'Trái ngọt' từ chiến lược đào tạo mũi nhọn

Nhiều năm qua, ngành GD và ĐT tỉnh ta luôn khẳng định vị trí tốp đầu về chất lượng giáo dục của cả nước. Các thế hệ học sinh của tỉnh ta luôn để lại “dấu ấn” đặc biệt tại các kỳ thi tốt nghiệp THPT, thi học sinh giỏi (HSG) cấp tỉnh, cấp quốc gia, khu vực và quốc tế. Đó là minh chứng cho định hướng chiến lược giáo dục then chốt của tỉnh: Đào tạo mũi nhọn song hành với giáo dục toàn diện.

Lãnh đạo Sở GD và ĐT trao Giấy khen cho học sinh tiêu biểu tại Lễ Tuyên dương thành tích học sinh giỏi tỉnh năm học 2020-2021.

Từ cánh chim đầu đàn...

Là đơn vị giáo dục tiêu biểu của tỉnh, nhiệm vụ trọng tâm của Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong là phát hiện, bồi dưỡng HSG ở các môn khoa học tự nhiên, khoa học xã hội và một số môn ngoại ngữ thông dụng để đào tạo những thế hệ học sinh ưu tú và đạt thành tích cao trong các kỳ thi HSG quốc gia, quốc tế. Đây là nhiệm vụ, thế mạnh, cũng là chiến lược trọng tâm của nhà trường. Năm học 2020-2021, trường có 92 học sinh tham dự kỳ thi chọn HSG quốc gia THPT và đạt thành tích 4 giải Nhất, 19 giải Nhì, 25 giải Ba và 29 giải Khuyến khích; trong đó, khối 12 cả 55 học sinh tham dự đều đạt giải. Trong kỳ thi tốt nghiệp THPT, học sinh lớp 12 của trường lại tiếp tục khẳng định năng lực với kết quả đặc biệt xuất sắc: 17/49 em dự thi đạt tổng điểm 3 môn thi đại học từ 27 điểm trở lên (7 học sinh được miễn thi tốt nghiệp THPT theo quy định của Bộ GD và ĐT). Em Phùng Bá Quang, học sinh lớp 12 chuyên Địa đoạt giải Nhất kỳ thi chọn HSG quốc gia và cũng là thủ khoa tốt nghiệp của trường, thủ khoa khối C của tỉnh với 28,75 điểm; em Đỗ Vũ Bảo Ngọc, lớp 12 chuyên Nga đoạt giải Nhì môn tiếng Nga kỳ thi chọn HSG quốc gia, đạt 27,5 điểm khối D; em Hà Thị Ngọc Huyền, lớp 12 chuyên Hóa, đạt giải Nhì môn Hóa kỳ thi chọn HSG quốc gia và đạt 27,75 điểm khối B; em Nguyễn Quốc Hiệu, lớp 12 chuyên Toán 2 đoạt giải Khuyến khích kỳ thi HSG và đạt 28,1 điểm khối A1... Dù đã được xét chuyển thẳng vào đại học theo quy định hiện hành của Bộ GD và ĐT nhưng các em vẫn tiếp tục ôn tập và đạt kết quả cao trong kỳ thi tốt nghiệp THPT. Đây là kết quả xứng đáng cho những nỗ lực không mệt mỏi của các em, khẳng định truyền thống học giỏi của học sinh Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong và là đại diện cho truyền thống hiếu học, học giỏi của tỉnh. Không chỉ ghi dấu ấn tại các cuộc thi lớn bằng những giải thưởng danh giá, các em còn có quyết tâm chinh phục những kỳ thi tiếp theo với tất cả niềm say mê và khát khao chiếm lĩnh đỉnh cao tri thức. Thành công của các em tại kỳ thi tốt nghiệp THPT và các kỳ thi HSG tỉnh, quốc gia, quốc tế là minh chứng cho chiến lược giáo dục đào tạo của Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong, cũng là của ngành GD và ĐT tỉnh ta nhiều năm qua, đó là: Đào tạo mũi nhọn song hành với giáo dục toàn diện.

