Trung Quốc ra đòn mạnh mẽ vào trái phiếu kho bạc Mỹ

Lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm tăng mạnh vào tháng 4/2025 báo hiệu một đợt bán tháo lớn, nguyên nhân là do Trung Quốc và Nhật Bản - hai nước nắm giữ nợ công lớn nhất của Washington bắt đầu thanh lý tài sản.

Theo ghi nhận chỉ trong vòng 3 năm, Trung Quốc đã cắt giảm tài sản là trái phiếu kho bạc Mỹ từ mức 1.000 tỷ USD xuống còn 760 tỷ USD, quá trình này còn được đẩy mạnh kể từ khi cuộc chiến thương mại giữa hai nước leo thang vì mức thuế đối ứng mà Tổng thống Trump áp đặt.

Căng thẳng thương mại giữa hai cường quốc hiện đã đến mức độ gần như không thể cứu vãn khi mức thuế quan tăng vọt chỉ trong một tuần từ 3% lên 145% đối với Washington và 125% đối với Bắc Kinh, khiến hàng hóa hai bên không thể xâm nhập thị trường của nhau.

Mặc dù vậy phản ứng tài từ phía Trung Quốc được các chuyên gia kinh tế đánh giá có mục tiêu cụ thể và nguy hiểm hơn so với những rào cản thương mại mà Nhà Trắng đang theo đuổi.

Việc bán tháo trái phiếu chính phủ Mỹ không chỉ là một biện pháp trả đũa mà còn là động thái mang ý nghĩa chiến lược, gợi nhớ đến cuộc tấn công của tỷ phú George Soros vào đồng bảng Anh năm 1992.

Các nhà đầu tư khi đó đã ép tỷ giá xuống, buộc Vương quốc Anh phải rời khỏi hệ thống tỷ giá hối đoái châu Âu. Hiện tại Trung Quốc bị nhận xét đang làm điều tương tự, chính quyền Mỹ với mức thuế quan "vô lý" theo cáo buộc phải chịu trách nhiệm về điều này.

Để duy trì sự ổn định của đồng Nhân dân tệ, Bắc Kinh buộc phải chi dự trữ USD bằng cách bán trái phiếu chính phủ Mỹ, gây ra tình trạng tăng lãi suất và tự động làm tăng chi phí trả nợ 36 nghìn tỷ USD đối với Mỹ.

Điều cần lưu ý nữa là Bộ Tài chính Mỹ sẽ phải tái cấp vốn 9 nghìn tỷ USD vào năm 2025, và theo các nhà phân tích, mỗi lần tăng 1% lãi suất sẽ tạo thêm gánh nặng 90 tỷ USD cho chi tiêu ngân sách hàng năm.

Đáng ngạc nhiên là cả hai bên trong cuộc đối đầu này đều đang cảm thấy mình trở thành con tin của đối phương, khi Mỹ phụ thuộc vào việc tái cấp vốn nợ liên tục, trong khi Trung Quốc gắn kết chặt chẽ nền kinh tế vào hàng hóa xuất khẩu để nhận về đồng đô la Mỹ.

Hiện tại sự leo thang căng thẳng đã ảnh hưởng sâu sắc đến thị trường toàn cầu khi chỉ số chứng khoán ở quốc gia đầu tàu châu Âu là Đức giảm 7%, trong khi chỉ này ở châu Á là 13% trong tháng 4/2025, khiến IMF hạ dự báo tăng trưởng kinh tế thế giới xuống mức 2,2%.

Đây là một "cuộc chiến tiêu hao", khi ông Trump tạm thời dỡ bỏ thuế quan đối với 75 nước nhưng vẫn tiếp tục gây sức ép lên Trung Quốc. Ở chiều ngược lại, Bắc Kinh cũng trả đũa khi hạn chế xuất khẩu đất hiếm vốn rất quan trọng đối với các ngành công nghiệp công nghệ cao.

Theo nhận xét, căng thẳng và đối đầu giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới có nguy cơ chia tách hệ thống toàn cầu thành các khối biệt lập với những loại tiền tệ, chuỗi cung ứng và tiêu chuẩn công nghệ khác nhau.

Tương tự thời điểm năm 1992, khi tỷ phú Soros hưởng lợi từ sự sụp đổ của đồng bảng Anh, cuộc khủng hoảng ngày nay đang tạo ra cơ hội cho các nhà đầu cơ tấn công thị trường.

Nhưng nếu như trong quá khứ, sự sụp đổ chỉ giới hạn ở một quốc gia đơn lẻ, thì giờ đây toàn bộ cấu trúc tài chính thế giới đang phải đối diện thử thách thực sự.

Rõ ràng đây là lần đầu tiên sau 80 năm vị thế đồng tiền dự trữ toàn cầu của USD bị đặt dấu hỏi, không phải bởi lời nói suông mà xuất phát từ hành động thực tế do siêu cường thứ hai thế giới tiến hành.

Việt Dũng

Theo Bloomberg