Trồng rau sạch tại nhà: Mô hình cần nhân rộng

Niềm vui những “nông gia” thành phố

Chị Bùi Phương (Khu đô thị Văn Quán, quận Hà Đông - Hà Nội) đã cải tạo sân thượng thành vườn rau, trái sạch phục vụ nhu cầu gia đình trong cơn bão mất vệ sinh an toàn thực phẩm hiện nay. Chị trồng đủ loại từ rau củ đến các cây ăn quả như phúc bồn tử, việt quất, dưa Nhật, dâu tây, ổi...

Mô hình rau sạch này tạo nên không gian xanh.

Ngoài ra, chị còn trồng các loại hoa quý hiếm và đặt một chiếc xích đu trên sân thượng để cùng người thân thư giãn mỗi khi rảnh rỗi. Vì thế, không gian nhà chị thêm xanh mát, không khí trong lành hơn xua tan đi cái oi bức của nắng hè.

Chăm chỉ như một “nông dân” thực thụ, vườn rau nhà chị Phương xanh mởn đủ loại mùa nào thức nấy. Mùa hè thì trồng mướp, rau muống, mùng tơi…mùa đông thì trồng rau cải, su hào…

Trong vườn, các loại dưa lúc lỉu như dưa hấu, dưa gang, dưa lê, dưa chuột nhìn rất thích mắt. Sau bữa cơm chiều, gia đình chị lại thưởng thức những trái dưa chín mọng, ngon, ngọt mà lại an toàn.

Đến thăm gia đình anh Nguyễn Trường Sơn (Đức Diễn, quận Bắc Từ Liêm) vào trưa hè oi bức tháng 7. Nhưng khi vừa bước chân vào ngôi nhà 3 tầng, cái nóng bỗng dịu hẳn khi nhìn thấy giàn mướp lặc lè sai trĩu quả. Giàn mướp này ngoài để ăn, còn có tác dụng che mưa, che nắng khiến không khí ngôi nhà rất mát mẻ.

Cuối tuần, gia đình thu hoạch được hàng chục cân mướp vừa ăn vừa biếu người thân. Ngay bên cạnh, là vườn rau nhỏ xinh được cải tạo để trồng rau ăn theo mùa. Góc vườn, cà chua chín đỏ rực ngày nào cũng thu hoạch được cả rổ. Thậm chí, anh còn tự tay cắt từng vỏ chai, lon bia treo lên tường trồng các loại cây gia vị như hành, húng, xà lách…

Được biết, dù bận rộn với công việc cơ quan, hằng ngày anh Sơn và vợ vẫn dậy từ 5 giờ sáng để nhổ cỏ, bắt sâu, tưới nước cho cây rau. Anh Sơn cũng như một số người trồng rau sạch tại nhà mà tôi gặp nói rằng đó là niềm vui của những “nông gia” thành phố.

Xây dựng mô hình rau sạch với chi phí rẻ

Dù mới bắt đầu gây dựng vườn rau sạch này được hơn một năm, nhưng chị Bùi Phương đã khiến mọi người cảm thấy ngưỡng mộ và khâm phục vì sự kiên trì và tỉ mỉ của mình. Khi bắt đầu dỡ nửa mái nhà lợp tôn để làm vườn, điều đầu tiên chị Phương tính đến là làm sao cho trần khỏi thấm.

Chị mua loại chống thấm dạng bột lát đều một lớp dưới trần, sau đó làm thoát nước ở 2 bên cạnh vườn. Tiếp theo, chị lát gạch có độ dốc nhẹ xuống chỗ thoát nước dưới sàn để khi mưa, nước sẽ dồn hết xuống mà không bị đọng nước lại. Sau đó, chị Phương mua đất phù sa hữu cơ bán sẵn về trộn thềm trùn quế, trấu tươi, phân gà, phân bò, phân lân và vôi bột. Trộn đều và phơi một ngày hỗn hợp này trước khi cho vào chậu trồng.

Nói về bí quyết trồng cây không tốn kém, chị Phương chia sẻ: “Nhà tôi có riêng một bồn để ngâm các loại rau, củ, quả, ruột cá...kết hợp cùng dung dịch EM. Ngâm từ 20 - 30 ngày, chất trong thùng phân hủy thành nước, sau đó pha loãng dung dịch với nước rồi tưới cho cây mỗi ngày.

Đất cứ tơi xốp, thoát nước tốt và chú ý bổ sung dưỡng chất cho cây là cây xanh um ngay. Với sâu bệnh, dùng dung dịch tỏi, ớt, gừng ngâm rượu hoặc thuốc lào để phun định kỳ vừa an toàn mà không tốn kém”.

Tuy nhiên, theo anh Sơn chia sẻ, không phải gia đình nào cũng có điều kiện để lắp đặt giàn trồng rau cũng như hệ thống tưới phun tự động. Theo giá trên thị trường hiện nay, chi phí để lắp đặt giàn trồng rau 2 tầng khoảng 2 - 3 triệu đồng, hệ thống tưới phun tự động cho 20 - 30 m2 khoảng 5 triệu đồng, chưa kể mua thêm đất, phân bón và hạt giống, sẽ vào khoảng chục triệu đồng cho một mô hình chuẩn.

Chính vì vậy, nhiều gia đình dù cực kỳ quan tâm đến vấn đề trồng rau sạch nhưng vẫn lăn tăn vì chi phí quá cao.

Xuất phát từ nhu cầu trồng rau sạch, nhưng với chi phí rẻ, chị Trần Huyền (Thái Thịnh, quận Đống Đa) đã dành nhiều thời gian tìm hiểu nên đúc kết được kha khá kinh nghiệm. Về khay trồng rau, chị Huyền khuyên nên chọn mua thùng xốp loại chuyên đựng cá hồi từ Na Uy về.

Đây là loại thùng cực kỳ chắc chắn, cứng cáp, dùng rất bền mà giá chỉ khoảng 20.000 đồng/thùng, rẻ hơn rất nhiều so với chậu nhựa khoảng 50.000 – 70.000 đồng/thùng. Thùng này có kích thước hợp lý để trồng rau chứ không quá cao như thùng xốp mua tại các cửa hàng hoa quả. Xốp không chắc chắn lại phải cắt bớt đi rất kỳ công.

Còn nếu ban công có diện tích nhỏ, có thể mua sắt lỗ V về lắp ghép là tiết kiệm nhất. Vì loại này dễ tháo lắp, bền, chắc chắn và tận dụng để thiết kế giàn cho cây leo được. Chi phí khoảng 20.000 – 35.000 đồng/m2, làm kệ 2 tầng để được 6 khay xốp chỉ khoảng 400.000 – 500.000đồng, được bán rất nhiều trên đường La Thành.

“Như vậy, chỉ chưa đến 1 triệu đồng, các chị em có thể tự thiết kế được những giàn rau vừa khoa học vừa đẹp mắt”- chị Huyền nói.

Hy vọng mô hình rau sạch tại nhà sẽ được nhiều gia đình có ý thức tạo dựng những mảnh vườn nho nhỏ để góp phần nâng cao sức khỏe cũng như tô điểm thêm màu xanh cho thành phố.

Phương Bùi