Cô và trò Trường THPT A Hải Hậu (Hải Hậu) trong một giờ học theo nhóm (Ảnh chụp trước ngày 27-4-2021).

... đến chiến lược giáo dục đào tạo then chốt

Chiến lược giáo dục đào tạo của tỉnh ta nhiều năm qua được thể hiện trong chiến lược giáo dục của các nhà trường và kế hoạch xây dựng các đội tuyển HSG. Điển hình như Trường THCS Đào Sư Tích - cơ sở giáo dục chất lượng cao của huyện Trực Ninh. Với mục tiêu vừa giữ vững chất lượng đại trà, vừa đảm bảo chức năng tuyển chọn, bồi dưỡng HSG, nhiều năm qua trường luôn quán triệt tinh thần dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh, đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá; nâng cao chất lượng dạy và học, đặc biệt là chất lượng rèn luyện mũi nhọn - cũng là mục tiêu trọng tâm của phong trào thi đua “Hai tốt”; phát huy vai trò chủ đạo của giáo viên trong công tác giảng dạy đại trà, công tác bồi dưỡng HSG và các thầy, cô giáo cốt cán các bộ môn, đặc biệt là giáo viên giỏi ở các bộ môn thế mạnh như: Toán học, Vật lý, Hóa học. Thực hiện chiến lược “đào tạo mũi nhọn song hành với giáo dục toàn diện”, chất lượng đại trà của trường luôn đứng đầu các trường THCS trong huyện, tỉnh. Hàng năm tỷ lệ học sinh lớp 9 của trường tốt nghiệp THCS luôn đạt 100%. Mỗi năm học, trường có 250-300 học sinh đoạt giải cấp huyện; đứng thứ nhất, nhì tỉnh khối THCS ở các kỳ thi HSG cấp tỉnh và đoạt giải quốc gia ở các môn, các lĩnh vực như: thi Hùng biện tiếng Anh, thi Khoa học kỹ thuật và ngày hội STEM, thi Toán học Hà Nội mở rộng HOMC, thi Olympic quốc tế Toán học SEAMO vòng quốc gia; thi Quốc tế Khoa học, Toán và Tiếng Anh ASIMO vòng quốc gia… Còn tại Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong, Ban giám hiệu trường và các thầy cô lãnh đội đội tuyển HSG quốc gia chia sẻ bí quyết, cũng là một trong những tiêu chí của các lãnh đội khi lựa chọn học sinh tham gia đội tuyển quốc gia là: Các em phải có năng khiếu vượt trội về môn chuyên và có năng lực học tập tốt các môn học khác. Vì thế, khi tham gia các đội dự tuyển rồi đội tuyển chính thức của kỳ thi HSG quốc gia, các em vững tin và tập trung cao nhất cho việc học tập môn chuyên. Bởi chính năng lực học tập tốt các môn học sẽ giúp các em có phương pháp tư duy, cách tiếp cận kiến thức tốt hơn, tâm lý vững vàng hơn khi tham gia học môn chuyên với lượng kiến thức đồ sộ, cao cấp hơn. Kiến thức cơ bản vững chắc cũng giúp các em nhanh chóng lấy lại cân bằng kiến thức cho các kỳ thi tốt nghiệp THPT sau thời gian tập trung cho kỳ thi HSG. Với phương châm này, nhiều năm nay, chất lượng HSG Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong luôn đứng trong tốp đầu cả nước, khắc phục được tình trạng học lệch. Ngoài ra, nhà trường còn có nhiều giải pháp tích cực ở các lĩnh vực để đẩy mạnh chất lượng giáo dục toàn diện, góp phần đào tạo những công dân mạnh khỏe về thể chất, mạnh mẽ về trí lực, lành mạnh về lối sống...

