Triển khai công tác ngoại giao khoa học công nghệ tại Liên bang Nga

Ngày 14/11, Đại sứ quán Việt Nam tại Liên bang Nga đã tổ chức triển khai Kế hoạch hành động về công tác ngoại giao khoa học công nghệ đến năm 2030 của Bộ Ngoại giao thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Ông Đoàn Khắc Hoàng, Tham tán - Công sứ Đại sứ quán, đã trình bày một số nét chính của chương trình, trong đó xác định 3 nguyên tắc chính là linh hoạt, chủ động, sáng tạo; tiếp thu có chọn lọc; khuyến khích sự tham gia của cả Nhà nước và doanh nghiệp lấy người dân làm trung tâm.

Trong định hướng hợp tác quốc tế về khoa học công nghệ của Việt Nam, Liên bang Nga được xếp vào nhóm thứ nhất cùng với các quốc gia phát triển khác. Do đó, công tác ngoại giao khoa học tại địa bàn có ý nghĩa quan trọng và phải đạt được các nhận định mang tính chất tham mưu cho chính phủ và các bộ, ngành.

Tại buổi làm việc, Trưởng phòng Khoa học và Công nghệ của Đại sứ quán Nguyễn Ngọc Anh đã giới thiệu về định hướng cũng như chiến lược của Nga trong phát triển khoa học công nghệ, từ đó đưa ra nhận định về các tiềm năng mà Việt Nam có thể khai thác và phát triển sâu rộng hơn. Theo đó, cho dù thiên về phát triển khoa học cơ bản so với thiên hướng ứng dụng của Việt Nam, Liên bang Nga luôn là đối tác hợp tác an toàn và đáng tin cậy của Việt Nam. Điều này đặc biệt có vai trò quan trọng tính đến yêu cầu phải bảo đảm chủ quyền và lợi ích quốc gia trong hợp tác về khoa học công nghệ, cũng như bảo đảm vị thế công bằng của Việt Nam trong các dự án chung.

Theo báo cáo của người đứng đầu bộ phận Giáo dục Đại sứ quán Mai Nguyễn Tuyết Hoa, ngoài các trung tâm nghiên cứu khoa học lâu đời thì hiện công tác nghiên cứu cũng rất được chú trọng tại các trường đại học trên toàn liên bang, đặc biệt là các trường được chọn vào dự án liên bang “Priority” nhằm hỗ trợ các trường đại học.

Với số lượng sinh viên, học viên cao học, nghiên cứu sinh Việt Nam hàng năm sang Nga học theo nhiều diện thì đây là cơ hội tốt rất cần tận dụng để học viên Việt Nam có thể tiếp cận sớm và tham gia các dự án nghiên cứu khoa học trình độ cao.

Tỷ lệ học viên Việt Nam theo học các ngành STEM (khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học) hiện chiếm khoảng 30% tổng số du học sinh tại Nga. Đây là một tỷ lệ rất tích cực, và Việt Nam cần tận dụng điều kiện chính trị thuận lợi hiện nay để duy trì và tăng tỷ lệ này, xây dựng cho mình một đội ngũ cán bộ khoa học được đào tạo nền tảng, có kinh nghiệm nghiên cứu trình độ cao và hợp tác quốc tế.

Về phần mình, Đại sứ Đặng Minh Khôi nhấn mạnh hiện nay khoa học công nghệ được xác định là động lực mới để phát triển nền kinh tế đất nước, trong đó địa bàn Nga so với nhiều nước khác có ưu thế đặc biệt về tính an toàn trong hợp tác khoa học công nghệ. Do đó, để hiện thực hóa và nâng cao hơn nữa hiệu quả hợp tác, yếu tố quan trọng là nhận thức về vai trò này của người làm công tác ngoại giao khoa học.

Cho dù ứng dụng không phải là thế mạnh song những thành tựu ứng dụng của nền khoa học Nga đã và đang được công nhận trên thế giới và tại Việt Nam, gần đây nhất là vaccine phòng COVID-19 và thuốc điều trị ung thư mới được Bộ Y tế Việt Nam cấp phép. Hệ thống các trường đại học và Viện hàn lâm Khoa học của Nga luôn giữ thứ hạng cao trong các bảng xếp hạng thế giới.

Đại sứ Đặng Minh Khôi nhận định khó khăn trong giai đoạn mới lại có thể trở thành cơ hội, tạo điều kiện thuận lợi trong hợp tác chuyển giao công nghệ. Về các lĩnh vực trọng tâm cần nghiên cứu sâu để có những tham vấn kịp thời và chính xác cho chính phủ và các bộ, ngành, Đại sứ Đặng Minh Khôi chỉ ra năng lượng và công nghệ hạt nhân, công nghệ vũ trụ và vệ tinh, khoa học cơ bản, công nghiệp quốc phòng, công nghệ sinh học, công nghệ thông tin, trong đó nhấn mạnh đến công tác đào tạo nhân sự.

Buổi làm việc về triển khai công tác ngoại giao khoa học này sẽ gợi mở ra các sáng kiến khác nhằm đi đến các công việc cụ thể, tạo ra bước đổi mới về chất trong nhận thức và hành động của những người làm ngoại giao một cách khoa học, đề cao khoa học và giúp đưa khoa học thành định hướng quan trọng trong ngoại giao./.

(TTXVN/Vietnam+)