Trung Quốc - nơi xe điện cạnh tranh ngang ngửa xe xăng

Theo Santosh Charan - giám đốc phát triển và hợp tác doanh nghiệp của Bolt Earth, xe điện đã trở thành mục tiêu phát triển của ngành công nghiệp ôtô tại Trung Quốc trong xuyên suốt một thập kỷ qua.

Phát triển thần tốc nhờ chính sách

Bên cạnh chương trình miễn thuế, chính phủ Trung Quốc cũng đưa ra các chính sách khác thúc đẩy người dân sử dụng xe điện nhằm giảm phụ thuộc vào ngành công nghiệp dầu mỏ. Dễ nhận thấy nhất là hơn 30 tỉnh, thành phố tại quốc gia này đã lên kế hoạch điện hóa 100% hệ thống giao thông công cộng.

Cụ thể, thành phố Bắc Kinh, Hàng Châu hay Thượng Hải chỉ cấp giấy đăng ký mới cho tối đa 10.000 xe động cơ xăng hay diesel/tháng. Trong khi đó, doanh số ôtô trung bình mỗi tháng của các tỉnh này luôn hơn 100.000 chiếc.

Các chính sách của Chính phủ Trung Quốc đã giúp xe điện phát triển nhanh chóng. Ảnh: South China Morning Post.

Những giải pháp trên đã giúp nền công nghiệp xe điện tại quốc gia tỷ dân phát triển nhanh chóng. Theo thống kê từ Bộ Công an Cộng hòa nhân dân Trung Hoa, doanh số xe năng lượng mới (NEV), bao gồm xe thuần điện và plug-in hybrid tại quốc gia này đã tăng rõ rệt trong những năm trở lại đây.

Trung Quốc bán gần 6 triệu chiếc NEV trong năm 2022, cao hơn 500% so với kết quả bán hàng năm 2018. Đến năm 2023, doanh số của nhóm ôtô này vượt mốc 8 triệu chiếc, tăng 46% so với năm trước đó và chiếm 37% tổng doanh số cả thị trường. Trong đó, xe thuần điện chiếm đến 25% và ôtô hybrid chiếm 12%.

Quy mô thị trường xe điện của Trung Quốc hiện ở mức 260,84 tỷ USD, được dự đoán sẽ đạt 575,56 tỷ USD vào năm 2028.

Nhà sản xuất nội địa chiếm ưu thế

Nếu ở các thị trường khác, những hãng xe ngoại quốc đến từ Mỹ, Nhật Bản hay Hàn Quốc luôn chiếm ưu thế, Trung Quốc lại là nơi thúc đẩy sự phát triển của các nhà sản xuất ôtô nội địa, đặc biệt trong lĩnh vực xe điện. Hơn 81% thị phần ôtô điện thuộc về các công ty Trung Quốc như BAIC, BYD, Geely hay Li Auto.

BYD là cái tên nổi bật nhất của ngành công nghiệp ôtô Trung Quốc khi phất lên nhanh chóng và đe dọa vị thế của không ít hãng xe truyền thống. Số liệu từ J.D Power cho thấy trong nhóm 5 ôtô điện bán chạy nhất thị trường Trung Quốc năm 2023 có đến 4 mẫu xe thuộc BYD gồm Song, Qin Plus, Yuan Plus và Dolphin.

Kết thúc năm 2023, BYD chiếm đến 33,8% thị phần xe điện tại quốc gia này. Trong đó, BYD Song đem về tổng doanh số 627.731 chiếc, bỏ xa đối thủ ngoại quốc là Tesla Model Y (456.394 chiếc) hay đồng hương Wuling Hongguang MiniEV (237.878 chiếc).

Bên cạnh BYD, GAC Aion cũng là một trong những công ty nổi bật trên đường đua doanh số ôtô điện tại quốc gia này khi bán 477.545 xe, chiếm tổng 6% thị phần trong năm 2023. Đây cũng là hãng xe điện bán chạy thứ 3 thị trường trong năm ngoái.

GAC bao gồm 2 thương hiệu gồm Aion và Haobo với 12 mẫu xe trải dài khắp mọi phân khúc. Theo Car News China, cứ 10 xe điện được bán ra ở Trung Quốc sẽ có một xe thuộc GAC Aion.

