyên Trịnh Việt Hùng chia sẻ cách hái chè “1 tôm 2 lá” cùng ông Park Sungho, Tổng Giám đốc SEVT tại Thái Nguyên và Bắc Ninh

Lễ hội Trà quốc tế -

Cánh cửa kết nối thế giới

Một lễ hội không chỉ có phần hội mà còn có phần “tri thức” và “kết nối”:

Không gian thưởng trà quốc tế: Mỗi quốc gia mang phong cách trà riêng để giao lưu: Nhật Bản với trà đạo, Trung Quốc với công phu trà, Anh với trà chiều, Việt Nam với chén chè xanh dân dã.

Diễn đàn hợp tác trà toàn cầu: Các nhà khoa học, doanh nghiệp, nông dân cùng bàn về xu hướng tiêu dùng, công nghệ chế biến, phát triển bền vững.

Cuộc thi sáng tạo sản phẩm từ trà: Thúc đẩy ý tưởng khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo - từ đồ uống, ẩm thực đến mỹ phẩm, quà tặng.

Không gian nghệ thuật và du lịch: Trình diễn dân ca, múa rối, triển lãm ảnh nghệ thuật về đồi chè, trải nghiệm hái chè cùng nông dân.

Lễ hội ấy, nếu được duy trì thường niên, sẽ biến Thái Nguyên
thành “thủ phủ trà” không chỉ của Việt Nam, mà còn là điểm
hẹn của những người yêu trà toàn cầu.

Muốn đi xa, trà Thái Nguyên không chỉ cần sản phẩm tốt, thương hiệu mạnh, mà còn cần một không gian văn hóa để thế giới đến và trải nghiệm. Lễ hội Trà quốc tế chính là một nhịp cầu như thế.

Tầm nhìn

Trà Thái Nguyên cần bước ra khỏi vai trò “nguyên liệu thô” để trở thành “sản phẩm giá trị gia tăng”, mang bản sắc và triết lý bền vững. Mỗi chén trà không chỉ là thức uống, mà còn là “đại sứ văn hóa” của Việt Nam trên bàn trà thế giới.

Giữ được hồn cốt của chén trà quê hương, đồng thời thổi vào đó hơi thở mới của thời đại, đó là cách để trà Thái Nguyên vừa tôn vinh di sản, vừa mở ra tương lai. Và trong những ngày hội trà quốc tế, khi bạn bè năm châu cùng nâng chén trà xanh Thái Nguyên, ta sẽ thấy rõ một điều: từ nương chè quê hương, chúng ta có thể gửi đi thông điệp hòa bình, hữu nghị và bền vững cho cả thế giới.

Lê Minh Hoan