'Trung Quốc không nên quá lạc quan về dấu hiệu tan băng trong quan hệ với Mỹ'

Tờ South China Morning Post dẫn lời ông Shi Yinhong - giáo sư quan hệ quốc tế tại ĐH Nhân dân Trung Quốc, đồng thời là cố vấn của Quốc vụ viện nước này – ngày 11-10 cảnh báo rằng Trung Quốc không nên quá lạc quan về những dấu hiệu tan băng trong quan hệ với Mỹ.

Nhà cố vấn này nhấn mạnh thêm rằng Washington sẽ không ngừng nỗ lực kiềm chế Bắc Kinh.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (trái) và Tổng thống Mỹ Joe Biden. Ảnh: REUTERS / GETTY IMAGES

Dấu hiệu "tan băng" trong quan hệ Mỹ-Trung

Chia sẻ trong buổi ra mắt sách do Trung tâm nghiên cứu về Trung Quốc và Toàn cầu hóa tổ chức tại Bắc Kinh hôm 11-10, ông Shi cho rằng Bắc Kinh và Washington sẽ khó đạt được sự đồng thuận do sự khác biệt lâu đời giữa hai bên.

“Mức độ căng thẳng trong quan hệ giữa Trung Quốc và Mỹ vẫn cao" - ông Shi cảnh báo, nói thêm rằng "quan hệ hai bên đã bị đóng băng hoặc đình trệ, và sẽ không hạ nhiệt đáng kể trong tương lai gần”.

Theo ông, quan hệ Mỹ - Trung thời gian qua đã có dấu hiệu cải thiện, như việc Giám đốc tài chính Huawei Mạnh Vãn Chu được trả tự do từ Canada về Trung Quốc sau khi các công tố viên Mỹ từ chối yêu cầu dẫn độ.

Ông Shi cũng lưu ý rằng các quan chức chính phủ Mỹ đã hạ giọng trong vấn đề Tân Cương và tương đối im lặng sau khi một báo cáo của tình báo Mỹ không đưa ra kết luận về nguồn gốc của đại dịch COVID-19.

Ngoài ra, Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng tránh chỉ trích trực tiếp Trung Quốc khi phát biểu tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc vào tháng trước.

Hai bên cũng đã có các cuộc đàm phán cấp cao trong những tuần gần đây, gồm cuộc gặp giữa Chủ nhiệm Văn phòng Ủy ban Công tác Ngoại sự Trung ương đảng Cộng sản Trung Quốc - ông Dương Khiết Trì - và Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan tại TP. Zurich (Thụy Sĩ).

Tuy căng thẳng có thể đã ngừng gia tăng, song chính sách của Mỹ đối với Trung Quốc vẫn không thay đổi, ông Shi nhận định.

Nhà cố vấn đề cập phát ngôn của Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki hồi tháng 9 nói rằng Mỹ - Trung đang ở trong mối quan hệ cạnh tranh.

"Trung Quốc đang quá lạc quan"

Ông Shi cho rằng Trung Quốc đang "quá lạc quan" về quan hệ với Mỹ, South China Morning Post đưa tin.

“Trung Quốc đang hơi quá lạc quan. Người Trung Quốc thường quên đi mọi thứ rất nhanh - nếu Tổng thống Mỹ mỉm cười nhiều như vậy, họ sẽ rất phấn khích” – nhà cố vấn này nhận xét.

Trung Quốc không nên 'quá lạc quan' về dấu hiệu 'tan băng' trong quan hệ với Mỹ. Ảnh: REUTERS

Ông Shi nhận định cuộc chiến thương mại giữa Mỹ - Trung có thể đã lắng dịu, theo đó đề cập việc Đại diện thương mại Mỹ Katherine Tai hồi tuần trước nói rằng một quy trình sẽ được bắt đầu để loại bỏ một số hàng hóa bị áp thuế từ thời chính quyền Tổng thống Donald Trump.

"Tuy nhiên chiến tranh thương mại sẽ tiếp tục ở một mức độ lớn" - ông Shi lưu ý, nói thêm rằng cuộc chiến này có thể leo thang trở lại vì Trung Quốc chưa đáp ứng các yêu cầu mà hai bên đã thống nhất trong thỏa thuận thương mại giai đoạn một vào năm 2020.

Theo ông, Mỹ vẫn sẽ nỗ lực kiềm chế Trung Quốc, đặc biệt liên quan việc Bắc Kinh phát triển quân sự và công nghệ.

Hai nền kinh tế lớn nhất thế giới này vẫn đang bất đồng trên nhiều lĩnh vực, từ thương mại và công nghệ cho đến nguồn gốc COVID-19, vấn đề nhân quyền và yêu sách lãnh thổ của Trung Quốc.

Chia sẻ cùng quan điểm với ông Shi, nhà nghiên cứu Liu Weidong tại Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc đồng ý rằng "xu hướng chung [trong quan hệ Mỹ-Trung] sẽ không thay đổi đáng kể".

Nhà nghiên cứu này lưu ý thêm rằng mối quan hệ Mỹ-Trung cần được cải thiện trước khi lãnh đạo hai bên có thể hội đàm.

Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình dự kiến sẽ tổ chức cuộc họp thượng đỉnh trực tuyến vào cuối năm nay.

HÒA ĐẶNG