Trải nghiệm hành trình của giọt cà phê

KHI NƯƠNG RẪY HÓA PHÒNG HỌC

Sáng sớm, khi làn sương còn lẩn khuất trên đỉnh đồi, tiếng nói cười của học sinh Trường Tiểu học và THCS xã Đăk Hà đã rộn ràng giữa những nương cà phê. Ở đó, những "nông dân nhỏ tuổi" đang chăm chú quan sát từng phiến lá, đo độ ẩm đất và ghi chép quá trình sinh trưởng của cây.

Không còn là những tiết học gò bó trong bốn bức tường, các em hòa mình vào thiên nhiên, tham gia trồng cây, vun xới, tỉa cành, bón phân, tưới nước, đồng thời quan sát sâu bệnh và tìm hiểu các biện pháp phòng, chống.

Học sinh tìm hiểu về trái cà phê ngay tại vườn.

Khi mùa thu hoạch đến, các em tự tay thu hái, phơi, rang và xay cà phê. Không chỉ thế, các em còn thực hành thiết kế nhãn, đóng gói sản phẩm và giới thiệu thức uống từ cây cà phê đến khách hàng - loài cây đã gắn bó máu thịt với mảnh đất đầy nắng và gió này.

"Chúng tôi muốn mang tinh thần học đi đôi với hành vào từng môn học. Khi học sinh được trực tiếp trồng, chăm sóc, thu hoạch, chế biến và quảng bá cà phê, các em sẽ hiểu rằng tri thức không chỉ đến từ sách vở, mà còn từ thực tiễn cuộc sống. Từ đó, các em học được lòng kiên trì, trân trọng giá trị lao động và niềm tự hào về quê hương", cô Nguyễn Thị Ái Thùy, phụ trách mô hình, chia sẻ.

Các em say mê tìm hiểu về cây cà phê.

Từ trải nghiệm thực tế, cây cà phê trong mắt học trò không chỉ là hình ảnh cha mẹ gùi quả nặng trên vai hay những lần trăn trở mỗi khi vụ mùa đến mà còn trở thành nguồn cảm hứng để học tập, để ước mơ.

"Được tự tay hái quả chín, phơi hạt dưới nắng, xay thành bột rồi mang đi quảng bá, em mới hiểu được giá trị lao động của cha mẹ. Em mường tượng mỗi ly cà phê đều chứa hương đất, hương cây và cả sự tảo tần của của người trồng cà phê. Sau này em muốn mở một quán cà phê nhỏ rồi kể câu chuyện con người, vùng đất quê mình cho du khách biết đến", em Đào Thị Trà My, học sinh lớp 9A, say sưa kể.

Học sinh thích thú trải nghiệm hoạt động xay, phơi, chế biến cà phê.

Không dừng lại ở những nương cà phê, mô hình "Trải nghiệm hành trình của giọt cà phê" còn lan tỏa vào các môn học. Trong môn Toán, học sinh học cách tính toán sản lượng thu hoạch; ở môn Vật lý, các em hiểu quy trình nhiệt trong rang xay; còn môn Ngữ văn, các em viết cảm nhận về nghề trồng cà phê, về cha mẹ, về quê hương mình.

"Chúng tôi nhận thấy khi gắn bài học với thực tế, các em hào hứng hơn, chủ động hơn rất nhiều. Nhiều em vốn nhút nhát, nay đã tự tin thuyết trình, chia sẻ cảm nhận, ý tưởng và hình thành ước mơ. Đây là minh chứng rõ cho việc trải nghiệm giúp học trò phát triển toàn diện về cả kỹ năng lẫn nhân cách", Phó hiệu trưởng Trường Tiểu học và THCS xã Đăk Hà Võ Văn Hồng cho biết.

NẢY MẦM Ý TƯỞNG TỪ... HẠT CÀ PHÊ

Từ mô hình "Trải nghiệm hành trình của giọt cà phê", học sinh Trường Tiểu học và THCS xã Đăk Hà đã nảy nở nhiều ý tưởng sáng tạo. Các em cùng nhau xây dựng ấn phẩm số để quảng bá cây cà phê trên các nền tảng như Facebook, Zalo.

