'Trái ngọt' từ chuyển đổi số ở các đô thị

Tăng năng suất lao động nhờ số hóa

Chị Hoa, một hướng dẫn viên du lịch tại Huế, người từng khá vất vả giới thiệu cố đô cho du khách. Năm 2024, sau khi TP Huế triển khai "Du lịch thông minh" trong chiến lược chuyển đổi số, chị đã sử dụng ứng dụng "HueTour" để cung cấp tour thực tế ảo (VR) tại Đại Nội.

TP.HCM phát triển đồng bộ nhờ hệ thống đô thị thông minh.

"Du khách đeo kính VR, có thể bước vào hoàng cung xưa, nghe thuyết minh đa ngôn ngữ. Nhờ công nghệ số, hệ thống vé điện tử, tôi dễ dàng quản lý các đoàn, không lo thất lạc", chị Hoa chia sẻ.

Cũng theo chị Hoa, hiện TP Huế đã số hóa toàn bộ tư liệu di sản, lưu trữ hàng ngàn tài liệu cổ, hỗ trợ nghiên cứu và quảng bá. Các đoàn khách quốc tế đều trầm trồ mỗi khi quét mã QR tại lăng Minh Mạng để xem video 3D tái hiện lịch sử.

"Chuyển đổi số thực sự đã giúp Huế bảo tồn di sản, đồng thời thu hút du khách toàn cầu", chị Hoa chia sẻ.

Còn tại Bình Dương, anh Lê Anh Tuấn, kỹ sư tại một nhà máy hồ hởi chia sẻ về tính hiệu quả của số hóa trong sản xuất.

Anh cho biết, năm 2024, tỉnh triển khai mô hình "Nhà máy thông minh" theo chiến lược công nghiệp 4.0, nhà máy đã áp dụng IoT (Internet of Things), gắn cảm biến trên dây chuyền, thu thập dữ liệu thời gian thực.

Một ngày, hệ thống AI phát hiện nguy cơ hỏng máy ép nhựa, cảnh báo kịp thời, tránh thiệt hại hàng tỷ đồng. Robot tự động hóa thay thế công việc của con người, còn anh Tuấn chuyển sang phân tích dữ liệu, tối ưu sản xuất. Hệ thống phần mềm ERP giúp số hóa toàn bộ quy trình, từ nguyên liệu đến kho hàng.

Bên cạnh đó, Bình Dương còn xây dựng Trung tâm điều hành đô thị thông minh (IOC), giám sát hoạt động công nghiệp toàn tỉnh. Chuyển đổi số đã giúp Bình Dương tăng năng suất 30%, củng cố vị thế thủ phủ công nghiệp Việt Nam.

Giao thông bớt ùn tắc, tiểu thương đắt hàng

Với danh hiệu "thành phố đáng sống", Đà Nẵng được coi là đơn vị tiên phong trong xây dựng đô thị thông minh theo tinh thần Nghị quyết 57.

Thành phố đã triển khai Trung tâm điều hành đô thị thông minh, tích hợp dữ liệu từ giao thông, y tế, giáo dục và an ninh, giúp lãnh đạo ra quyết định nhanh chóng và hiệu quả. Đà Nẵng đặt mục tiêu đến năm 2030, thuộc nhóm 3 địa phương dẫn đầu cả nước về đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Chị Bùi Thị Mai, một giáo viên dạy tại phường Thanh Bình, quận Hải Châu, chia sẻ: "Nhờ trung tâm điều hành đô thị thông minh, giám sát từ giao thông đến môi trường nên vào mùa mưa, mỗi khi nhận được thông báo ngập úng gửi qua ứng dụng, tôi đều thông báo cho nhóm phụ huynh để biết hướng di chuyển, điều chỉnh giờ đón học sinh. Hệ thống camera AI tại trường học cũng giúp tăng cường an ninh, giám sát các hoạt động, nhà trường cũng yên tâm hơn".

Còn tại TP.HCM, câu chuyện của chị Lan, tiểu thương kinh doanh truyền thống tại chợ Bến Thành cho thấy, sức mạnh của nền tảng số hóa.

Chị cho biết từng nghĩ đóng cửa sạp vì kinh doanh quá ế ẩm. Năm 2024, TP.HCM đẩy mạnh chuyển đổi số, hỗ trợ tiểu thương lên sàn thương mại điện tử. Chị đã tham gia khóa học "Bán hàng online" do Sở Công thương tổ chức và biết cách đăng sản phẩm lên Shopee và Lazada.

