Trao sứ mệnh lịch sử cho doanh nghiệp tư nhân

Tạo chỗ đứng cho doanh nghiệp tư nhân

Theo GS. TS. Hoàng Văn Cường - Ủy viên Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội khóa XV, Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội, vào năm 2006, khu vực kinh tế tư nhân được nhắc đến như một động lực quan trọng của tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên đến thời điểm hiện tại, khu vực kinh tế tư nhân đã được nhìn nhận như một "động lực quan trọng nhất của nền kinh tế". Bằng chứng là Chính phủ cũng đã có những hành động cụ thể để tạo điều kiện thuận lợi cho khu vực kinh tế tư nhân phát triển.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đã gặp mặt đoàn đại biểu doanh nhân tiêu biểu của Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và Hội Doanh nhân Tư nhân Việt Nam nhân kỷ niệm 20 năm Ngày Doanh nhân Việt Nam, hồi tháng 11/2024 (Ảnh: Báo Nhân dân).

Nếu như trước đây, khu vực tư nhân tham gia vào đầu tư công hạn chế, thì đến thời điểm hiện tại, khu vực tư nhân đã được tham gia nhiều vào đầu tư công thông qua các đơn đặt hàng của Chính phủ dành cho các tập đoàn tư nhân. Chính phủ cũng đặt mục tiêu cắt giảm 30% các thủ tục hành chính không cần thiết, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho khu vực kinh tế tư nhân phát triển. Đặc biệt, tới đây, Bộ Chính trị sẽ có nghị quyết về phát triển kinh tế tư nhân.

TS Võ Trí Thành - viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh kỳ vọng, Nghị quyết sẽ có những đột phá để doanh nghiệp tư nhân nỗ lực hơn, bao gồm các giải pháp đột phá từ môi trường chính sách, hạ tầng, nguồn nhân lực, tiếp cận các yếu tố sản xuất như đất đai, con người, công nghệ, vốn...

Bên cạnh đó, nghị quyết thúc đẩy đổi mới sáng tạo, tạo dựng liên kết với doanh nghiệp vừa và nhỏ, phát triển các doanh nghiệp dẫn dắt. Ngoài ra, cần tạo điều kiện cho phát triển start-up, chuyển đổi chất lượng hơn cho doanh nghiệp vừa và nhỏ, và tạo ra những doanh nghiệp dẫn dắt trong nền kinh tế để kinh tế tư nhân thực sự vươn mình, phát huy tiềm năng của kinh tế tư nhân.

Thực tế, môi trường kinh doanh tại Việt Nam dù đã cải thiện nhưng vẫn còn những điểm nghẽn lớn. Báo cáo của Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã công bố những năm gần đây cũng cho thấy, nhiều doanh nghiệp tư nhân vẫn gặp khó trong thủ tục hành chính, tiếp cận đất đai, tín dụng và bị ảnh hưởng bởi chi phí không chính thức. Điều này làm giảm động lực mở rộng sản xuất, đổi mới công nghệ và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Ngoài ra, sự liên kết giữa doanh nghiệp tư nhân với khu vực FDI và doanh nghiệp nhà nước vẫn còn lỏng lẻo. Trong khi các doanh nghiệp FDI nắm giữ phần lớn chuỗi cung ứng giá trị cao, doanh nghiệp tư nhân nội địa chủ yếu chỉ tham gia ở các khâu có giá trị gia tăng thấp. Nếu không có chính sách hỗ trợ phù hợp, khu vực kinh tế tư nhân sẽ khó phát huy vai trò của mình trong việc thúc đẩy tăng trưởng bền vững. Để kinh tế tư nhân thực sự trở thành động lực mạnh mẽ, cần có những giải pháp đồng bộ và quyết liệt để doanh nghiệp tư nhân phát triển.

Với gần một triệu doanh nghiệp, 5 triệu hộ kinh doanh cá thể, khu vực kinh tế tư nhân hiện đóng góp 51% GDP, hơn 30% ngân sách nhà nước, tạo ra hơn 40 triệu việc làm, chiếm hơn 82% tổng số lao động trong nền kinh tế, đóng góp gần 60% vốn đầu tư toàn xã hội.

Kinh tế tư nhân không chỉ giúp mở rộng sản xuất, thương mại, dịch vụ mà còn góp phần quan trọng trong việc nâng cao năng suất lao động, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và gia tăng năng lực cạnh tranh quốc gia. Sự vươn lên mạnh mẽ của nhiều doanh nghiệp tư nhân Việt Nam không chỉ làm chủ thị trường nội địa mà còn khẳng định thương hiệu trên thị trường quốc tế. "Điều này chứng tỏ rằng nếu có môi trường phát triển thuận lợi, doanh nghiệp Việt Nam hoàn toàn có thể vươn xa, cạnh tranh sòng phẳng với thế giới", Tổng Bí thư viết. Đây là một thông điệp rõ ràng về việc cần một hệ thống chính sách đồng bộ để khu vực kinh tế tư nhân có thể phát triển mạnh mẽ hơn.