Ấn phẩm bao gồm những video ghi lại quá trình học tập và sản xuất, bản đồ số thể hiện các khu vực trồng, chế biến cà phê tại xã Đăk Hà, không gian ảo 3D tái hiện quá trình từ trồng trọt đến thưởng thức và nhật ký ghi lại cảm xúc của từng học sinh trong hành trình trải nghiệm. Nhờ công nghệ, hành trình học tập của các em trở nên sinh động, hấp dẫn hơn.

"Chúng em tự quay video, dựng phim, thêm nhạc nền, thuyết minh… Mỗi sản phẩm là một câu chuyện về vùng đất Đăk Hà và con người nơi đây. Khi đăng tải lên mạng xã hội, được nhiều người khen ngợi, khích lệ chúng em thấy rất vui vì đã góp phần giới thiệu cây cà phê của quê hương mình”, em Nguyễn Thị Bảo Yến, học sinh lớp 8B, tự hào nói.

Học sinh quảng bá con người và cà phê xã Đăk Hà bằng hình ảnh.

Không chỉ lan tỏa trên mạng xã hội, các em còn mang câu chuyện cà phê đến các phiên chợ mini được tổ chức tại trường, những gian hàng tại phiên chợ nông sản ở địa phương.

Ở đó, học sinh tự tin kể về quá trình tìm hiểu của mình; thuyết trình, quảng bá thức uống làm từ cà phê; bán các sản phẩm thủ công từ hạt cà phê như túi thơm, nến, tranh hạt, móc khóa, gối nằm…

Học sinh tự tin giới thiệu sản phẩm đến người dân và du khách.

Để nâng cao hiệu quả mô hình, nhà trường còn thành lập Câu lạc bộ "Sáng tạo cùng hạt cà phê", nơi học sinh được giao lưu, thực hành kỹ năng sống, kỹ năng số, đồng thời nuôi dưỡng tinh thần khởi nghiệp. Ở đó, các em còn học cách lập kế hoạch, tổ chức hoạt động, kết hợp công nghệ với thực tiễn, từ đó lan tỏa tinh thần tự chủ, sáng tạo và yêu lao động.

Từ ý tưởng nhỏ, mô hình "Trải nghiệm hành trình của giọt cà phê" đã lan tỏa rộng rãi trong cộng đồng. Nhiều phụ huynh bày tỏ niềm vui khi thấy con mình không chỉ ham học hơn mà còn biết giúp đỡ cha mẹ, biết quý trọng từng giọt mồ hôi trên nương rẫy.

"Ngày trước con trẻ chỉ biết học chữ, ít khi quan tâm việc sản xuất của gia đình. Từ mô hình này, chúng hiểu nghề, biết yêu cây cà phê, biết quý công sức lao động của cha mẹ. Nhìn con hứng thú, trưởng thành như vậy, tôi thấy ấm lòng lắm", ông Phan Văn Hùng, có con đang học tại Trường Tiểu học và THCS xã Đăk Hà, bộc bạch.

Giữa triền đồi đầy nắng gió, nơi đất đỏ bazan hòa cùng hương cà phê nồng nàn, những cô cậu học trò Trường Tiểu học và THCS xã Đăk Hà vẫn ngày ngày gieo mầm ước mơ. Trong tiếng cười vang giữa khoảng trời xanh, người ta thấy một thế hệ học trò đang lớn lên từ chính hương đất, hương cây, từ niềm tin và tình yêu quê hương sâu sắc.

Có lẽ khi đó, người ta mới hiểu rằng giáo dục không chỉ là truyền đạt tri thức, mà còn là đánh thức tình yêu, lòng tự hào và ý chí vươn lên trong mỗi đứa trẻ.

Bài, ảnh: THU HIỀN