Đó là 2 đơn vị tiêu biểu đại điện cho các đơn vị có thành tích nổi bật trong đẩy mạnh chất lượng giáo dục toàn diện và chất lượng bồi dưỡng HSG. Ở tất cả các cấp học, trên tất cả các lĩnh vực, thời điểm nào toàn ngành GD và ĐT cũng đều có những nhà giáo tiêu biểu, xuất sắc và các HSG, tiềm năng. Có được kết quả trên, nhiều năm qua, toàn ngành đã đẩy mạnh phong trào thi đua “Đổi mới, sáng tạo trong dạy và học”, tổ chức nhiều sân chơi trí tuệ, các cuộc giao lưu với nhiều hình thức phù hợp, tạo điều kiện cho học sinh, giáo viên phấn đấu, khẳng định năng lực, bản lĩnh, tính sáng tạo của mình. Đặc biệt, Sở GD và ĐT chỉ đạo các nhà trường luôn kiên định phương châm tuyển chọn, bồi dưỡng HSG trên nền tảng giáo dục cơ bản, toàn diện, vững chắc.

Các cấp học tích cực đổi mới phương pháp dạy học gắn liền với đổi mới kiểm tra, đánh giá theo hướng phát triển năng lực, phẩm chất học sinh; triển khai thực hiện các mô hình giáo dục mới, phương pháp dạy học tích cực, đa dạng hóa các hoạt động giáo dục và hình thức tổ chức dạy học; chú trọng tổ chức các hoạt động giáo dục đạo đức, lối sống, kỹ năng sống cho học sinh. Chính vì vậy, học sinh luôn được tiếp cận với nội dung, phương pháp học tập tiên tiến, tích cực, giúp các em phát huy sự năng động, sáng tạo, chủ động hơn trong việc tự học có ý thức ứng dụng kiến thức được học vào giải quyết các vấn đề về chuyên môn và thực tiễn. 6 năm qua tỉnh ta có trên 500 HSG đoạt giải quốc gia (đạt 84,4%); 11 Huy chương Olympic quốc tế (3 Vàng, 3 Bạc, 5 Đồng); điểm bình quân thi tốt nghiệp THPT luôn đứng thứ Nhất, thứ Nhì toàn quốc; các cuộc thi, hội thi, các phong trào thi đua đều đạt thành tích nổi bật. Đặc biệt, 2 năm học 2019-2020 và 2020-2021, thực hiện mục tiêu kép vừa phòng, chống dịch COVID-19 vừa hoàn thành nhiệm vụ dạy học hiệu quả, kỳ thi tốt nghiệp THPT, tỉnh ta đứng nhất, nhì toàn quốc ở điểm trung bình các môn. Tỷ lệ học sinh đi thi HSG quốc gia đều đạt trên 83%...

Những thành tích trên là minh chứng cho sự đúng đắn trong chiến lược giáo dục của tỉnh, tạo động lực “tiếp lửa” cho các thế hệ sau trên hành trình bồi đắp tri thức, chinh phục các đỉnh cao mới trong sự nghiệp giáo dục. Để tiếp tục phát huy truyền thống, năm học tới, ngành GD và ĐT cần thực hiện tốt chỉ đạo của đồng chí Phạm Đình Nghị, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh tại Lễ Tuyên dương thành tích HSG tỉnh năm học 2020-2021: “Ngành Giáo dục, các nhà trường cần quan tâm, tạo điều kiện để đội ngũ giáo viên có trình độ chuyên môn giỏi tích cực tham gia vào nhiệm vụ bồi dưỡng HSG, học sinh năng khiếu, đồng thời có quy hoạch bồi dưỡng xây dựng đội ngũ giáo viên trẻ kế cận, giỏi về chuyên môn. Tập trung nâng cao chất lượng HSG, năng khiếu ở các ngành học, bậc học để có nhiều hơn nữa HSG quốc gia, khu vực và quốc tế”./.

Bài và ảnh: Minh Thuận