Chỉ sau một tháng, chị bán được rất nhiều áo dài và khăn thêu tay cho khách từ Hà Nội đến Cần Thơ, doanh thu tăng gấp đôi. Hệ thống thanh toán không tiền mặt qua ví Momo giúp chị nhận tiền ngay, không lo rủi ro. Thành phố còn triển khai "Chợ 4.0", kết nối tiểu thương với logistics thông minh, giao hàng trong 24 giờ.

Trở lại Hà Nội với câu chuyện của anh Nguyễn Hoài Nam, một tài xế taxi từng ngao ngán vì kẹt xe giờ cao điểm. Năm 2024, thành phố triển khai Trung tâm Điều hành giao thông thông minh, tích hợp camera AI và dữ liệu GIS.

Một sáng, ứng dụng iHanoi trên điện thoại anh Nam thông báo: "Tắc đường nghiêm trọng trên đường Giải Phóng, chủ phương tiện nên chuyển sang Vành đai 3". Nhờ hệ thống gợi ý lộ trình tối ưu, anh Nam đã chở khách đến sân bay Nội Bài đúng giờ, tiết kiệm thời gian khoảng 20 phút. Không chỉ vậy, anh còn tra cứu được vị trí bãi đỗ xe gần nhất qua ứng dụng, tránh vòng vo.

Quyết tâm đảm bảo các mục tiêu chiến lược

Nhận thức rõ vai trò của Nghị quyết 57, thời gian qua, các bộ ngành, địa phương đã có nhiều giải pháp đưa Nghị quyết đi vào thực tế cuộc sống; đảm bảo các mục tiêu chiến lược.

Tại Hà Nội, với nhiều giải pháp đồng bộ, công cuộc chuyển đổi số đã mang lại hiệu quả thiết thực trên mọi lĩnh vực, đặc biệt trong lĩnh vực giao thông.

Theo báo cáo của Thành ủy Hà Nội, nhờ triển khai hệ thống giám sát giao thông qua camera AI và Big Data đã giúp giảm 20% thời gian ùn tắc tại các nút giao trọng điểm như tại Cầu Giấy và Nguyễn Trãi; Ứng dụng bản đồ số 3D tích hợp dữ liệu giao thông - logistics hỗ trợ quy hoạch tuyến đường và tối ưu hóa luồng xe.

Tại dự án đường Vành đai 3, công nghệ BIM (Building Information Modeling) được áp dụng để mô phỏng và quản lý tiến độ thi công, giảm 15% chi phí và rút ngắn 3 tháng thời gian hoàn thành so với kế hoạch ban đầu.

Chia sẻ việc ứng dụng khoa học công nghệ trong lĩnh vực quản lý hoạt động đầu tư xây dựng, ông Lý Thanh Long, Chánh văn phòng Sở Xây dựng TP.HCM cho biết, công tác chuyển đổi số và đô thị thông minh được triển khai đồng bộ.

Sở Xây dựng đã ứng dụng trong phát triển cơ sở dữ liệu ngành, trong đó xây dựng và triển khai hệ thống phần mềm ứng dụng phục vụ quản lý cấp phép xây dựng tại sở và các quận, huyện, TP Thủ Đức; tạo lập cơ sở dữ liệu và số hóa hồ sơ, tài liệu giấy phép xây dựng và hồ sơ quản lý nhà thuộc sở hữu Nhà nước giai đoạn 2023-2025...

Khẳng định công cuộc chuyển đổi số mang lại kết quả tích cực tại thành phố di sản, ông Nguyễn Dương Anh, Phó giám đốc Sở Khoa học và công nghệ TP Huế chia sẻ, thành phố đã đưa ứng dụng công nghệ IoT vào quản lý hạ tầng đô thị; quản lý và điều hành giao thông…

Theo ông Bùi Minh Thạnh, Phó chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương, với chủ đề "Chuyển đổi số toàn dân, toàn diện, toàn trình để tăng tốc, bứt phá phát triển kinh tế số", Bình Dương tiếp tục đặt mục tiêu dẫn đầu cả nước về bộ đánh giá chuyển đổi số DTI vào năm 2025.

Nhóm phóng viên