Trách nhiệm với từng đồng thuế của dân

Đợt 2 này, Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc phân bổ hơn 14.710 tỷ đồng cho 129 dự án đã đủ thủ tục đầu tư. Theo rà soát của Ủy ban Tài chính - Ngân sách, tất cả các dự án này đã được dự kiến bố trí đủ 100% vốn thuộc nguồn vốn của Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội (sau đây gọi là Chương trình) trong phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2023.

Tuy nhiên, nhiều dự án trong danh mục đợt 2 lại có thời hạn hoàn thành trong năm 2024, 2025. Trong đó, một số dự án được bố trí đủ vốn trong năm 2023 nhưng dự kiến kết thúc năm 2024, 2025. Một số dự án chưa xác định rõ việc bố trí phần vốn cam kết của địa phương trong năm 2023 và kết thúc năm 2024 - 2025. Điều này chưa đáp ứng yêu cầu của Nghị quyết 43/2022/QH15, đó là, “việc lựa chọn và phân bổ vốn cho các dự án thuộc Chương trình phục hồi phải bảo đảm giải ngân vốn của Chương trình trong 2 năm 2022 và 2023”.

Bên cạnh đó, Chính phủ quá chậm trễ trong việc trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội danh mục các dự án sử dụng nguồn vốn còn lại của Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội. Chỉ còn 1 tháng nữa là đến “hạn chót” trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến, thời hạn giải ngân cũng chỉ trong năm 2023 song số vốn còn lại khá lớn - hơn 14.151 tỷ đồng; trong đó lĩnh vực y tế có số dự án chưa hoàn thiện thủ tục đầu tư chiếm tỷ lệ lớn nhất với 33/40 dự án, chiếm tỷ lệ 82,5%. Điều này chắc chắn dẫn đến khó khăn trong việc triển khai thực hiện và hoàn thành giải ngân trong năm nay!

Tại phiên họp sáng qua, Ủy ban Thường vụ Quốc hội yêu cầu Chính phủ phải rà soát kỹ thời hạn hoàn thành các dự án (đợt 2), bảo đảm việc phân bổ, bố trí vốn phải tuân thủ nghiêm túc nguyên tắc, tiêu chí tại Nghị quyết 43/2022/QH15. Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh: dự án nào không đúng với nguyên tắc, tiêu chí của Quốc hội sẽ bị loại. Thời hạn giải ngân của dự án cùng lắm là hết quý I.2024. Những dự án giải ngân đến năm 2025, đề nghị địa phương bổ sung kinh phí để làm.

Đối với số vốn còn lại của Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội chưa đủ thủ tục đầu tư (hơn 14.151 tỷ đồng), Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ khẩn trương rà soát, hoàn thiện danh mục và báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến trước ngày 31.3.2023 theo đúng Nghị quyết số 69/2022/QH15 về dự toán ngân sách nhà nước năm 2023. Sau thời hạn này, hơn 14.151 tỷ đồng còn lại sẽ bị “hủy luôn”, không thực hiện phân bổ tiếp, kể cả phối hợp với việc điều hòa các nguồn vốn của kế hoạch đầu tư công trung hạn.

Lĩnh vực ngân sách - tài chính phải rất nghiêm túc, bảo đảm tuân thủ quy định của Luật Ngân sách Nhà nước, Luật Đầu tư công và các nghị quyết của Quốc hội - điều Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh trong phiên họp hôm qua có ý nghĩa hết sức quan trọng với sự phát triển của đất nước cũng như nâng cao hiệu quả, hiệu lực hoạt động của Quốc hội. Chỉ khi kỷ luật, kỷ cương ngân sách được bảo đảm, nguồn lực và tài sản quốc gia mới được sử dụng hiệu quả, giúp đạt mục tiêu đưa đất nước phát triển nhanh và bền vững. Bảo đảm kỷ luật ngân sách, nhất là kỷ luật chi ngân sách được thực thi nghiêm túc cũng là trách nhiệm của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các cơ quan của Quốc hội với những đồng thuế người dân đóng góp.

Do vậy, yêu cầu Ủy ban Thường vụ Quốc hội đặt ra với Chính phủ trong việc giao danh mục và mức vốn cho nhiệm vụ, dự án thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội là hoàn toàn xác đáng. Chính phủ phải bảo đảm tuân thủ các nguyên tắc, tiêu chí Quốc hội đã đề ra; đồng thời phải chịu trách nhiệm chi tiết về từng nhiệm vụ, dự án khi phân bổ vốn theo thẩm quyền.

Hà Lan