Trình Quốc hội giảm 2% thuế VAT đến hết 2026

Sáng 13/5, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng đã trình bày tờ trình dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế giá trị gia tăng (VAT).

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, từ năm 2022 đến 6 tháng đầu năm 2025, Quốc hội đã quyết nghị giảm 2% thuế VAT với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10% (còn 8%), trừ một số nhóm hàng hóa, dịch vụ.

Theo Chính phủ, chính sách này sẽ tạo điều kiện rất lớn giúp doanh nghiệp giảm chi phí sản xuất, tăng lợi nhuận, tăng khả năng kích cầu. Dù vậy, nền kinh tế trong nước còn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt khi Mỹ công bố áp thuế đối ứng với các nước, trong đó có Việt Nam.

Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày tờ trình của Chính phủ về việc giảm thuế giá trị gia tăng. Ảnh: QH

Để tạo động lực thúc đẩy, phát triển cho nền kinh tế, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp, theo Chính phủ, cần tiếp tục thực hiện chính sách giảm thuế giá trị gia tăng. Tuy nhiên, phương án giảm thuế tại dự thảo nghị quyết lần này có sự thay đổi so với các nghị quyết của Quốc hội trước đây.

Cụ thể, về nguyên tắc đề xuất giảm thuế, Chính phủ nhấn mạnh chỉ giảm 2% thuế đối với hàng hóa, dịch vụ đang chịu thuế suất 10%.

Về đối tượng được giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng, Chính phủ đề xuất mở rộng với hàng hóa, dịch vụ phục vụ cho sản xuất kinh doanh, du lịch, tiêu dùng.

Ông Thắng cho biết, quy định này nhằm hỗ trợ tăng sức mua, kích cầu tiêu dùng, du lịch nội địa, hàng hóa đặc biệt góp phần quan trọng trong sản xuất kinh doanh; không giảm thuế với hàng hóa là tài nguyên khoáng sản, trừ hàng hóa đặc biệt góp phần quan trọng trong sản xuất kinh doanh như sản phẩm khai khoáng (trừ than), sản phẩm kim loại.

Hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt (trừ xăng) cũng là đối tượng không được giảm thuế giá trị gia tăng. Các dịch vụ khác như viễn thông, hoạt động tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản, như trước đây, vẫn tiếp tục thuộc nhóm không được giảm thuế.

Ông Phan Văn Mãi. Ảnh: QH

Thời gian áp dụng Chính phủ đề xuất là từ ngày 1/7 đến hết 31/12/2026.

Việc giảm 2% mức thuế giá trị gia tăng sẽ góp phần giảm trực tiếp chi phí của người dân trong việc tiêu dùng hàng hóa, dịch vụ và giúp doanh nghiệp giảm chi phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm, giúp sản phẩm của doanh nghiệp tăng khả năng cạnh tranh. Tuy nhiên, chính sách này dự kiến cũng giảm thu ngân sách trong 6 tháng cuối năm 2025 và cả năm 2026 gần 122.000 tỷ đồng.

Lo ngại liên tục gia hạn và kéo dài việc thực hiện chính sách giảm thuế VAT tạo tiền lệ không tốt

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi nêu rõ đa số ý kiến trong ủy ban nhất trí với sự cần thiết ban hành nghị quyết tiếp tục áp dụng chính sách giảm thuế VAT cho 6 tháng cuối năm 2025 và cả năm 2026 theo đề nghị của Chính phủ.

Việc này để hỗ trợ doanh nghiệp thúc đẩy sản xuất, kinh doanh, gắn với duy trì ổn định kinh tế vĩ mô.

Theo cơ quan thẩm tra, chính sách giảm thuế giá trị gia tăng lần này được Chính phủ kiến nghị cho thời gian áp dụng dài hơn (18 tháng) và với phạm vi mở rộng hơn so với những lần giảm thuế trước đây, vì vậy, việc ban hành nghị quyết riêng có thể là phù hợp.

Dù vậy, cũng có ý kiến trong cơ quan thẩm tra cho rằng việc liên tục gia hạn và kéo dài chính sách giảm thuế tạo tiền lệ không tốt, khiến chính sách thuế trở nên thiếu tính ổn định và không nhất quán.

Ngoài ra dư địa tài khóa, dư địa chính sách bị thu hẹp sẽ làm giảm khả năng ứng phó khi có khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng hơn trong tương lai...

Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề nghị Chính phủ có giải pháp hiệu quả để bảo đảm khắc phục được các khó khăn, vướng mắc trong thực hiện chính sách do vẫn có các hàng hóa, lĩnh vực loại trừ, không được giảm thuế, bảo đảm mục tiêu dễ thực hiện và tạo thuận lợi cho người nộp thuế đồng thời.

Lê Bảo - Dương Tú