Trình Quốc hội luật hóa quyền thu giữ tài sản bảo đảm

Trong dự thảo Luật sửa đổi lần này, Chính phủ đề xuất luật hóa 3 nhóm chính sách tại Nghị quyết 42, bao gồm các quy định về: (i) quyền thu giữ tài sản bảo đảm; (ii) kê biên tài sản bảo đảm của bên phải thi hành án và (iii) hoàn trả tài sản bảo đảm là vật chứng trong vụ án hình sự.

Theo Thống đốc Nguyễn Thị Hồng, hiện nợ xấu của hệ thống tín dụng vẫn tiếp tục ở mức cao và có xu hướng gia tăng đang là áp lực đối với lĩnh vực ngân hàng, nhất là trong bối cảnh Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng ít nhất 8% năm nay, mục tiêu tăng trưởng 2 con số trong những năm tiếp theo.

Việc luật hóa các quy định của Nghị quyết số 42 nhằm bảo đảm cơ sở pháp lý lâu dài, ổn định nhằm gia tăng hiệu quả xử lý nợ xấu, tăng cường khả năng tiếp cận tín dụng cho doanh nghiệp, người dân, từ đó tạo động lực cho phát triển kinh tế - xã hội.

Dự thảo Luật nêu rõ, tổ chức tín dụng, tổ chức mua bán, xử lý nợ được quyền thu giữ tài sản bảo đảm. Việc thu giữ tài sản bảo đảm chỉ được thực hiện trong trường hợp hợp đồng bảo đảm có thỏa thuận về việc bên bảo đảm đồng ý cho bên nhận bảo đảm có quyền thu giữ tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu khi phải xử lý tài sản bảo đảm theo quy định của pháp luật.

Thu giữ tài sản bảo đảm không phải là việc thu giữ đơn phương, vô điều kiện mà phải tuân thủ phạm vi, giới hạn, điều kiện thu giữ, bảo đảm công bằng, công khai, minh bạch, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của bên có nghĩa vụ, tổ chức tín dụng và các bên có liên quan.

Cũng theo dự thảo, trong quá trình thu giữ, tổ chức tín dụng không được áp dụng các biện pháp vi phạm điều cấm của pháp luật, trái đạo đức xã hội; tổ chức tín dụng chỉ được ủy quyền thu giữ cho công ty quản lý nợ và khai thác tài sản của tổ chức tín dụng đó; tổ chức mua bán, xử lý nợ chỉ được ủy quyền thu giữ cho tổ chức tín dụng bán nợ, công ty quản lý nợ và khai thác tài sản của tổ chức tín dụng bán nợ.

Đồng thời, tổ chức tín dụng, tổ chức mua bán, xử lý nợ phải xây dựng và ban hành quy định nội bộ về thực hiện thu giữ tài sản bảo đảm, bao gồm các quy định khi thực hiện việc ủy quyền thu giữ tài sản bảo đảm.

Thẩm tra về nội dung này, Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho rằng, luật hóa quyền thu giữ tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu là cần thiết song đề nghị rà soát, bảo đảm quy định chặt chẽ các điều kiện để thực hiện quyền thu giữ tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu; vai trò, trách nhiệm của UBND cấp xã và cơ quan công an cấp xã trong bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn xã hội trong quá trình thu giữ tài sản bảo đảm.

Cơ quan thẩm tra đề nghị giao Chính phủ quy định chi tiết trình tự, thủ tục thu giữ tài sản bảo đảm và xử lý tài sản bảo đảm sau thu giữ, bảo đảm công khai, minh bạch, phù hợp quy định của pháp luật, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của người bị thu giữ tài sản bảo đảm, các bên có liên quan.

Lưu Thủy