Aion Hyper SSR EV. Ảnh: Car News China.

Tháng 3/2023, GAC Aion ra mắt Hyper SSR EV, siêu xe chạy điện đầu tiên tại Trung Quốc. Mẫu ôtô này được trang bị động cơ điện có khả năng sản sinh công suất 1.225 mã lực, mô men xoắn cực đại 12.000 Nm. Hyper SSR EV có khả năng tăng tốc 0-100 km/h chỉ trong 1,9 giây.

Một cái tên nổi bật khác của ngành công nghiệp xe điện Trung Quốc là Geely. Tập đoàn ôtô non trẻ này sở hữu hàng loạt thương hiệu xe nổi bật tại quê nhà như Lynk & Co, Geely hay Zeekr.

Kết thúc năm 2023, ôtô năng lượng mới từ các thương hiệu thuộc tập đoàn Geely đạt tổng doanh số 980.000 xe, tăng hơn 51% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, 2 hãng xe Geely và Zeekr lần lượt đạt doanh số 121.176 và 118.685 xe, lọt vào top 10 hãng ôtô điện bán chạy nhất thị trường tỷ dân.

Geely Galaxy E8. Ảnh: Geely.

Geely thống lĩnh bảng xếp hạng doanh số trong nhiều tuần của năm 2023 với dải sản phẩm thuộc series Geely Galaxy gồm L7 PHEV, L6 PHEV.

Mới đây, hãng xe cũng cho giới thiệu đến người dùng quê nhà chiếc sedan thuần điện Galaxy E8.

Đây tiếp tục là sản phẩm dựa trên triết lý thiết kế “ánh sáng dải ngân hà” của Geely với các chi tiết đèn pha mỏng xung quanh đầu xe. Geely Galaxy E8 sở hữu khối động cơ điện sản sinh công suất 400-800 kW tùy phiên bản. Xe có khả năng tăng tốc 0-100 km/h trong 3,49 giây.

Sớm gia nhập thị trường Việt

Trước sự phát triển nhanh chóng của nhóm xe điện, Việt Nam đang trở thành một trong những điểm đến tiếp theo của những ông lớn Trung Quốc.

BYD đang tăng tốc khá nhanh trong việc thiết lập hệ thống đại lý và sẽ sớm ra mắt tới 6 mẫu xe trong năm này. Hãng xe Trung Quốc cũng đang tìm kiếm đối tác để đặt nhà máy và chủ động hơn trong nguồn cung.

Một thương hiệu Trung Quốc khác là Chery cũng đang rục rịch cho kế hoạch xây dựng nhà máy, đồng thời xúc tiến kinh doanh cả xe động cơ đốt trong và xe điện. Mẫu xe điện đầu tiên của Tập đoàn Chery được xác nhận mở bán tại Việt Nam là Omoda E5. Thời điểm mở bán có thể là vào cuối năm nay.

Omoda E5. Ảnh: Omoda Malaysia.

Đầu năm nay, dữ liệu từ Cục Sở hữu Trí tuệ Việt Nam cũng cho thấy sự xuất hiện của một mẫu xe điện lạ, tương tự mẫu ôtô thuần điện giá rẻ Honri Boma. Nhiều khả năng, Boma sẽ sớm ra mắt người dùng Việt trong tương lai gần, cạnh tranh trực tiếp với VinFast VF 3 và Wuling Hongguang MiniEV.

Tập đoàn Haima sau khi ký kết phân phối chính hãng với một doanh nghiệp Việt Nam cũng lên kế hoạch ra mắt mẫu MPV điện đến nước ta. Xe mang tên Haima 7X-E, được thiết kế dựa trên nền tảng mẫu ôtô động cơ đốt trong 7X tiền nhiệm, tinh chỉnh một số chi tiết ở phần đầu và đuôi.

Một khi đã có hãng xe mở đường, sẽ có nhiều hơn các thương hiệu Trung Quốc khác mang xe điện tới thị trường Việt Nam, tạo nên một sân chơi sôi động và nhiều hơn các lựa chọn cho khách hàng.

Đan Thanh