"Hãy tin tưởng những doanh nghiệp tư nhân"

Việt Nam phấn đấu hình thành và phát triển các tập đoàn kinh tế tư nhân lớn, mạnh, có năng lực cạnh tranh quốc tế, có sứ mệnh dẫn dắt, hỗ trợ doanh nghiệp nội địa khác cùng tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Việt Nam đang đứng trước khởi điểm lịch sử mới, kỷ nguyên mới - “kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam”, như lời Tổng Bí thư Tô Lâm. Các doanh nghiệp, doanh nhân đã và đang có sự chuẩn bị như thế nào?

Các doanh nghiệp, doanh nhân Việt Nam đã và đang có sự chuẩn bị tâm thế sẵn sàng để chấn hưng được sự phát triển vươn mình của đất nước, đặc biệt là tạo động lực cho phát triển kinh tế. Bên cạnh việc hiến kế cho Đảng và Nhà nước thì doanh nghiệp, doanh nhân đã và đang chủ động tiếp thu, thích ứng và làm chủ những tiến bộ khoa học công nghệ; đồng thời dự báo đón đầu những phát triển mới của công nghệ ở mọi lĩnh vực của nền kinh tế.

Lãnh đạo Chính phủ và đại diện các doanh nghiệp trao đổi cởi mở bên lề hội nghị của Thường trực Chính phủ làm việc với các doanh nghiệp tư nhân lớn ngày 21/9/2024. Ảnh: VOV News

Đặc biệt, đồng hành cùng cả hệ thống chính trị, đội ngũ doanh nhân đang nỗ lực khắc phục những hạn chế, yếu kém của mình, nung nấu tư duy, khát vọng, bồi đắp nguồn lực và nhân lên tầm cao sứ mệnh với tâm thế mới, xung lực mới vững bước tiến vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, vì sự cường thịnh của đất nước, vì hạnh phúc của Nhân dân.

Hiện Việt Nam đã trở thành số 1, số 2 trong nhiều ngành hàng, lĩnh vực trên thế giới, từ xuất khẩu nông sản đến phần mềm. Đến nay, Việt Nam đã có một số doanh nhân lọt vào top “tỷ phú USD” toàn cầu. Cộng đồng doanh nhân là tầng lớp có hoài vọng, tri thức, có trí tuệ, đã và đang là những hạt nhân đi đầu trong xã hội.

Khẳng định năng lực, sáng kiến của các tập đoàn tư nhân Việt Nam là không giới hạn, Chủ tịch Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn Trường Hải Trần Bá Dương, mong muốn Đảng và Nhà nước, Chính phủ hãy tin tưởng ở những doanh nghiệp tư nhân. Ông Trần Bá Dương nhấn mạnh rằng: “THACO đang làm gì thì cũng cố gắng đóng góp vào tăng trưởng”. Cũng theo ông Trần Bá Dương, THACO đã có được những nền tảng nhất định trong các ngành đang hoạt động sản xuất kinh doanh để hướng đến một kỷ nguyên mới và phát triển với những định hướng, chiến lược rất rõ ràng mà Chính phủ đề ra.

Tương tự, ông Trần Đình Long - Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn Hòa Phát nhấn mạnh rằng, với mục tiêu tăng trưởng 8%, trong đó khu vực tư nhân đóng góp 60%. Lúc đó, mỗi doanh nghiệp sẽ là đóng vai trò là một tế bào của nền kinh tế và Hòa Phát cũng như vậy. Chính vì vậy, Hòa Phát cam kết tăng trưởng 15% mỗi năm, hưởng ứng mục tiêu tăng trưởng hai con số của đất nước giai đoạn 2025 - 2030.

Ông Nguyễn Việt Quang - Tổng Giám đốc Tập đoàn Vingroup cũng cho rằng, trong những năm qua Vingroup đã không ngừng nỗ lực đầu tư mạnh mẽ vào các lĩnh vực mang tính chiến lược như hạ tầng năng lượng, kinh tế xanh, kinh tế số, công nghiệp hỗ trợ nhằm góp phần hiện thực hóa tầm nhìn phát triển bền vững. “Vingroup cam kết sẽ đóng vai trò là một trong những doanh nghiệp tiên phong thúc đẩy sự đổi mới và phát triển bền vững của đất nước. Với sự đồng hành và hỗ trợ của Chính phủ, các Bộ, ban, ngành, doanh nghiệp tư nhân Việt Nam có cơ hội vươn xa, góp phần xây dựng một nền kinh tế thịnh vượng xanh và bền vững”- ông Quang nêu rõ.

