Trồng cam hữu cơ, hướng phát triển bền vững của nông dân Hà Tĩnh

Những vườn cam xanh mướt.

Tỉnh Hà Tĩnh nổi tiếng là "thủ phủ" của các loại cây ăn quả có múi như cam canh, cam bù, bưởi Phúc Trạch… Những năm gần đây, người dân Hà Tĩnh, đặc biệt tại các vùng trồng cam trọng điểm như Đồng Lộc, Vũ Quang, Hương Sơn, Hương Đô… đang mạnh dạn thực hiện chuyển đổi, mở rộng diện tích trồng cam hữu cơ nhằm nâng cao giá trị, khẳng định thương hiệu và chinh phục những thị trường khó tính.

Tại xã Vũ Quang, vườn cam hữu cơ rộng hơn 7 ha của anh Đoàn Ngọc Bảo đang vào vụ thu hoạch. Không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hay phân bón hóa học, anh Bảo chỉ dùng phân chuồng ủ men vi sinh, đạm cá và các dung dịch thảo mộc như ớt, tỏi, rượu, gừng để phòng trừ sâu bệnh. Nhờ vậy, cam có chất lượng vượt trội, được khách hàng nhiều tỉnh ưa chuộng, dù giá bán lên tới 120.000 đồng/kg vẫn luôn “cháy hàng”.

“Tôi chọn hướng đi sạch, bền vững, sản xuất cam theo phương pháp hữu cơ sinh thái. Hoàn toàn không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, hạn chế phân bón hóa học, chỉ dùng phân chuồng ủ men vi sinh, đạm cá, đậu tương, các dung dịch thảo mộc… để phòng trừ sâu bệnh”, anh Bảo cho biết.

Những vườn cam trĩu quả tại xã Đồng Lộc.

Tại xã Đồng Lộc hiện có hơn 500 ha cam, nhiều hộ cũng mạnh dạn chuyển sang trồng hữu cơ. Việc chuyển đổi sang trồng cam hữu cơ đã mang lại hiệu quả rõ rệt về sản lượng, chất lượng cũng như giá trị của sản phẩm.

Gia đình chị Dương Thị Mai là một trong những hộ dân tiêu biểu ở xã Đồng Lộc trong việc tiên phong áp dụng trồng cam theo hướng hữu cơ hoàn toàn. Khác biệt lớn nhất là việc cắt giảm hoàn toàn hóa chất. Thay vào đó là quy trình chăm sóc tỉ mỉ, thân thiện với môi trường.

“Trước đây, bà con chủ yếu trồng cam chanh theo cách truyền thống thay cho cam giòn theo hướng hữu cơ như hiện nay. Về mặt kỹ thuật, chuyển từ cách trồng truyền thống sang hữu cơ đòi hỏi kiên trì, tỉ mẩn. Mỗi cây cam được chăm sóc kỹ lưỡng, từ chọn phân bón, nguồn nước, cách phòng bệnh đều phải kỹ lưỡng từng bước. Nhưng đổi lại, đất ngày càng màu mỡ, cây khỏe hơn, cho quả ổn định”, chị Mai chia sẻ.

Người dân sử dụng các dụng cụ để bắt côn trùng làm hại cây cam.

Hiện trang trại cam của gia đình chị Dương Thị Mai đã thu hoạch bước đầu được 2 tấn. Ước tính vụ mùa này, gia đình chị Mai đạt sản lượng hơn 40 tấn cam, doanh thu hơn 1,2 tỷ đồng (tăng hơn 30% lợi nhuận so với năm trước).

Với mức giá thu mua cùng sản lượng ở mức cao, nhiều hộ gia đình trên địa bàn xã Đồng Lộc đang chuyển đổi hoặc tăng thêm diện tích trồng cam giòn. Ngay đầu vụ năm nay, nhiều hộ đã tiến hành làm bầu ươm giống cam giòn, thuê nhân công gieo trồng các gốc cam mới với hy vọng tiếp tục thắng lợi cho vụ cam tiếp theo.

Việc chuyển đổi sang trồng cam hữu cơ đã mang lại hiệu quả rõ rệt về sản lượng, chất lượng cũng như giá trị của sản phẩm.

Theo “Đề án phát triển nông nghiệp hữu cơ tỉnh Hà Tĩnh giai đoạn 2024 - 2030”, tỉnh Hà Tĩnh đặt mục tiêu đến năm 2030 có 2.500 ha đất trồng trọt đạt chuẩn hữu cơ. Đề án được triển khai đồng bộ, có lộ trình rõ ràng, gắn với chuyển đổi nhận thức, thay đổi tập quán sản xuất của nông dân từ canh tác truyền thống sang canh tác sinh thái, thân thiện với môi trường.

Trưởng phòng Kinh tế xã Đồng Lộc Nguyễn Xuân Diệu cho biết, việc chuyển đổi trồng cam sang hướng hữu cơ mang lại chất lượng, sản lượng cho quả cũng như đáp ứng các nhu cầu khắt khe của thị trường. Với mức giá thu mua cùng sản lượng ở mức cao, nhiều hộ gia đình trên địa bàn xã Đồng Lộc đang chuyển đổi hoặc tăng thêm diện tích trồng cam giòn.

“Để nâng cao giá trị và phát triển bền vững, chính quyền đã và đang tích cực hỗ trợ các hộ dân, đặc biệt là các hợp tác xã, trong việc tập huấn kỹ thuật, kết nối thị trường tiêu thụ sản phẩm sạch”, ông Diệu chia sẻ.

Tỉnh Hà Tĩnh có gần 44 ha cam đạt chứng nhận hữu cơ còn hiệu lực và hàng trăm ha đang được canh tác theo hướng hữu cơ, tập trung chủ yếu tại các vùng trồng cam nổi tiếng như Vũ Quang, Mai Hoa, Thượng Đức, Đồng Lộc, Hương Đô…

Xuân Sinh