Triển lãm ảnh 'Thời gian và những thành phố' của nghệ sĩ Việt Nam-Thụy Sĩ

Ngoài trải nghiệm thị giác, khán giả còn có trải nghiệm thính giác khi theo dõi các thước phim về quá trình sáng tác và đời sống thường nhật của thành phố. (Ảnh: HNV)

Đây cũng là một trong nhiều hoạt động thuộc khuôn khổ Biennale nhiếp ảnh quốc tế Photo Hanoi ’25 do Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội phối hợp Viện Pháp tại Việt Nam cùng tổ chức trong tháng 11 này tại Hà Nội.

Triển lãm là một cuộc hội ngộ thú vị giữa 3 nghệ sĩ Thụy Sĩ (Beat Streuli, Alfio Tommasini, Matthieu Gafsou) và 3 nghệ sĩ Việt Nam (Lê Nguyễn Duy Phương, Trần Vĩnh Đạt, Bạch Nam Hải), đồng thời là một trong những ý tưởng ra đời sau chuyến nghiên cứu về hoạt động giám tuyển nhiếp ảnh tại Thụy Sĩ của Lê Nguyễn Duy Phương do Pro Helvetia tài trợ.

Triển lãm thu hút đông đảo khách tham quan, cả quốc tế và trong nước.

Nhịp sống đô thị hối hả, thường bị chi phối bởi những cuộc hẹn và thời hạn, đã lược giản thời gian thành một công cụ đơn thuần. Đối với nhiều cư dân thị thành, những trải nghiệm tinh tế về dòng chảy của thời gian dần trở nên mờ nhòe trong guồng quay thường nhật.

Tuy nhiên, đời sống ưa rong ruổi của một người thực hành nhiếp ảnh lại mang đến những góc nhìn tương phản. Khi di chuyển giữa các thành phố và ghi nhận những nền văn hóa cùng môi trường sống đa dạng, họ bắt gặp một loạt trải nghiệm khác biệt về thời gian.

Bằng việc kết hợp nhiếp ảnh với video, tĩnh lặng với chuyển động, triển lãm này khám phá mối quan hệ giữa không gian và thời gian từ nhiều góc độ. Các yếu tố tương phản này, khi được đặt cạnh nhau làm hiển lộ quy luật cơ bản của cuộc sống (sinh ra, lớn lên, làm việc rồi tạ thế), luôn nhất quán, bất chấp ranh giới địa lý.

Các đại biểu chăm chú lắng nghe giới thiệu về triển lãm.

Thời gian, trong câu chuyện trực quan này, tìm thấy điểm tham chiếu của nó trong chính nhân loại - một hằng số được xác định bởi mối liên hệ giữa những bãi cát thời gian luôn thiên biến trong cảnh quan đô thị và sự hữu thời của cuộc sống.

Nhiếp ảnh từ đó thoát khỏi vai trò quan sát, trở thành cầu nối để chúng ta chủ động tham gia vào và trân quý vẻ đẹp, sự phù du, cũng như mối liên kết của thời gian với các thành phố mà ta gọi là nhà.

Mỗi bức ảnh vượt lên trên chức năng ghi chép, trở thành sự chiêm nghiệm sâu sắc về vị trí của con người trong dòng chảy đô thị. Chúng nhắc ta rằng, giữa hỗn mang thị thành, vẫn luôn có những câu chuyện chực chờ, những khoảnh khắc đang diễn ra và những ký ức trân quý đang hình thành.

Thông qua tác phẩm của sáu nhiếp ảnh gia đến từ Việt Nam và Thụy Sĩ thuộc nhiều thế hệ với những kỹ thuật khác nhau, triển lãm mời gọi khán giả suy ngẫm về sự liên đới của chúng ta với thời gian, không gian và chính bản thân mình.

Ngài Aldo de Luca, Phó Đại sứ Thụy Sĩ tại Việt Nam.

Phó Đại sứ Thụy Sĩ, ngài Aldo de Luca nhấn mạnh, thông qua triển lãm này, Đại sứ quán Thụy Sĩ mong muốn góp phần thúc đẩy đối thoại giữa các nghệ sĩ Việt Nam và Thụy Sĩ, đồng thời giới thiệu tới công chúng Việt Nam những góc nhìn mới mẻ về đô thị và con người trong thời gian đương đại. Qua đó, mong muốn tạo ra một sân chơi quy mô và ý nghĩa cho các nghệ sĩ Việt Nam và thế giới.

Theo Lê Nguyễn Duy Phương, nghệ sĩ và đồng thời là giám tuyển triển lãm: “Năm 2023, tôi đã trình hiện nghiên cứu của mình về chủ đề “Thời gian” qua cách biểu đạt bằng hình ảnh với triển lãm “Đi tìm thời gian đã mất thời gian đi tìm”. Và rất may mắn, trong năm 2025, tôi giành được học bổng từ Pro Helvetia cho việc nghiên cứu giám tuyển về nhiếp ảnh tại Thụy Sĩ. Trong đợt nghiên cứu ngắn hạn đó, tôi đã phải di chuyển rất nhiều giữa các cuộc hẹn qua nhiều thành phố, đó cũng là một trong các lý do khiến tôi tiếp tục thực hiện nghiên cứu của mình với triển lãm “Thời gian và những thành phố” vào năm nay”.

Nghệ sĩ nhiếp ảnh Thụy Sĩ, ông Beat Streuli.

Là nghệ sĩ đại diện cho nhóm tác giả Thụy Sĩ tại triển lãm, nghệ sĩ Beat Streuli chia sẻ với Báo Nhân Dân về niềm vui khi có chùm ảnh chụp về thành phố New York (Mỹ) được trưng bày, giới thiệu tại triển lãm.

Theo nghệ sĩ Beat Streuli, việc chụp lại những khoảnh khắc của các cư dân tại các thành phố nơi ông sinh sống và đặt chân đến là một phần công việc của ông. Ông cũng bày tỏ hy vọng sẽ có một bộ ảnh đẹp, đặc trưng về thành phố Hà Nội.

“Đây là lần đầu tiên tôi đến Hà Nội và tôi rất háo hức được khám phá thành phố mà tôi đã mong muốn ghé thăm từ lâu, cả trên phương diện nhiếp ảnh lẫn cá nhân”, nghệ sĩ Beat Streuli trao đổi.

Triển lãm kéo dài đến hết ngày 22/11/2025.

LÊ NGUYỄN