Sẵn sàng cho kỷ nguyên vươn mình

Sau gần 40 năm thực hiện công cuộc Đổi mới, Việt Nam từ một nền kinh tế lạc hậu đã vươn lên lọt vào Top 40 nền kinh tế hàng đầu, có quy mô thương mại trong Top 20 quốc gia trên thế giới, là “mắt xích” quan trọng trong 16 hiệp định thương mại tự do gắn kết với 60 nền kinh tế chủ chốt ở khu vực và toàn cầu.

Quy mô nền kinh tế từ 26,3 tỷ USD trong những năm đầu Đổi mới tăng lên hơn 476,3 tỷ USD vào năm 2024. Theo Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng, Việt Nam được Liên hợp quốc và bạn bè quốc tế xem như một câu chuyện thành công, một điểm sáng về xóa đói giảm nghèo, không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân.

Tuy nhiên, thế giới đang chứng kiến nhiều thay đổi lớn, sự ra đời của các ngành công nghiệp mới, thay đổi chính sách của các nền kinh tế lớn kéo theo sự dịch chuyển các dòng vốn đầu tư, điều chỉnh trong cấu trúc đầu tư thương mại. Điều này vừa đặt ra các nguy cơ, thách thức nhưng đồng thời cũng mang đến cho các quốc gia thời cơ, vận hội mới.

Bối cảnh mới cũng đang đặt ra yêu cầu mới trong phát triển kinh tế đất nước, như phải tăng trưởng xanh, bền vững, là mục tiêu đạt net zero vào năm 2050, thu hút đầu tư và tạo sự bứt phá cho các ngành công nghiệp tiên phong như bán dẫn, AI, hydro xanh.

Tăng trưởng dựa vào khoa học-công nghệ, đổi mới sáng tạo, phát huy các động lực tăng trưởng mới, đến từ kinh tế tuần hoàn, kinh tế số và bằng cả các mô hình kinh tế mới.

Do đó, các doanh nghiệp lớn chủ động đi đầu, tiên phong trong những việc lớn, việc khó, việc mới, giải quyết những bài toán ở tầm quốc gia để tạo lực cho phát triển kinh tế, tạo dư địa phát triển cho doanh nghiệp nhỏ và vừa ở những lĩnh vực khác.

Vào thời điểm này, cả nước hào hứng, có niềm hy vọng to lớn là Việt Nam bước vào một kỷ nguyên mới, Việt Nam sẽ là một quốc gia hùng mạnh, phồn thịnh, đứng trong hàng ngũ các nước tiên tiến nhất trên thế giới. Chính thời điểm này Việt Nam sẽ làm mọi cách để mà phát triển, không thể bỏ lỡ.

Các chuyên gia, tổ chức quốc tế cũng kỳ vọng khu vực kinh tế tư nhân sẽ là “cầu nối” giúp doanh nghiệp Việt tiếp cận nhà đầu tư quốc tế nhiều hơn. Bà Nguyễn Thị Diệu Phương - Phó Giám đốc Điều hành, Tập đoàn VinaCapital, hiện đang phụ trách mảng đầu tư tư nhân và đầu tư thương lượng đánh giá, hoạt động đầu tư tư nhân tại Việt Nam có nhiều cơ hội để phát triển nhất là trong bối cảnh nền kinh tế vĩ mô sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ, qua đó tạo ra các doanh nghiệp chất lượng và có quy mô lớn. “Chúng tôi cũng đã tiếp xúc và gặp gỡ rất nhiều nhà đầu tư, gồm các quỹ và cả nhà đầu tư chiến lược đến từ Singapore, Thái Lan, Châu Âu, Mỹ, Nhật… đang tìm hiểu cơ hội đầu tư vào các doanh nghiệp tư nhân tại Việt Nam”- bà Diệu Phương chia sẻ

Báo cáo của Ngân hàng Thế giới (WB) tại Việt Nam công bố tuần qua cho thấy, trong năm 2024, đầu tư tư nhân đóng góp đến 62% tổng vốn đầu tư toàn xã hội, giúp tăng trưởng đầu tư toàn xã hội đạt 7,2%, gần bằng mức trước đại dịch Covid-19. Theo các chuyên gia kinh tế của WB, đầu tư tư nhân tăng cao là yếu tố chính thúc đẩy đầu tư năm qua. Chuyên gia kỳ vọng điều này sẽ tiếp tục trong năm 2025 và là một trong những động lực hỗ trợ tăng trưởng cho Việt Nam trong thời gian tới.

Thảo Nguyên