Trưng bày 'Phút hồi sinh' tại Bảo tàng Chiến sỹ cách mạng bị địch bắt tù đày
Hướng tới kỷ niệm 80 năm ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22/12/1944 – 22/12/2024), ngày 14-11, Ban Quản lý Di tích Nhà tù Hỏa Lò phối hợp với Bảo tàng Chiến sỹ cách mạng bị địch bắt tù đày tổ chức khai mạc trưng bày chuyên đề 'Phút hồi sinh' tại Bảo tàng Chiến sỹ cách mạng bị địch bắt tù đày, thôn Nam Quất (xã Nam Triều, huyện Phú Xuyên).
Trưng bày nhằm tri ân công lao đóng góp, sự hy sinh anh dũng của các chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước. Qua đó, trưng bày cũng góp phần khơi dậy niềm tự hào dân tộc, góp phần giáo dục truyền thống yêu nước, cách mạng; đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, “Đền ơn đáp nghĩa” cho các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là thế hệ trẻ trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay.
Trưng bày chuyên đề “Phút hồi sinh” gồm 3 nội dung:Mở cửa ngục tù, Ngày chiến thắng trở về, Viết tiếp bản hùng ca.
Ở nội dung “Mở cửa ngục tù”, công chúng được xem lại hình ảnh những nhà tù từng giam cầm các chiến sĩ cách mạng Việt Nam. Sau năm 1954, hệ thống nhà tù, trại giam được đế quốc Mỹ và chính quyền Việt Nam Cộng hòa thiết lập khắp miền Nam. Sáu nhà tù, trại giam được mệnh danh là “địa ngục trần gian” lớn nhất miền Nam là: Côn Đảo, Phú Quốc, Chí Hòa, Phú Lợi, Tân Hiệp, Thủ Đức. Tại đây, nhiều thủ đoạn tàn khốc đã được áp dụng nhằm đày ải về thể xác, tinh thần tù nhân. Tuy nhiên, các chiến sĩ cách mạng đã kiên cường đấu tranh chống chế độ giam cầm hà khắc, nhiều chiến sĩ đã anh dũng hy sinh.
Nội dung trưng bày thứ hai – “Ngày chiến thắng trở về”, gồm các thông tin, hình ảnh về các cuộc trao trả tù binh, tù chính trị giữa ta và địch được triển khai từ tháng 2-1973 sau khi Hiệp định Paris được ký kết. Các cuộc trao trả diễn ra nhiều đợt tại nhiều địa điểm khác nhau, trong đó hai địa điểm trao trả lớn nhất là sông Thạch Hãn (tỉnh Quảng Trị) và sân bay Lộc Ninh (nay thuộc huyện Lộc Ninh, tỉnh Bình Phước).
Nội dung trưng bày thứ 3 – “Viết tiếp bản hùng ca”, là những hình ảnh sau ngày chiến thắng trở về, vượt qua nỗi đau thương tật, hoàn cảnh khó khăn, các cựu tù binh, tù chính trị vẫn vươn lên trong quá trình học tập, công tác với nỗ lực bền bỉ. Luôn nhớ về những đồng đội đã hy sinh tại nơi “địa ngục trần gian” năm xưa, những người tù đã phối hợp với lực lượng vũ trang của địa phương tổ chức tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, thăm hỏi các bạn tù có hoàn cảnh khó khăn. Năm 2008, sau những đợt khai quật, hơn 1.300 hài cốt của các liệt sỹ tù binh Phú Quốc đã được tỉnh Kiên Giang và huyện Phú Quốc tổ chức an táng tại Nghĩa trang liệt sỹ Phú Quốc.
Hàng năm, Đảng, Nhà nước, Thành phố Hà Nội tổ chức các cuộc gặp mặt, tri ân các cựu tù chính trị, cựu tù binh. Vào các năm chẵn nhân kỷ niệm ngày chiến thắng trở về, những cựu tù binh đã trở lại thăm “địa ngục trần gian” Phú Quốc năm xưa, cùng các bạn tù ôn lại những kỷ niệm của một thời đấu tranh gian khổ, hào hùng không thể nào quên.