Trận đánh cuối cùng của Gia Cát Lượng: Khi Tư Mã Ý nếm gạo ông biết mình đã thua?
Trong lần Lục xuất Kỳ Sơn thứ 6 - cũng là chiến dịch Bắc phạt cuối cùng của Gia Cát Lượng, Tư Mã Ý đã thoát chết kỳ diệu nhờ... 'ý trời'.
Khi Thục - Ngụy giao tranh, sự tồn tại của Tư Mã Ý trở thành rào cản lớn nhất đối với Gia Cát Lượng. Nhằm loại bỏ đối thủ, Gia Cát Lượng đã dày công bày binh bố trận, tìm cách dẫn dụ Tư Mã Ý cùng quân Ngụy rơi vào bẫy hỏa công đã chuẩn bị sẵn.
Hỏa công Thượng Phương Cốc: Mưu kế thần kỳ của Gia Cát Lượng
Nhận thức được thực lực của Gia Cát Lượng, quân Ngụy ra lệnh cho Tư Mã Ý án binh bất động, tránh giao chiến. Vì thế, hai phe giằng co suốt thời gian dài. Quân Thục từ xa đến, cũng không thể lập tức khai chiến.
Trước tình thế này, Gia Cát Lượng lập mưu, dụ Tư Mã Ý tiến vào Thượng Phương Cốc. Ông cho dựng hàng loạt lều cỏ trong hẻm núi, bên ngoài ngụy trang thành kho lương thực, bên trong lại giấu đầy hỏa dược.
![Ảnh minh họa](https://photo-baomoi.bmcdn.me/w700_r1/2025_02_13_304_51468258/ba74c8baf9f410aa49e5.jpg)
Ảnh minh họa
Đồng thời, quân mai phục từ trên cao sẵn sàng châm lửa, biến cả Thượng Phương Cốc thành biển lửa, tiêu diệt Tư Mã Ý cùng toàn bộ quân Ngụy.
"Việc cần làm, ta cũng đã làm rồi. Chỉ chờ ý trời" - từ trên cao, Gia Cát Lượng lặng lẽ quan sát và chờ đợi.
Tư Mã Ý, vốn nổi tiếng thận trọng, đã cân nhắc rất kỹ trước khi ra quyết định. Sau một hồi suy tính, ông hạ lệnh đại quân tiến vào Thượng Phương Cốc để thu hồi quân lương bị quân Thục chiếm giữ. Đúng như dự liệu của Gia Cát Lượng, kế hoạch đã thành công một nửa.
Khi chứng kiến Tư Mã Ý cùng đại quân tiến sâu vào hẻm núi, Gia Cát Lượng mỉm cười, thốt lên: "Tư Mã Ý, cuối cùng ngươi cũng đã tự chui vào mồ".
Khoảnh khắc Tư Mã Ý đưa nắm gạo vào miệng, ông lập tức nhận ra mùi dầu hỏa. Gạo đã bị tẩm dầu, cả đội quân mắc bẫy. Toàn bộ Thượng Phương Cốc không phải kho lương mà là một kho hỏa dược khổng lồ.
Đúng lúc đó, ngọn lửa bùng lên dữ dội, quân Thục từ trên cao liên tục phóng hỏa xuống, biến Thượng Phương Cốc thành địa ngục rực cháy. Tư Mã Ý cận kề cái chết, không còn đường lui.
Trước biển lửa cuồng nộ, Tư Mã Ý thừa nhận thất bại. Ông lệnh cho quân sĩ vứt bỏ vũ khí, thoát thân bằng mọi giá. Tuy nhiên, dù đối diện với tử thần, ông vẫn một lòng trung thành với chủ công, thề không đầu hàng.
![Ảnh minh họa](https://photo-baomoi.bmcdn.me/w700_r1/2025_02_13_304_51468258/140e68c0598eb0d0e99f.jpg)
Ảnh minh họa
Từ trên cao, Gia Cát Lượng, lúc này đã già yếu, quỳ xuống, gọi lớn: "Chủ công... Trung Nguyên có thể bình định rồi. Đại Hán có thể trung hưng rồi".
Bỗng, tiếng quân Ngụy vang lên khúc hát: "Gió thổi vi vu, sông Dịch lạnh. Tráng sĩ một đi không trở về". Gia Cát Lượng chấn động. Đây chính là khúc ca Kinh Kha hát trước khi ám sát Tần Thủy Hoàng.
Tư Mã Ý hát bài này, tức là đã thề không đội trời chung với quân Thục Hán, quyết chiến đến cùng dù có phải bỏ mạng.
"Tư Mã Ý quả nhiên là một anh hùng. Đáng kính, đáng phục."
Nhưng!
"Nhân tính không bằng trời tính"
Giây phút Tư Mã Ý rút kiếm, đặt lên cổ mình, ông ngẩng mặt lên trời, nói lớn: "Tiên Đế! Thần đến gặp người đây!".
Đúng lúc ấy, những giọt nước nhỏ tí tách xuống lưỡi kiếm. Trời mưa! Một hạt. Hai hạt... Rồi mưa trút xuống ào ạt.
Cơn mưa oan nghiệt dập tắt biển lửa ở Thượng Phương Cốc.
Gia Cát Lượng lặng người. Ông thở dài: "Suốt 9 tháng nay, Kỳ Sơn không một giọt mưa. Vì sao hôm nay lại mưa lớn thế này? Trời không giúp ta, mà lại giúp họ Tào. Mười năm Bắc phạt, sáu lần ra Kỳ Sơn, hôm nay khó khăn lắm mới dồn Tư Mã Ý vào đường cùng, vậy mà...".
Dứt lời, Gia Cát Lượng thổ huyết, ngã gục. Trên đường trở về, ông mang trọng bệnh.
Vài giờ sau khi thoát khỏi biển lửa, Tư Mã Ý nói với con trai: "Lâu nay ta không tin thiên văn. Nhưng sau cơn mưa này, ta đã hiểu, trời cao quả thực có ý chí của riêng mình".
Dẫu vậy, theo chính sử, trận chiến Thượng Phương Cốc chỉ là truyền thuyết, không có thật. Câu chuyện thất bại của Gia Cát Lượng trước ý trời một lần nữa khẳng định rằng dù "thần cơ diệu toán" đến đâu, con người cũng không thể chống lại thiên mệnh.
Chiến dịch Bắc phạt lần thứ 6 thất bại, Gia Cát Lượng vì bệnh nặng và áp lực quá lớn mà qua đời, hưởng dương 54 tuổi.