'Trùm bút bi' Thiên Long đang kinh doanh ra sao trước tin về tay Tập đoàn Nhật Bản
Trước khi trở thành mục tiêu mua lại của tập đoàn Kokuyo (Nhật Bản), Thiên Long – một trong những thương hiệu văn phòng phẩm lớn nhất Việt Nam, lại ghi nhận kết quả kinh doanh thụt lùi trong quý 3 và 9 tháng đầu năm 2025. Thương vụ dự kiến trị giá 27,6 tỷ yen này đặt ra nhiều câu hỏi về chiến lược, sở hữu và sức khỏe tài chính của doanh nghiệp 'trùm bút bi'.
Kokuyo đang muốn mua lại Thiên Long
Theo thông báo mới của Thiên Long, tập đoàn Kokuyo (Nhật Bản) đang lên kế hoạch thâu tóm thông qua hai bước: mua lại cổ phần và chào mua công khai.
Bước đầu, Kokuyo dự định mua toàn bộ cổ phần của Công ty Thien Long An Thịnh (TLAT) – đơn vị đang nắm 46,82% cổ phần của Tập đoàn Thiên Long (TLG). Sau đó, tập đoàn Nhật sẽ tiếp tục chào mua công khai thêm 18,19% cổ phần TLG trên thị trường. Nếu cả hai bước hoàn tất, Kokuyo sẽ nắm giữ tổng cộng 65,01% cổ phần và biến Thiên Long thành công ty con.
Dữ liệu do Nikkei Asia công bố cho thấy tổng giá trị thương vụ khoảng 27,6 tỷ yen, tương đương 185 triệu USD. Thỏa thuận mua TLAT dự kiến hoàn tất vào tháng 8/2026, còn quá trình chào mua công khai sẽ diễn ra từ tháng 10 đến tháng 11/2026, phụ thuộc vào sự chấp thuận của cơ quan quản lý Việt Nam. Thiên Long cho biết toàn bộ thông tin giao dịch vẫn sẽ được cập nhật một cách thận trọng theo tiến trình làm việc của đôi bên. Doanh nghiệp kỳ vọng Kokuyo sẽ giúp tăng cường năng lực nghiên cứu, thiết kế và mở rộng không gian hợp tác quốc tế theo chiến lược toàn cầu hóa.
Tập đoàn Thiên Long của đại gia Cô Gia Thọ đang là mục tiêu thâu tóm của Tập đoàn Kokuyo (Nhật Bản) - Ảnh TLG
Ai là những người đứng sau “trùm bút bi” Thiên Long?
Theo dữ liệu từ Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp, Công ty cổ phần đầu tư Thiên Long An Thịnh – cổ đông lớn nhất của TLG – được thành lập vào tháng 10/2009. Tại tháng 3/2014, doanh nghiệp có vốn điều lệ 400 tỷ đồng và nằm dưới quyền kiểm soát của gia đình đại gia Cô Gia Thọ. Cấu trúc sở hữu khi đó gồm: ông Cô Gia Thọ nắm 40% vốn; các cổ đông Trần Thái Như (vợ ông Thọ), Cô Bình Ngân và Cô Cẩm Nguyệt (hai em gái), cùng ông Cô Gia Đức (em trai) mỗi người sở hữu 15%.
Trong lần cập nhật thông tin doanh nghiệp gần nhất vào tháng 6/2022, ông Cô Gia Thọ giữ chức Chủ tịch HĐQT kiêm người đại diện pháp luật, nhưng vốn điều lệ và cơ cấu góp vốn mới không được công bố chi tiết.
Ở cấp Tập đoàn Thiên Long, ông Cô Gia Thọ hiện là Chủ tịch HĐQT và trực tiếp sở hữu 6,27% cổ phần theo báo cáo quản trị 6 tháng đầu năm 2025. Vợ ông, bà Trần Thái Như, nắm 1,4%, trong khi hai em gái là Cô Cẩm Nguyệt và Cô Cẩm Bình đều là thành viên HĐQT và có sở hữu cổ phần tại TLG. Tổng cộng, gia đình ông Cô Gia Thọ đang trực tiếp và gián tiếp nắm giữ 59,04% cổ phần của TLG.
Thiên Long đang kinh doanh như thế nào trước thương vụ?
Trước thời điểm xác nhận đàm phán với Kokuyo, Thiên Long vẫn là doanh nghiệp dẫn đầu ngành văn phòng phẩm tại Việt Nam. Tháng 5/2025, công ty thông qua nghị quyết cho phép công ty con – Tân Lực Miền Nam – đầu tư vào CTCP Văn hóa Phương Nam (PNC). Theo đó, Thiên Long nhận chuyển nhượng gần 8,3 triệu cổ phiếu PNC, tương đương hơn 75% vốn điều lệ của đơn vị sở hữu chuỗi nhà sách Phương Nam.
Đến tháng 8/2025, doanh nghiệp tiếp tục mở rộng sang thị trường quốc tế với khoản đầu tư 2,8 triệu USD (khoảng 73 tỷ đồng) để xây dựng thương hiệu FlexOffice Philippines. Toàn bộ nguồn vốn được chuẩn bị bằng tiền mặt, không cần vay thêm.
Về kết quả kinh doanh, quý 3/2025 ghi nhận doanh thu 1.185 tỷ đồng, tăng mạnh so với 896 tỷ đồng cùng kỳ 2024. Tuy nhiên, chi phí bán hàng tăng vọt từ 190 tỷ lên hơn 415 tỷ đồng, khiến biên lợi nhuận bị thu hẹp. Kết quả cuối cùng, lợi nhuận thuần của TLG chỉ còn 97 tỷ đồng, giảm so với 112 tỷ đồng cùng kỳ. Lợi nhuận khác giảm mạnh xuống còn 614 triệu đồng, đưa lợi nhuận trước thuế quý 3 về mức 97,24 tỷ đồng, thấp hơn đáng kể so với 115,5 tỷ đồng năm ngoái. Lợi nhuận sau thuế cũng giảm từ 91,4 tỷ xuống 75,7 tỷ đồng.
Lũy kế 9 tháng, doanh thu đạt 3.238 tỷ đồng, tăng gần 11%, nhưng lợi nhuận sau thuế chỉ đạt 375 tỷ đồng, giảm gần 11% so với cùng kỳ. Doanh nghiệp mới hoàn thành 76,8% kế hoạch doanh thu và 83,6% kế hoạch lợi nhuận năm 2025.
Tính đến cuối quý 3, tổng tài sản của TLG gần 3.793 tỷ đồng, tăng hơn 400 tỷ so với đầu năm. Trong đó, vốn chủ sở hữu hơn 2.550 tỷ đồng và nợ phải trả hơn 1.242 tỷ đồng, chủ yếu là nợ ngắn hạn (1.216 tỷ đồng). Doanh nghiệp đang có 608 tỷ đồng vay ngắn hạn và 6 tỷ đồng vay dài hạn.
